आजकाल प्रत्येक वस्तूमध्ये भेसळ ही नित्याचीच बाब बनली आहे. मात्र, यामुळे जीवितास धोका निर्माण करणाऱ्या घटकांमुळे अनेकांचे आरोग्य धोक्‍यात येत आहे. प्रत्येक राज्यात, जिल्ह्यात व शहरात भेसळ विरोधी पथके असूनही भेसळीवर नियंत्रण आणणे हे मोठे एक मोठे आव्हान ठरत आहे. कुठल्या वस्तूत भेसळ नाही, हे सर्वसामान्यांना समजणे कठीण असते. त्यामुळे नागरिक ब्रॅंडेड समजून त्या वस्तू डोळे झाकून घरी आणतात. मात्र या वस्तू स्लो पॉयझन (Slow Poison) बनून आरोग्यास Health) घातक ठरत आहे, हे कोणाला समजून येत नाही. भारतीय अन्न सुरक्षा आणि मानक प्राधिकरणाने (Food Safety and Standards Authority of India - FSSAI) नुकतेच देशातील विविध ठिकाणांहून खाद्यतेलाचे (Edible Oil) नमुने घेतले असून, यातील खाद्यतेलामध्येही भेसळ होत असल्याचे निदर्शनास आले आहे. (In many states of the country, adulterated edible oil is being sold openly)

देशातील 587 जिल्हे आणि चार महानगरांमधील विविध खाद्यतेलाच्या 4,461 नमुन्यांपैकी सुमारे 2.42 टक्के नमुने सुरक्षा मानकांशी जुळत नसल्याचे आढळून आले आहे. यामध्ये अफलाटॉक्‍सिन (Aflatoxin), कीटकनाशकांचे (Pesticide) अवशेष आणि जड धातूंचे मिश्रण भारतीय अन्न सुरक्षा आणि मानक प्राधिकरणाने (एफएसएसआर) निर्धारित केलेल्या पातळीपेक्षा जास्त होते.

भारतीय अन्न सुरक्षा आणि मानक प्राधिकरणाने (FSSAI) बुधवारी ही माहिती दिली. प्राधिकरणाने नमूद केले की, गुणवत्ता श्रेणीतील सुमारे 2.42 टक्के (108) नमुने मानदंडांचे पालन करत नाहीत.

पोषक दावे देखील ठरले फोल

तसेच लेबल मिसब्रॅंडिंग श्रेणीतील (Label Misbranding Category) सुमारे 572 (12.8 टक्के) नमुने व्हिटॅमिन ए (Vitamin A) आणि व्हिटॅमिन डी (Vitamin D) यांसारख्या पोषक तत्त्वांनी युक्त असल्याच्या दाव्याचे पालन होत नव्हते. तसेच काही नमुने शेल्फ- लाइफ मानदंड आणि ऍडिटिव्ह्‌जच्या विहित मानकांची पूर्तता करण्यात अयशस्वी झाले.

मोहीम अधिक तीव्र करण्याचे आवाहन

25-27 ऑगस्ट 2020 दरम्यान केलेल्या देशव्यापी सर्वेक्षणाचे निष्कर्ष प्रसिद्ध करून भारतीय अन्न सुरक्षा आणि मानक प्राधिकरणाने राज्यांना तेलातील भेसळ रोखण्यासाठी अंमलबजावणी मोहीम तीव्र करण्यास सांगितले आहे.