Pawana-Waterline
Pawana-Waterline 
पुणे

पवना जलवाहिनी ‘भिजत’च

ज्ञानेश्वर बिजले

नागपूर - पिंपरी-चिंचवड शहराच्या पाणीपुरवठ्यासाठी पवना धरण ते निगडी जलशुद्धीकरण केंद्रा दरम्यानची जलवाहिनी हा महत्त्वाचा प्रकल्प लवकर पुन्हा सुरू करण्यासाठी शासकीय पातळीवर हालचाली होण्याची आवश्‍यकता आहे. या नियोजित प्रकल्पाचा खर्च सध्याच दुपटीने वाढला असून, प्रकल्प गुंडाळल्यास सुमारे दोनशे कोटी रुपये वाया जाणार आहेत. राजकीय पातळीवर हालचाली होण्याची आवश्‍यकता आहे.

आंद्रा धरणातून पाणी मिळविण्यासाठी महापालिकेने हालचाली सुरू केल्या असल्या, तरीही पवना जलवाहिनी हीच शहराच्या दृष्टीने महत्त्वाचा स्त्रोत राहणार आहे. वर्षभरात पाणी पाझरल्यामुळे व बाष्पिभवनामुळे मोठ्या प्रमाणात वाया जाते. जलवाहिनी झाल्यास सुमारे एक अब्ज घनफूट (टीएमसी) पाण्याची बचत धरणात होईल. त्या शिल्लक पाण्याचा वापर शेतीला, तसेच शहरासाठी करता येईल. 

जलवाहिनीसाठी महाराष्ट्र जलसंपत्ती नियमन प्राधिकरणानेही मान्यता दिली, तसेच या विरोधातील याचिकाही उच्च न्यायालयाने निकाली काढल्या आहेत. धरणापासून रावेत बंधाऱ्यापर्यंत पवना नदीतून पाणी येताना त्यामध्ये ठिकठिकाणी नाल्यातून सांडपाणी मिसळले जात असल्यामुळे जलप्रदूषणात वाढ झाली आहे. जलवाहिनी झाल्यास शहराला पुरेसे पाणी मिळेल, तसेच शुद्धीकरणाचा खर्चही कमी होईल. आंद्रा धरणातून पाणी मिळण्यास किमान तीन- चार वर्षांचा कालावधी लागेल. त्या दरम्यान शहराची लोकसंख्या किमान तीन-चार लाखांनी वाढेल. त्या वाढत्या लोकसंख्येलाच ते पाणी लागेल. त्यामुळे पवना जलवाहिनी प्रकल्प पूर्ण करण्याची नितांत आवश्‍यकता आहे.

प्रकल्पाचे स्वरूप
धरणात बांधलेल्या जॅकवेलमधून पाणी पंपाद्वारे टेकडीवरील टाकीत नेणार. तेथून अठराशे मीटर व्यासाच्या दोन समांतर गुरुत्व वाहिन्याद्वारे पाणी ३४.८५ किलोमीटर अंतरावरील निगडी जलशुद्धीकरण केंद्रात नेणार. २९.४५ किलोमीटर लांबीची जागा महापालिकेच्या ताब्यात आहे. उर्से गावाच्या हद्दीतील ३.४३ किलोमीटर लांबीची व महापालिका हद्दीतील १.९७ किलोमीटर लांबीची जागा ताब्यात घ्यावयाची आहे. महापालिका हद्दीत ४.४ किलोमीटर अंतरात दोन्ही जलवाहिन्या टाकल्या आहेत.

शेतीलाही पाणी
तत्कालीन मुख्यमंत्र्यांनी २०११ मध्ये दिलेली स्थगिती उठल्यास प्रकल्प पुन्हा सुरू होऊ शकेल. शेतीलाही वाहिनीतून पाणी देण्याचे राज्य सरकारने ठरविले आहे. त्या आधारे पिंपरी चिंचवड शहराला व शेतीला वाहिनीद्वारे पाणी देता येऊ शकेल.

Read latest Marathi news, Watch Live Streaming on Esakal and Maharashtra News. Breaking news from India, Pune, Mumbai. Get the Politics, Entertainment, Sports, Lifestyle, Jobs, and Education updates. And Live taja batmya on Esakal Mobile App. Download the Esakal Marathi news Channel app for Android and IOS.

Lok Sabha Election 2024 Phase 3 LIVE Updates : दुपारी तीन वाजेपर्यंत देशात 50.71 टक्के मतदान; महाराष्ट्र अजूनही सगळ्यात मागे

Fact Check : कोरोना लसीसंदर्भातील बातम्यांमुळे लस प्रमाणपत्रात बदल करण्यात आले नाहीत; व्हायरल होत असलेला दावा चुकीचा

जम्मू काश्मीरमध्ये सुरक्षा दलांना मोठे यश! चकमकीत लष्करचा प्रमुख बासित अहमद डारसह तीन दहशतवादी ठार

Kushal Badrike : "... ओळखीचे चेहरे अनोळख्या स्टेशनवर निघून जातात"; कुशलने व्यक्त केली खंत

Summer Home Decor Tips: उन्हाळ्याच्या सुट्ट्यांचा करुन घ्या फायदा; 'अशा' पद्धतीने करा घराचा मेकओव्हर.. सर्वजण पाहतच राहतील

SCROLL FOR NEXT