Health Tips : आरोग्यासाठी हरभरा हा बेस्ट असतोच यात काही शंका नाही. हरभऱ्याचे अनेक प्रकार असले तरी हरभऱ्याचे दोन प्रकार आहेत, एक म्हणजे काबुली चना आणि दुसरा काळा चणा. या दोन्हींचा मोठ्या प्रमाणावर वापर केला जातो. हे दोन्ही हरभरे भरपूर प्रमाणात पोषक असतात. त्यांचा वापरही त्यांच्या पद्धतीने केला जातो. पण या दोन पैकी कोणता हरभरा आरोग्यासाठी जास्त फायदेशीर आहे असा प्रश्न अनेकदा मनात येतो. चला तर त्याबाबत सविस्तर जाणून घेऊया.

काळ्या हरभऱ्याचे फायदे

पचनशक्ती सुधारते- काळे हरभरे खाल्ल्याने पचनक्रिया चांगली राहते. एनसीबीआयच्या अहवालानुसार, काळ्या हरभऱ्यामध्ये फायबर असते, जे पचनसंस्थेला चालना देण्याचे काम करते आणि आतड्यांसंबंधी हालचाल सुरळीत करण्यास मदत करते.

लोहाची कमतरता दूर करते - काळा हरभरा लोहाचा चांगला स्रोत मानला जातो, अशा परिस्थितीत लोहाची कमतरता पूर्ण करण्यासाठी काळा हरभरा खाल्ला जाऊ शकतो. अॅनिमियाचा त्रास असलेल्या लोकांसाठी हे फायदेशीर ठरू शकते.

वजन कमी करण्यासाठी उपयुक्त- काळ्या हरभऱ्याचे सेवन करूनही तुम्ही वजन कमी करू शकता. खरं तर त्यात भरपूर प्रमाणात फायबर असते, त्यामुळे ते तुम्हाला दीर्घकाळ पोट भरल्यासारखे वाटते आणि जेवणाची तल्लफ नसते. याशिवाय त्याचे ग्लायसेमिक इंडेक्स देखील कमी आहे. या कारणास्तव, लठ्ठपणाचा धोका कमी करण्याबरोबरच संपूर्ण शरीराचे वजन कमी करण्यास देखील मदत होते.

मधुमेहावरही फायदेशीर - मधुमेहाच्या रुग्णांसाठी काळा हरभरा खूप फायदेशीर आहे. त्यामुळे रक्तातील साखर नियंत्रणात ठेवता येते. एका अभ्यासानुसार, काळ्या हरभऱ्यामध्ये स्टार्चसोबतच अमायलोज नावाचा एक विशेष घटक आढळतो, ज्यामुळे रक्तातील साखर मिळण्याची प्रक्रिया मंदावते. हे काही प्रमाणात इन्सुलिनचे सक्रियकरण वाढविण्याचे काम करते.

पांढऱ्या हरभऱ्याचे फायदे

पांढरा हरभरा म्हणजेच काबुली हरभरा देखील प्रोटीन आणि फायबरने समृद्ध आहे. हे वजन कमी करण्यास देखील उपयुक्त आहे. याशिवाय चण्यामध्ये असलेले गुणधर्म रक्तातील साखरेची पातळी नियंत्रित ठेवण्याचे काम करतात. पांढरे हरभरे तुमची पचनक्रिया सुधारू शकतात.

इरिटेबल बोवेल सिंड्रोम टाळण्यासाठी तुम्ही पांढऱ्या हरभऱ्याचा आहारात समावेश करू शकता. पांढरा हरभरा हाडांच्या मजबुतीसाठी फायदेशीर आहे. भाजलेले चणे हे थायामिन, मॅग्नेशियम, फॉस्फरस यांसारख्या घटकांनी युक्त आहे. उर्जेच्या निर्माण करण्याबरोबरच तुमची प्रतिकारशक्ती वाढवण्यात या सर्व गोष्टी महत्त्वाची भूमिका बजावू शकतात.

पोषक तत्वांच्या बाबतीत कोणता हरभरा जास्त फायद्याचा

सुमारे 100 ग्रॅम काळ्या हरभऱ्यामध्ये असलेल्या पोषक तत्वांचे प्रमाण पांढऱ्या हरभऱ्यापेक्षा वेगळे असते. 100 ग्रॅम पांढऱ्या हरभऱ्यामध्ये 12 ग्रॅम फायबर असते, तर काळ्या हरभऱ्यामध्ये 18 ग्रॅम असते. प्रोटीनमध्ये काळ्या हरभऱ्याचे प्रमाण सुमारे २५ ग्रॅम असते. दुसरीकडे, पांढऱ्या हरभऱ्यामध्ये सुमारे 20 ग्रॅम प्रोटीन आढळतात. (Health) काबुली हरभऱ्यामध्ये 2.76 मिलीग्राम जस्त आणि काळ्या हरभऱ्यामध्ये 3.35 मिलीग्राम जस्त असते. इतर पोषक तत्त्वेही पांढऱ्या हरभऱ्यापेक्षा काळ्या हरभऱ्यामध्ये जास्त असतात. पोषक तत्वांच्या आधारावर बोलायचे झाले तर काळ्या हरभऱ्याचे सेवन जास्त फायदेशीर आहे.