UP Election Result : योगी आदित्यनाथ, भाजपने केले 'हे' ७ विक्रम

उत्तर प्रदेशसहित देशातील पाच राज्यांमधील विधानसभा निवडणुकांचे निकाल जाहिर झाला. लोकसभेची सेमीफायनल समजल्या जाणाऱ्या यूपीच्या या निवडणुकीमध्ये 403 जागांसाठी मतदान झालं होतं. उत्तर प्रदेश विधानसभेच्या निवडणुकीत भाजपची कामगीरी आणि मुख्यमंत्री योगी आदित्यनाथ यांच्या विजयामुळे अनेक विक्रम रचले गेले आहेत. गुरुवारी मतमोजणी सुरू असताना भाजप आणि आदित्यनाथ किमान सात रेकॉर्ड नावावर करतील. (Uttar Pradesh Assembly Election Results 2022)

कार्यकाळ पूर्ण करुन दुसरी टर्म जिंकणारे पहिले मुख्यमंत्री

भारतातील सर्वाधिक लोकसंख्या असलेले राज्य म्हणजेच उत्तर प्रदेशची पहिली विधानसभा ही 20 मे 1952 रोजी स्थापन करण्यात आली. राज्याने सुमारे 70 वर्षांत 21 मुख्यमंत्री पाहिले आहेत. यादरम्यान आदित्यनाथ हे यूपीच्या 70 वर्षांच्या निवडणूक इतिहासात पाच वर्षांचा पूर्ण कार्यकाळ पूर्ण करणारे आणि सलग दुसऱ्यांदा विजयी होणारे पहिले मुख्यमंत्री ठरणार आहेत.

सलग दुसर्‍यांदा विजय मिळवणारे पाचवे

मुख्यमंत्री त्यांच्या आधीचे चार मुख्यमंत्री 1957 मध्ये संपूर्णानंद, 1962 मध्ये चंद्रभानू गुप्ता, 1974 मध्ये हेमवती नंदन बहुगुणा आणि 1985 मध्ये नारायण दत्त तिवारी हे होते ज्यांनी सलग दुसऱ्यांदा विजय मिळवला होता. आता या यादीत योगी आदित्यनाथ यांचे देखील नाव जोडले गेले आहे.

37 वर्षात सत्ता टिकवणारे पहिले मुख्यमंत्री

काँग्रेसचे एनडी तिवारी हे अखंड यूपीचे मुख्यमंत्री होते. 1985 मध्ये जेव्हा राज्यात निवडणूक झाली तेव्हा काँग्रेसचा विजय झाला आणि तिवारी यांनीही सलग दुसऱ्यांदा या पदावर कायम राहाता आले. त्यानंतर एकाही मुख्यमंत्र्यांना सलग दुसऱ्यांदा मुख्यमंत्रिपद राखण्यात यश आलेले नाही. त्यानंतर असे करणारे आदित्यनाथ हे पहिले मुख्यमंत्री आहेत.

सत्तेत परतणारे भाजपचे पहिले मुख्यमंत्री

यूपीने आतापर्यंत भाजपचे चार मुख्यमंत्री पाहिले आहेत. आदित्यनाथ यांच्या आधी कल्याण सिंह, रामप्रकाश गुप्ता आणि संरक्षण मंत्री राजनाथ सिंह यांनी हे पद भूषवलं आहे. मात्र, यापैकी कोणालाही सलग दुसऱ्यांदा पदावर राहता आले नाही. असे करणारे आदित्यनाथ हे भाजपचे पहिले मुख्यमंत्री आहेत.

कार्यकाळ पूर्ण करणारे तिसरे मुख्यमंत्री

आदित्यनाथ यांनी आधीच त्यांच्या नावावर एक विक्रम नोंदवला आहे. 70 वर्षांतील 21 मुख्यमंत्र्यांपैकी केवळ तीनच मुख्यमंत्र्यांनी पाच वर्षांचा कार्यकाळ पूर्ण केला आहे. बहुजन समाज पक्षाच्या सुप्रीमो मायावती पहिल्या (2007-2012) आणि समाजवादी पक्षाचे अध्यक्ष अखिलेश यादव दुसऱे (2012-2017) होते. भाजपचे योगी हे तिसरे मुख्यमंत्री ठरणार आहेत.

'नोएडा जिंक्स' तोडणारे पहिले मुख्यमंत्री

यूपीच्या राजकारणात "नोएडा जिंक्स" ही एक अश्चर्याची घटना आहे. नोएडा हे निवासी-सह-औद्योगिक शहर, ज्याचा अर्थ न्यू ओखला डेव्हलपमेंट अथॉरिटी आहे, हे राष्ट्रीय राजधानी दिल्लीचे एक उपनगर शहर आहे आणि यूपीच्या गौतम बुद्ध नगर जिल्ह्यातील एक शहर आहे.

