5G Cyber Crime : 5G मुळे सुरक्षा यंत्रणांचा ताण वाढला, सायबर फसवणूक रोखण्यासाठी आता 'स्वदेशी योजना' येणार

5G Cyber Crime : 5G तंत्रज्ञानाच्या विस्तारामुळे भारतीय सुरक्षा यंत्रणांसमोर नवीन आव्हानं निर्माण झाली आहेत. आर्टिफिशियल इंटेलिजन्स (AI) आणि 5G सह मशीन लर्निंगचा गैरवापर होत आहे. देशाच्या सुरक्षेसाठी त्यांच्यावर नियंत्रण ठेवण्याची गरज आहे.

अलीकडच्या काळात, देशातील सरकारी संस्थांना 5G च्या वापराबाबत अनेक आव्हानांचा सामना करावा लागत आहे. म्हणजे त्याचा वेग एक प्रकारे वरदान आहे, पण दुसरीकडे सुरक्षा यंत्रणांसाठीही मोठी समस्या आहे. या वेगाचा गैरवापर झाल्यावर ही समस्या वाढते. सुरक्षा यंत्रणांच्या या आव्हानांना तोंड देण्यासाठी केंद्रीय गृह मंत्रालयाकडून विमर्श 2023 या स्पर्धेचे आयोजन करण्यात येणार आहे. यामध्ये अशा सायबर गुन्ह्यांना तोंड देण्यासाठी देशी जुगाड केले जाणार आहे.

पोलीस संशोधन आणि विकास ब्युरो (BPR&D) चे महासंचालक बालाजी श्रीवास्तव म्हणाले की, गृह मंत्रालयाच्या 5G च्या वापरासाठी केंद्राच्या उत्कृष्टतेसाठी BPR&D ची नियुक्ती करण्यात आली आहे. BPR&D कायद्याची अंमलबजावणी एजन्सी (LEAs) कडून येणारी आव्हाने आणि समस्यांना तोंड देण्यासाठी साधने विकसित करण्याच्या उद्देशाने 5G वर हॅकाथॉनचे आयोजन करण्यात येणार आहे.

या हॅकाथॉनमध्ये 9 समस्या क्षेत्र तयार करण्यात आले आहेत. दूरसंचार विभाग (DOT) आणि त्याची उपकंपनी टेलिकॉम सेंटर ऑफ एक्सलन्स (TCOE) ने विद्यार्थी, स्टार्टअप आणि MSME सह हॅकाथॉन आयोजित करण्यासाठी BPR&D सोबत हातमिळवणी केली आहे.

यावर देशी उपाय काय असू शकतो?

केंद्रीय गृह मंत्रालयाचे अतिरिक्त सचिव चंद्रकर भारती म्हणाले की, सुरक्षा यंत्रणांसमोर अनेक मोठी आव्हाने आहेत. यामध्ये आर्टिफिशियल इंटेलिजन्स (AI) पासून ते मशीन लर्निंग आणि इतर अनेक गोष्टींचा समावेश आहे. तांत्रिकदृष्ट्या, अशा अनेक त्रुटी आहेत ज्यांचा अनेक लोक फायदा घेत आहेत आणि आपल्या प्रणालीवर प्रभाव टाकण्याचा प्रयत्न करीत आहेत.अशा परिस्थितीत त्या उणिवा दूर करण्याचा सरकारचा प्रयत्न असतो आणि त्यासाठी देशातच उपाय शोधावे लागतात. यासाठी विमर्श 2023 चे आयोजन करण्यात येत आहे.

ही हॅकेथॉन दोन टप्प्यात होणार आहे

बीपीआर अँड डीच्या संचालक (आधुनिकीकरण) रेखा लोहानी यांनी सांगितले की हॅकाथॉन दोन टप्प्यात होणार आहे. पहिल्या टप्प्यात ही स्पर्धा आभासी ठेवण्यात आली आहे. यानंतर दुसऱ्या टप्प्यात फिजिकलही होणार आहे. अशा परिस्थितीत स्पर्धकांना त्यांचे कौशल्य दाखवण्याची पूर्ण संधी मिळेल.

यापूर्वीही असे प्रयत्न झाले आहेत

सायबर फसवणूक किंवा सायबर सुरक्षा ही सतत चालणारी प्रक्रिया आहे. केंद्रीय गृह मंत्रालयाने यापूर्वीही कवच कार्यक्रम सुरू केला होता. या कार्यक्रमात 20 मुद्दे ओळखण्यात आले. BPR&D चा दावा आहे की असे कार्यक्रम नवीन तंत्रज्ञानाद्वारे प्रणाली समजून घेण्यास मोठ्या प्रमाणात सुविधा देतात. एजन्सीला याचा फायदा होतो.

5G लॅब आधीच वाढल्या आहेत

टेलिकॉम सेंटर ऑफ एक्सलन्स (TCOE) चे अजय कुमार साहू म्हणाले की, गेल्या वर्षी पंतप्रधानांनी 5G लाँच केले होते. त्यानंतर अनेक नवी आव्हाने समोर आली. सायबर धमक्या आणि हल्ले वाढले आहेत. पोलिसांसमोर सातत्याने नवनवीन समस्या येत आहेत. सध्या भारतात 105 5G लॅब विकसित केल्या जात आहेत, जिथे प्रयोग अधिक चांगल्या पद्धतीने करता येतात.