गणेशोत्सवात डिजिटल आमंत्रणाचा ट्रेंड
परंपरेचा आणि तंत्रज्ञानाचा सुंदर संगम; नैसर्गिक पूजा साहित्याची भुरळ
पाली, ता. २६ (वार्ताहर) ः गणेश चतुर्थीनिमित्त संपूर्ण रायगड जिल्ह्यात उत्साहाचे वातावरण आहे. घरगुती व सार्वजनिक मंडळांमध्ये बाप्पाच्या स्वागतासाठी जय्यत तयारी सुरू असून, यावर्षीच्या गणेशोत्सवात डिजिटल आमंत्रणाचा नवा ट्रेंड पाहायला मिळतो आहे. पारंपरिक आमंत्रणाच्या पद्धतींपेक्षा डिजिटल बॅनर व व्हिडिओच्या माध्यमातून आपल्या बाप्पाच्या दर्शनासाठी आमंत्रण पाठवण्याकडे नागरिकांचा ओढा वाढला आहे. याबरोबरच नैसर्गिक पूजेच्या साहित्याची मागणीदेखील वाढली आहे.
आपल्या बाप्पाच्या दर्शनासाठी आप्तेष्ट, मित्रमंडळी, नातेवाईक आदींनी मोठ्या प्रमाणात यावे यासाठी पूर्वी घरोघरी जाऊन आमंत्रण दिले जात असे किंवा फोनद्वारे कळवले जात असे. मात्र आधुनिक तंत्रज्ञानाच्या युगात आता प्रत्येक जण आपली सृजनात्मकता वापरून आकर्षक डिजिटल बॅनर व प्रभावी व्हिडिओ तयार करून तसेच काही जण तर रील करून आमंत्रण पाठवत आहेत. डिजिटल बॅनर व व्हिडिओ आमंत्रणात गणरायाच्या सुंदर प्रतिमा, आकर्षक डिझाईन, कुटुंबीयांची नावे, पत्ता आदी सगळ्यांचा समावेश दिसून येतो. व्हिडिओमध्ये भक्तिगीत व संगीत असते तसेच वेगवेगळ्या प्रकारचे ॲनिमेशन्सदेखील वापरले जातात. या डिजिटल आमंत्रणामुळे अगदी कमी श्रम व वेळामध्ये अनेक लोकांपर्यंत पोहोचता येते. त्यामुळे या डिजिटल आमंत्रणांना पसंती मिळत आहे. याशिवाय अनेक जण हे बॅनर व व्हिडिओ आपल्या व्हॉट्सॲप स्टेटससह फेसबुक आणि इन्स्टाग्रामवरदेखील शेअर करीत आहेत. गणरायाच्या पूजेसाठी सात्त्विक आणि नैसर्गिक साहित्य खरेदी करण्याकडे लोकांचा कल वाढला आहे. बाजारात पूजेसाठी आवश्यक साहित्य मोठ्या प्रमाणावर विक्रीस आले आहे. गणपतीच्या मखर व आरसाभोवती शोभेसाठी कवंडळाची लाल पिवळी आकर्षक फळेदेखील खरेदी करताना भाविक दिसून येत आहेत. बाजारात मोठ्या प्रमाणावर पूजेचे साहित्य उपलब्ध आहे.
.......................
केळीच्या पानांना विशेष मागणी
गणरायासमोर नैवेद्य अर्पण करताना आणि भक्तांना भोजन देताना तसेच घरगुती जेवणाच्या वेळी केळीच्या पानांचा वापर वाढताना दिसून येत आहे. त्यामुळे बाजारात केळीच्या पानांची मोठ्या प्रमाणावर विक्री होत असून, सात्त्विक भोजनासाठी विशेष महत्त्व दिले जात आहे. गणरायाच्या पूजेसाठी सात्त्विक आणि नैसर्गिक साहित्य खरेदी करण्याकडे नागरिकांचा कल वाढला आहे. यामध्ये दूर्वा, फुले (जसे की जास्वंद, झेंडू, शेवंती इ.), आंब्याची पाने, केळीचे खांब व पाने, कवंडळ फळे (लाल व पिवळी), सुपारी, नारळ, सांडेल व कुशा, तांदूळ (अक्षता), उदबत्त्या व धूप, पंचामृतासाठी दूध, दही, मध, साखर व तूप, सिद्धी-बुद्धीसाठी लाल कपडा व फळे, मोड आलेली कडधान्ये (नैवेद्यासाठी) असे नैसर्गिक साहित्य उपलब्ध आहे.
.................
कोट
आधुनिक तंत्रज्ञानाचा वापर करून गणपती बाप्पाच्या दर्शनास आमंत्रण देण्यासाठी डिजिटल बॅनर व व्हिडिओ तयार केले आहेत. त्या माध्यमातून नातेवाईक व मित्रमंडळींना आमंत्रण पाठवण्यात येत आहे. पूजेसाठी नैसर्गिक साहित्याचाच वापर करीत आहोत. गणेशोत्सव अधिक विधायक व पर्यावरणपूरक साजरे होणे आवश्यक आहे.
- टिळक खाडे, विज्ञान शिक्षक, नागोठणे