नोएडा जिंक्सनुसार, जो कोणी मुख्यमंत्री त्याच्या कार्यकाळात या शहराला भेट देतो तो पुढील निवडणुकीत हरतो किंवा त्याचा कार्यकाळ पूर्ण करत नाही. मात्र, दोन्ही पंतप्रधान नरेंद्र मोदी आणि आदित्यनाथ यांनी अंधश्रद्धेकडे दुर्लक्ष केले आणि 25 डिसेंबर 2018 रोजी दिल्ली मेट्रोच्या मॅजेंटा लाईनचे उद्घाटन करण्यासाठी नोएडाला भेट दिली.

त्यानंतर अखिलेश यादव यांनी टिप्पणी केली होती की मोदी आणि आदित्यनाथ पुढील लोकसभा आणि यूपी विधानसभा निवडणुका गमावतील. मात्र, 2019 ची लोकसभा निवडणूक मोदींनी जिंकली असताना, आदित्यनाथ यांनीही ते चुकीचे सिद्ध केले आहे.

यूपीचे तत्कालीन मुख्यमंत्री वीर बहादूर सिंग यांना या शहरातून परतल्यानंतर काही दिवसांनी जून 1988 मध्ये कार्यालय सोडावे लागल्याने नोएडा जिंक्स लोकप्रिय झाला. सिंह यांचे उत्तराधिकारी एनडी तिवारी यांनीही नोएडाला भेट दिल्यानंतर मुख्यमंत्रीपद गमावले. त्यानंतर, मुख्यमंत्री आणि इतर नेत्यांनी नोएडाला बायपास करण्यास सुरुवात केली. अखिलेशचे वडील मुलायम सिंह यादव, कल्याण सिंह आणि राजनाथ सिंह यांनी कार्यालयात असताना नोएडाला भेट दिली नाही. ऑक्टोबर 2000 ते मार्च 2002 दरम्यान यूपीचे मुख्यमंत्री म्हणून, राजनाथ सिंह यांनी नोएडाऐवजी दिल्लीहून दिल्ली-नोएडा-दिल्ली (DND) फ्लायवेचे उद्घाटन केले.

त्याचप्रमाणे मे 2013 मध्ये अखिलेश यांनी नोएडा येथे आयोजित आशियाई विकास बँक (ADB) शिखर परिषदेत भाग घेणे टाळले, ज्यामध्ये माजी पंतप्रधान मनमोहन सिंग प्रमुख पाहुणे होते. औद्योगिक शहराऐवजी लखनौहून 165 किमीच्या यमुना एक्सप्रेसवेचे उद्घाटन करताना त्यांनी नोएडाला टाळले. मायावती मुख्यमंत्री या नात्याने ऑक्टोबर 2011 मध्ये दलित स्मारक स्थळाचे उद्घाटन करण्यासाठी नोएडा येथे येऊन याकडे दुर्लक्ष केले. 2012 च्या विधानसभा निवडणुकीत त्यांचा पराभव झाला. आता योगींनी ही धारणा देखील मोडित काढली आहे.

15 वर्षांत पहिले आमदार मुख्यमंत्री

जेव्हा आदित्यनाथ सलग दुसऱ्यांदा मुख्यमंत्री म्हणून शपथ घेतील, तेव्हा ते 15 वर्षांत पहिले आमदार (विधानसभा सदस्य) मुख्यमंत्री बनतील. त्यांच्या आधी मायावती 2007 ते 2012 दरम्यान MLA आणि मुख्यमंत्री (विधान परिषद सदस्य) होत्या. अखिलेश यादव 2012 ते 2017 दरम्यान मुख्यमंत्री असताना ते आमदार (member of legislative council) देखील होते. जेव्हा मुख्यमंत्री झाले तेव्हा आदित्यनाथ लोकसभेचे खासदार होते. पदभार स्वीकारल्यानंतर त्यांनीही विधानसभेची जागा सोडण्यासाठी MLA होण्याऐवजी MCA होण्याचा निर्णय घेतला आणि पदभार स्वीकारल्यानंतर सहा महिन्यांत आमदार (MLA) होण्याचा निर्णय घेतला. या प्रक्रियेत ते यूपीचे चौथे एमएलसी मुख्यमंत्री बनले.

नोव्हेंबर 1999 मध्ये भाजपचे राम प्रकाश गुप्ता हे देखील राज्याचे पहिले MLC मुख्यमंत्री होते. आदित्यनाथ गोरखपूरचे पाच वेळा लोकसभेचे खासदार होते, जेव्हा ते मुख्यमंत्री म्हणून निवडून आले तेव्हा भाजपने 312 जागा जिंकून शानदार विजय मिळवला होता. 2017 मध्ये विधानसभेच्या 403 जागांपैकी. अनुप्रिया पटेल यांच्या नेतृत्वाखालील अपना दल आणि ओपी राजभर यांच्या नेतृत्वाखालील सुहेलदेव भारतीय समाज पक्ष या दोन मित्रपक्षांसह, एनडीएने 325 जागा जिंकल्या. सध्या, देशात दोन मुख्यमंत्री बिहारमध्ये नितीश कुमार आणि महाराष्ट्रात उद्धव ठाकरे हे MLC आहेत.