राजाचे कुर्ले - फत्तेसिंह राजेभोसले यांच्या राजवाड्याचा बुरुज आणि भव्य प्रवेशद्वार. 
पश्चिम महाराष्ट्र

राजाचे कुर्ले...फत्तेसिंह राजेभोसलेंचे गाव

सुहास शिंदे

पुसेसावळी - सातारा राजधानीचे संस्थापक शंभूराजे पुत्र प्रथम शाहू महाराजांच्या कार्यकाळामध्ये मराठा साम्राज्य अटकेपर्यंत पोचले. या शाहू महाराजांच्या कार्यकाळात अनेक सरदार घराणी उदयास आली. यातील एक महत्त्वाचे घराणे म्हणजे खटाव तालुक्‍यातील राजाचे कुर्ले येथील फत्तेसिंह राजेभोसले यांचे घराणे. त्यांच्यामुळे हे गाव इतिहासकाळापासून प्रसिद्धीच्या झोतात आहे.

फत्तेसिंह यांच्याबद्दल इतिहासात अनेक घटना समोर येतात. शाहू महाराजांचे मानसपुत्र म्हणून त्यांचा उल्लेख आजही आपल्याला अनेक ऐतिहासिक पत्रांमधून वाचायला मिळतो. तसे जर पाहिले तर फत्तेसिंह भोसले यांचे मूळ घराणे सरदार लोखंडे यांचे. परंतु, एका युद्धामध्ये लढताना फत्तेसिंह यांचे वडील कामी आल्यामुळे फत्तेसिंह यांची पुढील सर्व जबाबदारी शाहू महाराजांनी घेतली. त्यानंतर फत्तेसिंह राजेभोसले म्हणून ते इतिहासात प्रसिद्ध झाले. शाहू छत्रपतींनी त्यांना अक्कलकोट परगण्याची जहागिरी दिली आणि त्यांची योग्य व्यवस्था केली. पुढे त्यांच्या मुलांमध्ये बखेडा निर्माण होऊन त्यांच्या तीन शाखा वेगवेगळ्या प्रांतावर आपापल्या परिने वर्चस्व गाजवू लागल्या. अक्कलकोट, पिलीव आणि राजाचे कुर्ले येथे फत्तेसिंह राजेभोसले यांचे पुढील वारसदार राहू लागले. राजाचे कुर्ले या गावी त्यांच्या घराण्याच्या अनेक आठवणी आजही आपल्याला पाहावयास मिळतात. त्यामधील एक महत्त्वाची वास्तू म्हणजे राजेभोसले यांचा भुईकोट किल्ला (राजवाडा) होय. जवळपास तीन ते चार एकर परिसरात हा भुईकोट किल्ला बांधण्यात आला होता. चारी बाजूला सुमारे ३० फूट उंचीचे भक्कम बुरुज आणि भव्य असे प्रवेशद्वार या राजवाड्यास होते. आजही या भुईकोट किल्ल्याचे दोन बुरुज आपल्या धन्याच्या पराक्रमाची साक्ष देत खंबीरपणे उभे आहेत. प्रवेशद्वाराची आणि आज या राजवाड्याची मोठ्या प्रमाणामध्ये पडझड झालेली असून, राजेभोसले घराण्यातील दोन बंधू आजही या ठिकाणी वास्तव्यास आहेत. 

या घराण्याचे सोयरसंबंध महाराष्ट्रातील अनेक मातब्बर घराण्यांशी असून, ग्वाल्हेर, बडोदा, म्हसवड अशा संस्थानिक घराण्यांत त्यांचे पाहुणे आहेत. याच गावात राजेभोसले यांचे सरदार माने यांचे चार दगडी वाडे आपल्याला पाहावयास मिळतात. शेकडो वर्षांपूर्वी बांधलेले हे वाडे आजही सुस्थितीमध्ये आहेत.

इतिहास अभ्यासकांसाठी आकर्षणाचे ठिकाण 
सातारा जिल्ह्यातील कऱ्हाड-फलटण मार्गावर असणारे हे ऐतिहासिक गाव आणि येथील इतिहासकालीन वास्तू म्हणजे इतिहास अभ्यासक आणि पर्यावरणप्रेमींसाठी आकर्षणाचे ठिकाण ठरले आहे.

सकाळ+ चे सदस्य व्हा

ब्रेक घ्या, डोकं चालवा, कोडे सोडवा!

शॉपिंगसाठी 'सकाळ प्राईम डील्स'च्या भन्नाट ऑफर्स पाहण्यासाठी क्लिक करा.

Read latest Marathi news, Watch Live Streaming on Esakal and Maharashtra News. Breaking news from India, Pune, Mumbai. Get the Politics, Entertainment, Sports, Lifestyle, Jobs, and Education updates. And Live taja batmya on Esakal Mobile App. Download the Esakal Marathi news Channel app for Android and IOS.

Hardik Pandya - Jasmin Walia: हार्दिक - जास्मिन यांच बिनसलं? या घटनेमुळे ब्रेकअपच्या चर्चांना उधाण

Pune News : सुनेने दाखल केलेल्या दाव्यातून वगळण्याचा माजी मंत्री बाळासाहेब शिवरकर यांच्यासह इतरांचा अर्ज न्यायालयाने फेटाळला

जेवताना उचकी लागली, नंतर नाकातून रक्त आलं अन्...; कॉलेजमध्येच विद्यार्थिनीसोबत अघटीत घडलं

DK Shivakumar's Escort Car Overturns: मोठी बातमी! कर्नाटकचे उपमुख्यमंत्री डीके शिवकुमार यांच्या ताफ्यातील एस्कॉर्ट कार महामार्गावर उलटली!

Latest Maharashtra News Updates : पोलिसावर धावून गेला,आळंदीत रिक्षा चालकावर कारवाई

SCROLL FOR NEXT