.... आणि तिला मिळाले मायेचे छप्पर; 'स्नेहाधार' ने दिला तिला मायेचा आधार

सिंहगड रस्ता : "माणसाने माणसाशी माणसासम वागणे" हे एका गाण्यातील शब्द जेव्हा प्रत्यक्षात खरे होतात तेव्हा जग खूप सुंदर आहे याची अनुभूती येते. पुण्यात सिंहगड रस्त्याला अशीच एक घटना घडली. वर्षभरापूर्वी हरवलेल्या एका महिलेला दुसऱ्या एका महिलेने शोधून काढून तिला मायेचं छप्पर मिळवून दिले. यात वयाचा भेद काही असला तरी एका माऊलीने दुसरीला सुरक्षित ठिकाण तर दिलेच; पण, तिच्यातील माणुसकीचे दर्शन घडवत एका स्त्रीचे जीवन न कोमेजता मायेने, ममत्वाने नव्याने फुलविले. नीम नामक एक महिला पुण्यात एका अनाथाश्रमात लहानपणापासून होती. ती मोठी झाल्यावर हिंगणे येथील मंजूषा नाईक यांनी, तिला त्यांच्या बाळाचा सांभाळ करण्यासाठी आपल्या घरी आणले. ते मुल सुमारे तीन-चार वर्षाचे होईपर्यंत नीम त्यांच्या घरातच होती. ती त्यांच्या घरातील एक सदस्य बनली होती.

सगळे सुखात होते. परंतु, एक दिवस संगीता नामक (नाव बदललेले आहे) परिचयातील एक सामाजिक कार्यकर्ती मंजुषा यांच्या घरी आली. नीमला माझ्या बाळाच्या संगोपनासाठी नेते असे म्हणत संगीता नीमला घेऊन गेली. नीम तेथे देखील मन लावून काम करत होती. एक दिवस नीम आजारी पडली. उपचारार्थ तिला ससून रुग्णालयात दाखल केले. त्यानंतर संगीता तिला घरी घेऊन गेली. परंतु नीमची सेवा सुश्रुषा करणे आपल्यास शक्य होणार नाही हे जाणवताच; संगीताने नीमला पुन्हा ससून रुग्णालयात दाखल करण्यासाठी नेले. "मी, तुला पुन्हा घ्यायला येते", असे सांगून संगीता निघून गेली. तिकडे नीम बरी झाली. मात्र, संगीता तिला घेण्यासाठी आलीच नाही. "माझी दीदी मला घ्यायला येणार आहे" , असे ती प्रत्येकाला सांगू लागली. दिवसामागून दिवस उलटले, महिने उलटले, वर्ष झाले तरी संगीता नीमला नेण्यासाठी आलीच नाही.तिकडे नीम मात्र रुग्णालयाच्या परिसरातच रस्त्यावर, कधी कुठे, अशी राहू लागली. कधी झाडाखाली, कधी बाकड्याखाली झोपत रहात दिवस काढत होती.

दरम्यान मंजुषा नाईक यांच्या सोसायटीचा सुरक्षा रक्षक आबा कंघारे उपचारार्थ ससून रुग्णालयात दाखल झाला. त्यावेळी त्याची पत्नी राधा हिने नीमला पाहिले. घडलेली सर्व हकीकत त्यांनी मंजुषा नाईक यांच्या कानावर घातली. त्यांना कळताच, त्यांनी नीमचे पुनर्वसन करायचे ठरवले. मंजुषा नाईक आणि त्यांचे पती किशोर नाईक यांनी ससून रुग्णालय परिसर शोधून काढला आणि अथक प्रयत्नानंतर त्यांना नीम दिसली. मंजुषा यांना भेटताच नीमने, त्यांना कडकडून आनंदाने मिठी मारली. दोघीही आनंदाश्रूंत न्हाऊन निघाल्या.मंजुषा तिला आपल्या घरी घेऊन आल्या. तिला न्हाऊ-माखू घातले. तिला खायला दिले. तब्बल एक वर्षांनी नीमला मऊसूत गरम-गरम घरचे जेवण मिळाले होते. झोपायला उशी-गादी मिळाली होती. त्या रात्री नीमने शांत झोप घेतली. नीमला संस्थेत पाठविण्यापूर्वी तिच्यासाठी कपडे आदि सर्व खरेदी केली. त्यानंतर तिला स्नेहाधार संस्थेत दाखल केले.

नीमचे पुनर्वसन करण्यासाठी शनिवार पेठ येथील स्नेहा आधार या संस्थेच्या संचालिका शुभांगी कोपरकर तसेच किशोरी ओगले यांची मोलाची साथ मिळाली. त्यांच्या सहकार्याने नीमला संस्थेत दाखल केले. नीमला मायेचे छप्पर मिळाले. नीमला मायेने ममत्वाने मंजुषा आणि त्यांच्या परिवाराने पुनर्जन्म मिळवून दिला. आपल्या कर्तृत्वातून मंजुषा नाईक यांनी माणसाने माणसाशी माणसासम वागणे हा मूलमंत्र खऱ्या अर्थाने सार्थ करून दाखवला. सद्यस्थितीतील त्या दोघींची वये काहीही असो; प्रत्यक्षात मात्र, मंजुषा यांच्या रूपाने नीमला आई मिळाली. वर्षभर रस्त्यावर राहिलेल्या नीमने अनेक प्रसंगांना धैर्याने, हुशारीने आणि खंबीरपणे तोंड दिले. त्या सगळ्यातून ती सहीसलामत आणि सुरक्षित बाहेर आली. ससून रुग्णालय परिसरातील अनेक पथारी व्यवसायिकांनी नीमला मदत केली. अर्थात त्या बदल्यात नीम त्यांना काही ना काही मदत करत असे.