
India at the Crossroads of Demographic Transition
E sakal
लेखक - निखिल वांधे
आधुनिक इतिहासात प्रथमच जगाला एका अभूतपूर्व लोकसंख्याशास्त्रीय फाळणीचा सामना करावा लागत आहे. जपान आणि जर्मनीसारख्या विकसित देशांमध्ये मृत्यूदर जन्मदरापेक्षा जास्त झाल्याने ‘लोकसंख्याशास्त्रीय हिवाळा’ (demographic winter) निर्माण झाला आहे, तर आफ्रिकेतील अनेक देशांमध्ये तरुणांची मोठी लोकसंख्या वाढत आहे. या तीन वेगवेगळ्या लोकसंख्याशास्त्रीय मार्गांमुळे जागतिक अर्थव्यवस्था, ऊर्जा संरचना आणि सामाजिक व्यवस्थांची पुनर्रचना होत आहे, ज्यामुळे प्रत्येक प्रदेशाला विशिष्ट आव्हानांचा सामना करावा लागत आहे तर नव्या संधीही खुल्या होत आहेत.