शिरगाव, ता. २५ : पवन मावळ हे भाताचे कोठार राहिले आहे आणि लागवडीच्या वेगवेगळ्या पद्धती वापरून भात लागवड करण्यासाठी या भागातील शेतकरी प्रसिद्ध आहेत. साळुंब्रे गावात भात लागवडीची आधुनिक आणि परवडणारी पद्धत म्हणजे चारसूत्री आणि याच पद्धतीने या गावातील बहुतांश शेतकरी वर्गाने आपली भात लागवड केली असल्याचे काही शेतकऱ्यांनी सांगितले.
सध्या पाऊस ही पोषक पडत असल्याने साळूंब्रेतील प्रगतशील बाबूराव कोटकर यांच्या शेतात चारसूत्री पद्धतीने भात लागवड सहायक कृषी अधिकारी विकास गोसावी, सुशांत गुंड, सुनील गायकवाड यांच्या उपस्थितीत करण्यात आली. भातरोपे २५ दिवसांची झाल्याने आणि सध्या पाऊसही भात पिकासाठी पोषक असा पडत असल्याने दोरीच्या साह्याने १५ बाय २५ सेंमी अंतरावर चारसूत्री पद्धतीने भात लागवड करण्यात येत आहे. शेतकरी बाबूराव कोटकर यांनी एक एकर क्षेत्रासाठी इंद्रायणी जातीचे दहा किलो बियाणे बिजप्रक्रिया करून रोपवाटिकेवर भात रोपे तयार केली व ही रोपे २५ दिवसांची झाल्यानंतर या रोपाची लागवड केली. कृषी अधिकारी स्वतः शेतात उतरवून भात लागवड केल्याने शेतकऱ्यांनी आनंद आणि समाधान व्यक्त केले. लागवडीनंतर युरिया ब्रिकेटची गोळ्या चार चुडाच्या मध्ये एक गोळी अशा प्रकारे लागवडी नंतर दोन ते तीन दिवसांत लावणार असल्याचेही त्यांनी सांगितले. साळुंब्रे, दारुंब्रे, गोडुंब्रे, शिरगाव, उर्से, धामणे, पाचाणे, कुसगाव, ओव्हळे, डोणे, चांदखेड, शिवणे, बऊर, सांगवडे आदी गावांतील शेतकऱ्यांनी या हंगामात सुमारे ४०० हेक्टर क्षेत्रावर चारसूत्री भात लागवड करणार असल्याचे उपकृषी अधिकारी विकास गोसावी यांनी सांगितले.
‘‘या पद्धतीत भात रोपे कमी लागत असून, भात लावणीस वेळही कमी लागतो व बियाणे कमी लागल्यामुळे खर्चात बचत होते. किडरोगाचा प्रादुर्भाव कमी होतो भाताच्या उत्पादनात वाढ होते. त्यामुळे जास्तीत जास्त शेतकऱ्यांनी या पद्धतीचा वापर करून भात लागवड करावी.
- बाबूराव कोटकर, शेतकरी साळुंब्रे
चारसूत्री भातलागवड पद्धतीमध्ये भात खाचरात प्रामुख्याने भात पिकाच्या अवशेषाचा फेरवापर करण्यात येतो. गिरीपुष्प झाडाच्या हिरव्या पाल्याचा खत म्हणून चिखलनीच्या वेळी वापर केला जातो, भाताच्या सुधारित जातीच्या रोपाची दोरीच्या साह्याने १५ बाय २५ से.मी. अंतरावर नियंत्रित लावणी करण्यात येते. त्यासाठी खुणा केलेली नायलॉन दोरी वापरण्यात येते, युरिया आणि डीएपी यांच्या मिश्रणातून तयार केलेल्या ब्रिकेट्स लावण्यात येतात.
- विकास गोसावी, सहाय्यक कृषी अधिकारी, सोमाटणे
सकाळ+ चे सदस्य व्हा
ब्रेक घ्या, डोकं चालवा, कोडे सोडवा!
शॉपिंगसाठी 'सकाळ प्राईम डील्स'च्या भन्नाट ऑफर्स पाहण्यासाठी क्लिक करा.
Read latest Marathi news, Watch Live Streaming on Esakal and Maharashtra News. Breaking news from India, Pune, Mumbai. Get the Politics, Entertainment, Sports, Lifestyle, Jobs, and Education updates. And Live taja batmya on Esakal Mobile App. Download the Esakal Marathi news Channel app for Android and IOS.