स्वयंपाकी, मदतनीसांची कामे निश्चित
शालेय पोषण आहार योजना ः कारवाई करण्यापूर्वी बाजू समजून घेण्याची सूचना

युवराज पाटील : सकाळ वृत्तसेवा
शिरोली पुलाची, ता. २७ : शालेय पोषण आहाराचे काम करणाऱ्या स्वयंपाकी तसेच मदतनीस यांची कामे शासनाने निश्चित केली आहेत. स्वयंपाक, शाळा व शाळा परिसर स्वच्छ ठेवण्यासह आठ जबाबदाऱ्या सोपविल्या आहेत.
प्राथमिक शिक्षणाचे सार्वत्रिकरण करण्याच्या दृष्टीने तसेच प्राथमिक शाळांतील विद्यार्थ्यांच्या पट नोंदणी व उपस्थितीचे प्रमाण वाढविण्यासाठी आणि शाळेतील विद्यार्थ्यांची गळती थांबविण्याच्या उद्देशाने शालेय पोषण आहार योजना सुरू केली. १५ ऑगस्ट १९९५ पासून केंद्र पुरस्कृत राज्यात योजना झाली. केंद्र सरकारने या योजनेचे नामकरण प्रधानमंत्री पोषण शक्ती निर्माण असे करुन २०२१- २२ ते २०२५-२६ या पंचवार्षिक आराखड्यास मान्यता दिली आहे. त्यानुसार पंतप्रधान पोषण शक्ती निर्माण योजनेतून विद्यार्थ्यांना शाळेत पोषण आहार देण्यात येतो. त्यासाठी शाळा व्यवस्थापन समिती स्वयंपाकी व मदतनीस यांची नियूक्ती करते. केंद्र व राज्य शासन मिळून दर महिन्यास अडीच हजार रूपये मानधन दिले जाते.
पोषण आहार योजनेखेरीज अन्य कामे न देण्याची व या दोन्ही कर्मचाऱ्यांना कामावरून विनाचौकशी कमी न करण्याची मागणी शालेय पोषण आहार कर्मचारी युनियनतर्फे करण्यात येत होत्या. तशी निवेदने ही शासनास दिली आहेत. त्याची दखल घेत शासनाने स्वयंपाकी व मदतनीस यांच्यावर आठ जबाबदाऱ्या निश्चित केल्या आहेत. तसेच स्वयंपाकी व मदतनीस यांच्या कामाविषयी काही तक्रारी आल्यास त्यांच्यावर कोणतीही कारवाई करण्यापूर्वी त्यांची बाजू समजून घेण्याची शासनाने सूचना केली आहे. तसेच गटशिक्षणाधिकारी यांच्या परवानगीने पुढील कारवाई करण्याचेही सूचित केले आहे.

चौकट
निश्चित केलेल्या आठ जबाबदाऱ्या
१. पाककृतीनुसार ठरलेल्या वेळेत पोषण आहार शिजविणे.
२. तांदूळ तसेच अन्य धान्याच्या मालाची सफाई करणे.
३. विद्यार्थ्यांना जेवणाच्या जागेवर आहार वाटप.
४. आहार सेवन झाल्यानंतर जेवणाच्या जाग्यासह स्वयंपाकगृहाची सफाई व उर्वरीत अन्नाची विल्हेवाट.
५. आहाराच्या भांड्यांची तसेच ताटांची स्वच्छता.
६. पिण्याचे पाणी भरून विद्यार्थ्यांना वाटप करणे.
७. शाळेतील परसबाग निर्मिती व देखभालीसाठी सहकार्य.
८. आहारात वापरलेल्या भाजीपाला विषयक नोंदी ठेवणे.
---
कोट
शाळा व शाळा परिसर स्वच्छ ठेवण्याचे काम पोषण आहार योजनेशी संबंधित नाही. त्यामुळे या कामातून स्वयंपाकी व मदतनीस यांना सवलत मिळावी, यासाठी शासनाकडे प्रयत्न करणार आहे.
-भारती व्हनागडे, उपाध्यक्ष, भारतीय जनता पार्टी महिला आघाडी