चकाकते ते साेने-चांदीच !

-अमित मोडक, ज्येष्ठ कमोडिटीतज्ज्ञगेल्या काही दिवसांपासून सोने-चांदीच्या भावांमध्ये प्रचंड वाढ होत आहे. यामागे अनेक कारणे आहेत. त्यापैकी जास्त कारणे आंतरराष्ट्रीय घडामोडींची आहेत. सर्वांत आधी आपण सोने-चांदीची भाववाढ गेल्या काही दिवसांत कशी होत आहे, या वाढीमागची कारणे आणि अखेरीस अशा वेळी गुंतवणूकदार म्हणून आपण नेमके काय करायला हवे, याविषयी जाणून घेऊ या..वाढता वाढता वाढे...गेल्या साधारण गुरुवारी रात्री बाजार बंद होताना चांदीचा भाव ६२.५० ते ६३.०० डॉलर प्रति औंस होता. तो दिवसभरामध्ये जवळपास ६५ डॉलर प्रतिऔंस इतका वाढला. चांदीचे रूपयातील भाव सांगायचे झाले, तर ‘एमसीएक्स’वर साधारणपणे एक लाख ९२ हजार असा जो भाव होता, तो वाढत जाऊन उच्चांकी म्हणजे दोन लाख एक हजार रुपये प्रति किलोपर्यंत जाऊन पोचला. हजर बाजारामध्ये या भावापेक्षा साधारण पाच ते साडेपाच हजार रुपये कमी भावाने चांदी उपलब्ध होती. सोने गेल्या गुरूवारी रात्री ४२७० डॉलर प्रतिऔंस या भावावर बंद झाले होते. हा भाव वाढला असून, तो ४३४५ डॉलर प्रतिऔंसपर्यंत वर गेला. सोन्याचा भाव जवळपास ७० डॉलरने वाढला. .‘एमसीएक्स’नुसार तो साधारण १,३५,००० रुपये प्रति दहा ग्रॅम या उच्चांकी भावापर्यंत गेला. हजर बाजारामध्ये साधारणपणे १,३२,७०० ते १,३२,८०० रुपये प्रति दहा ग्रॅमपर्यंत सोने जाऊन पोचले. चांदीचा औंसातील भाव पाहिला, तर तो सर्वोच्च स्तरापर्यंत गेल्याचे दिसून येते. तसेच रूपयातील भावानेही सर्वोच्च पातळी गाठली. सोन्याच्या बाबतीत तसे नाही. सोने ऑक्टोबरमध्ये एकदा ४४३० प्रतिऔंस जाऊन आले आहे. अजून त्या स्तरापर्यंत जाण्यासाठी १०० डॉलर कमी आहेत. परंतु, भारतीय रूपयांमध्ये मात्र सोनेभावाने उच्चांकी स्तर गाठला आहे. याचे कारण म्हणजे भारताचा रूपया डॉलरच्या तुलनेत कमकुवत झाला आहे. यापुढेही रूपयाचे असेच अवमूल्यन झाले आणि सोने भाववाढ सुरू राहिली तर आंतरराष्ट्रीय बाजारपेठेपेक्षाही सोन्याची जास्त भाववाढ भारतात होईल..सोने-चांदीचे परस्पर प्रमाणसाधारणपणे एक किलो सोन्याच्या भावामध्ये ८० किलो चांदी विकत घेता येणे, असा या दोन्ही धांतूच्या भावातील प्रमाणाचा ‘थम्ब रुल’ मानला जातो. असे प्रमाण योग्य आहे, असे ग्राह्य धरले तर सध्या सोने-चांदीचे प्रमाण खूपच व्यस्त झाले आहे. कारण गेल्या गुरुवारी एक किलो सोने देऊन ६० किलो चांदी मिळू शकणार होती. म्हणजेच आंतरराष्ट्रीय बाजारपेठेत सोने-चांदी भावांमध्ये प्रचंड व्यस्तपणा आला आहे. शुक्रवारी मात्र सोन्याचा भाव थोडा