औषधे बनवण्यामागे एक शास्त्र आहे. याला फार्मास्युटिकल सायन्स म्हणतात. विषय भौतिकशास्त्र, रसायनशास्त्र, जीवशास्त्र आणि मर्यादित प्रमाणात गणित आणि अभियांत्रिकी यांचे मिश्रण आहे. या विषयात आरोग्यसेवा उद्योगातील औषधांची तयारी आणि प्रशासन यांचा अभ्यास समाविष्ट आहे. सामान्य भौतिकशास्त्र, मानवी शरीररचनाशास्त्र आणि शरीरशास्त्राच्या प्रशिक्षणासह औषधांसाठी औषधांची सूत्रे, विश्लेषण, नियम, चाचणी आणि संशोधन औषधांचे संश्लेषण विद्यार्थी शिकतात. हा संशोधनाभिमुख विषय आहे. फार्मसीच्या विद्यार्थ्यांना उपलब्ध ज्ञान आणि संसाधनांचा वापर करून औषधे आणि वैद्यकीय सूत्रांमध्ये नवीन शोध लावावे लागतात. पात्र फार्मासिस्ट या नात्याने ते डॉक्टर आणि रुग्ण यांच्यातील दुवा म्हणून काम करतात. ही कामगिरी औषधांची परिणामकारकता आणि वापर समजून घेण्यावर आधारित आहे.

- ताज्या बातम्यांसाठी डाऊनलोड करा ई-सकाळचे ऍप

फार्मसी हा आरोग्यसेवा उद्योगाचा अविभाज्य भाग आहे; ते रुग्णावर उपचार करण्यासाठी आवश्यक औषधे तयार करणे आणि वितरित करणे पुरवते. तुम्हाला वैद्यकीय क्षेत्रात नोकरी हवी असेल तर डॉक्टर असणे हा एकमेव पर्याय नाही. फार्मसीमध्ये आशादायक करिअर घडवण्यासाठी येथे तपशील आहेत. तुम्हाला हव्या त्या पदवीपासून ते उपलब्ध असलेल्या वेगवेगळ्या नोकरीच्या भूमिकांपर्यंत.

विज्ञान विषयांसह १०+२ पूर्ण केल्यानंतर फार्मसीचा औपचारिक अभ्यास केला जाऊ शकतो. तुम्ही २ वर्षांचा डिप्लोमा इन फार्मसी कोर्स किंवा ४ वर्षांचा कालावधी असलेल्या पदवी अभ्यासक्रमाला प्रवेश घेण्याचा निर्णय घ्या. या दोन्ही अभ्यासक्रमांना प्रॅक्टिकल एक्स्पोजर मिळवण्यासाठी सहा महिन्यांची इंटर्नशिप करावी लागते. डी.फार्मामध्ये प्रवेश थेट आहे. बी. फार्मा प्रवेश पद्धती संस्थांच्या वेगवेगळ्या असतात. काही संस्था १०+२ मध्ये मिळालेल्या गुणांच्या आधारे प्रवेश देतात, तर काही संस्थांमध्ये लेखी परीक्षा असते. इतर बाबतीतही पदवी पदवी तुम्हाला उच्च दर्जाच्या करिअरसाठी मजबूत पातळीवर नेते.

- पुण्याच्या बातम्या वाचण्यासाठी येथे ► क्लिक करा

बी.फार्मा पूर्ण झाल्यानंतर फार्मसीचा मास्टर्स डिग्री कोर्स करता येतो. फार्मसीमध्ये संशोधनाच्या भरपूर संधी आहेत- ज्यामुळे डॉक्टरेट (पीएचडी) पदवी प्राप्त होते.

नोकरीच्या संधी
फार्मसीचे विद्यार्थी नेहमीच सक्षम व्यावसायिकांची गरज असलेल्या विविध क्षेत्रांतील कामाच्या संधी शोधू शकतात. ही विस्तृत क्षेत्रे आहेत -
१) Research & Development
२) Manufacturing Quality Control/ Assurance
३) Teaching
४) Hospital/Clinical Pharmacy

फार्मास्युटिकल क्षेत्रात करिअरची संधी खूप जास्त आहे. औषध क्षेत्रातील करिअरची संधी खूप चढी आहे आणि ती प्रचंड वेगाने वाढत आहे. फार्मसीचे शिक्षण घेणारे विद्यार्थी ड्रग कंट्रोल अॅडमिनिस्ट्रेटर, हॉस्पिटल मॅनेजर, प्रशिक्षक, सहाय्यक प्राध्यापक, अन्न व औषध प्रशासक, आरोग्य केंद्र व्यवस्थापक, औषध वितरण प्रतिनिधी, औषध विपणन प्रतिनिधी, संशोधन व्यवस्थापक, रासायनिक विश्लेषक, औषध तंत्रज्ञ म्हणून आपले करिअर करतात. प्रत्येक गोष्टीच्या दृष्टिकोनातून, वैद्यकीय उद्योगाचा भाग बनू इच्छिणाऱ्यांसाठी फार्मसीमधील करिअर हा एक आशादायक पर्याय आहे आणि आकर्षक वर्क-लाईफ बॅलन्सचा पर्याय ही आहे.

Edited By - Prashant Patil