महाळुंगे पडवळ, ता. ७ : चास (ता. आंबेगाव) येथील शेतकरी सुनील महादू चासकर यांनी एक एकर शेतात सेंद्रिय पद्धतीने काळी हळद लागवडीचा यशस्वी नवीन प्रयोग केला आहे. यामधून त्यांना एकरी सरासरी २२ टन उत्पादनाची अपेक्षा आहे.
गेल्या काही दिवसांपासून राज्यात पावसाचा लहरीपणा आणि बदलीय वातावरणामुळे शेतकऱ्यांच्या पारंपरिक पद्धतीनं करण्यात येणाऱ्या शेतीचे मोठ्या प्रमाणात नुकसान होत आहे. शेतकऱ्यांच्या मालाला योग्य हमीभावही मिळत नाही. त्यामुळेच चासकर यांनी पारंपरिक पिके सोडून वेगळ्या पद्धतीची पीक घेण्यास सुरुवात केली आहे.
खेड, आंबेगाव व जुन्नर तालुक्यात प्रथमच या भागात काळी हळदीचे उत्पादन घेतले आहे. ही हळदीची एक दुर्मिळ प्रजाती आहे, जी तिच्या औषधी गुणधर्मांसाठी ओळखली जाते. काळ्या हळदीचे काही फायदेसुद्धा आहेत. चासकर हे शेतात सोयाबीन, गहू, पिवळी हळद, आले आदी पिकांची लागवड करतात.
चासकर यांना काळ्या हळदी संदर्भात माहिती मिळाली. त्यांनी हळद पिकासाठी कसदार जमीन निवडली. जमिनीची नांगरणी करून माती ठिसूळ केली. शेणखत आणि कोंबडखत जमिनीत मिसळले. त्यानंतर बेड तयार केले. ठिबक सिंचनाच्या नळ्या जमिनीवर अंथरूण घेतल्या. आसाम आणि रत्नागिरी येथून प्रती किलो ३५० रुपये दराने काळ्या हळदीचे ७०० किलो बियाणे आणले. नवीन अंकुर फुटल्यावर त्यांचे लहान तुकडे केले. लागवडीसाठी ते तयार जमिनीत ३० सेमी खोलीवर, एका रोपापासून दुसऱ्या रोपापर्यंत २० सेमी ओळीत ५- १० सेमी खोलीवर १८ मे २०२५ रोजी लागवड केली. त्यातच या वर्षी अगदी मे महिन्यापासून पावसाने थैमान घातले होते. त्यातूनही पीक वाचविण्यात चासकर यांना यश आले आहे. शेणखत, गांडूळ खत, लिबोंळी अर्क, गोमूत्र आदी खते देऊन त्यांनी पिकांची जोपासना केली आहे. पिकाची वाढही जोमदार झाली आहे. कृषी सहाय्यक रोहन शेटे आणि कृषी तज्ञ विशाल भोसले यांनी पिकाविषयी मार्गदर्शन केले.

काळ्या हळदीचे पीक आठ ते नऊ महिन्यांत काढणी योग्य होते. साधारणपणे जानेवारी महिन्यात पिकाची काढणी केली जाणार आहे. एका कंदापासून जवळपास एक ते दीड किलो उत्पादन मिळेल. एकत्रित साधारणपणे २० ते २२ टन उत्पादन मिळण्याचा अंदाज आहे. एकरी खते, औषधे, मजुरी व बियाणे असा तीन लाख साठ हजार रुपये खर्च झाला आहे. रक्तदाब, मधुमेह आणि अन्य आजारांवर गुणकारी असल्याने औषधासाठी काळ्या हळदीला महत्त्व आहे. तसेच प्रसाधन साधने, आयुर्वेद आणि औषधांसाठी काळ्या हळदीचा वापर केला जात असल्याने अनेक कंपन्यांनी खरेदीसाठी संपर्क केला आहे.
- सुनील चासकर, शेतकरी

दृष्टिक्षेपात हळद लागवड
लागवड- १८ मे २०२५ रोजी काळी हळद लागवड.
बियाणे- आसाम आणि रत्नागिरी येथून उपलब्ध केले.
उत्पादन- एकरी सरासरी २२ टन उत्पादनाची अपेक्षा.
खर्च- ३ लाख ६० हजार रुपये.
आठ ते नऊ महिन्यांत पीक काढणी योग्य
काळ्या हळदीमध्ये रोग आणि कीटकांचा प्रादुर्भाव अल्प

03487