फार कमी झाला आणि चांदीचा भाव स्थिर राहिला. त्यामुळे एक किलो सोन्याला ६५ ते ६७ किलो चांदी मिळू शकत होती. आता ८० किलोचे प्रमाण योग्य असे मानले, तर त्यासाठी सोन्याचा भाव कमी व्हायला हवा आणि चांदीही स्वस्त होण्याची गरज आहे. मात्र, असे घडण्याची चिन्हे दिसत नाहीत. कारण आता चीनने चांदीची निर्यात बंद करण्याचा निर्णय घेतला आहे. चांदीचा समावेश दुर्मीळ खनिजांमध्ये केला जाणार आहे. .आता चीनने निर्यात बंद केली, तर प्रत्यक्ष चांदीच्या पुरवठ्यावर ताण येण्याची शक्यता आहे. जे. पी. मॉर्गनने फार मोठ्या प्रमाणावर चांदीची खरेदी केली आहे. त्यामुळे ती सर्व चांदी ‘सर्क्युलेशन’च्या बाहेर गेली आहे. ‘ईटीएफ‘च्या माध्यमातून फार मोठ्या प्रमाणावर चांदीची खरेदी होते. त्यामुळे तीही ‘सर्क्युलेशन’मधून बाहेर जाते. तसेच मेक्सिकोमध्ये निर्माण झालेल्या अस्थिरतेमुळे श्रमजीवी वर्गाची समस्या निर्माण झाली आहे. परिणामी, तिथे उत्पादनक्षमता कमी होत आहे. थायलंडमधील एक शुद्धीकरण कारखाना बंद झाला आहे. एकूण काय, तर सर्व बाजूंनी चांदीच्या पुरवठ्यावर ताण येत आहे. त्याचा प्रभाव म्हणजे चांदीभावामध्ये वाढ होत आहे..गुंतवणूकदारांनी काय करावे?गेल्या काही महिन्यांत सोने ७० टक्क्यांनी आणि चांदी जवळपास सव्वा ते दीडपट वाढली आहे. हा वेग धोक्याची घंटा देणारा आहे. आगामी काही दिवसांत-वर्षाखेरीला चांदीची ‘प्रॉफिट बुकिंग’साठी विक्री मोठ्या प्रमाणावर होण्याची शक्यता नाकारता येत नाही. चांदीचा भाव एकदम कमी झाला, तर गुंतवणूकदारांचे नुकसान होऊ शकते. त्यामुळे गुंतवणूकदारांनी ‘ईटीएफ’च्या माध्यमातून थोड्या-थोड्या प्रमाणात चांदीची खरेदी करणे योग्य ठरेल. ‘ईटीएफ’ हे ‘सेबी’च्या नियमनाखाली येतात. त्याचबरोबर त्यांच्याकडून जोखीम तंत्रज्ञानाचे उत्तम व्यवस्थापन केले जाते. या गोष्टी गुंतवणूक करताना सर्वांनी लक्षात ठेवायला हव्यात..सकाळ+ चे सदस्य व्हा ब्रेक घ्या, डोकं चालवा, कोडे सोडवा!शॉपिंगसाठी 'सकाळ प्राईम डील्स'च्या भन्नाट ऑफर्स पाहण्यासाठी क्लिक करा.Read latest Marathi news, Watch Live Streaming on Esakal and Maharashtra News. Breaking news from India, Pune, Mumbai. Get the Politics, Entertainment, Sports, Lifestyle, Jobs, and Education updates, मराठी ताज्या बातम्या, मराठी ब्रेकिंग न्यूज, मराठी ताज्या घडामोडी. And Live taja batmya on Esakal Mobile App. Download the Esakal Marathi news Channel app for Android and IOS.

चकाकते ते साेने-चांदीच !

Related Stories