हजरत पैगंबर : ‘मूर्तिमंत दाता’

‘मूर्तिमंत दाता’ अशा शब्दांत हजरत पैगंबरांचा यथार्थ गौरव केला जातो. त्यांच्याकडे कोणी काही मागावयास आला, तर तो रिक्त हस्ताने परत जात नसे. एकदा एका गृहस्थाने त्यांच्याजवळ असलेल्या सर्व बकरी मागितल्या. त्यांनी त्या सर्व बकरी आनंदाने त्याला दिल्या.
जेवणाच्या वेळी कोणी पांथस्थ आला, तर त्याचा आदर सत्कार करून प्रथम ते त्याला जेऊ घालीत. कित्येक वेळा चार पाच पांथस्थ एकदम आले, तर हजरत पैगंबर आणि त्यांच्या कुटुंबीयांना त्या दिवशी उपवास पडे. रात्री कोणी दिव्यास तेल मागावयास आला, तर त्याला तेल देऊन आपण अंधारातच ती सर्व रात्र काढीत. त्यांच्या या औदार्याबद्दल त्यांचे स्नेही त्यांच्यावर संतप्त होत; पण ‘परमेश्‍वर मला अशीच बुद्धी देवो’, असे हजरत पैगंबर त्यांना उत्तर देत.
त्यांचे हे औदार्य फक्त त्यांच्या कुटुंबातील मंडळींपुरते किंवा त्यांच्या धर्मबांधवांपुरते नव्हते. त्यांच्या दातृत्वाचा परीघ अत्यंत विस्तृत होता. जगातील प्रत्येक व्यक्तीशी, मग ती स्वधर्मी असो अगर परधर्मी असो, त्यांची वृत्ती औदार्याची होती. एखादा परधर्मीय आहे, म्हणून त्याला उदार वृत्ती दाखवू नये, असे हजरत पैगंबरांना स्वप्नातदेखील वाटत नसे. संकटाच्या वेळी परधर्मीयांना मदत करण्यास ते जातीने धावत. स्वतः झीज सोसून त्यांच्या गैरसोयी ते दूर करीत. सणावारात आपल्या परधर्मीय प्रजाजनांना ते देणग्या पाठवीत.
एकदा एका राजाकडून नव्वद हजार दिनारांची देणगी आली असता, त्यांनी एका चटईवर त्या सोन्याच्या नाण्यांची रास करून ठेवली आणि आपल्या नजरेदेखत त्याची विल्हेवाट लावली. आपल्या संग्रही एक छदामही राहू नये, याबद्दल हजरत पैगंबर दक्ष असत. एक दिवस ते घरी उशिरा आले. त्यांचा चेहरा पाहून त्यांच्या पत्नी म्हणाल्या, ‘आज असा उदास चेहरा का?’ हजरत पैगंबर म्हणाले, ‘काल संध्याकाळी मला सोन्याचे सात दिनार मिळाले होते. त्यांचा सद्व्यय न होता, ते अद्याप बिछान्यावर पडून आहेत. याचाच मला विषाद वाटतो.’ म्हणूनच रमजानच्या पवित्र महिन्यात मुस्लिम बांधव दानधर्म करण्यात धन्यता मानतात.

(लेखक राष्ट्रसंत तुकडोजी महाराज नागपूर विद्यापीठाचे माजी कुलगुरू आहेत.)

इफ्तार वेळ : ६.४९ (सोमवारी सायंकाळी)
सहेरी वेळ : ५.१८ (मंगळवारी सकाळी)