मुंबई : आज एका सुंदर खगोलशास्त्रीय घटनेचा अनुभव भारतीयांना घेता येणार आहे. आज रात्री ९.३० वाजता एक धूमकेतू पृथ्वीवरील आकाशातून जाणार आहे.

धूमकेतूला त्याच्या केंद्रकाभोवती हिरवट रंगाची छटा असते आणि खुल्या जागेत लाखो किलोमीटर पसरलेली टेडपोल-प्रकारची शेपटी असते.

जानेवारी २०२३ च्या सुरुवातीच्या आठवड्यात सूर्याभोवती प्रदक्षिणा पूर्ण केल्यानंतर धूमकेतू पृथ्वीच्या वरच्या आकाशात येत आहे आणि सध्या तो सौरमालेच्या काठावर आउटबाउंड प्रवास करत आहे. ( When and how will you see comet )

त्याच्या सर्वात जवळ, धूमकेतू पृथ्वीच्या पृष्ठभागापासून फक्त ४२ दशलक्ष किलोमीटर अंतरावर असेल, जे वैश्विक स्तरावर खूप कमी अंतर आहे. हेही वाचा - भारतीय क्रिकेटची नवी आशा- पृथ्वी शाॅ

धूमकेतूला अद्वितीय बनवणारी गोष्ट म्हणजे त्याची सूर्याभोवतीची ५० हजार वर्षांची प्रदक्षिणा. गेल्या वेळेस जेव्हा तो पृथ्वीच्या इतक्या जवळ आला होता तेव्हा आधुनिक मानव अद्याप विकसित व्हायचा होता आणि निएंडरथल्स या ग्रहावर फिरत होते.

आकाशात धूमकेतू पाहण्यासाठी, आपल्याला स्वच्छ आणि गडद आकाश आवश्यक आहे अन्यथा आपण धूमकेतूची शेपटी आणि हालचाल पाहू शकणार नाही. धूमकेतू अपेक्षेप्रमाणे तेजस्वी नाही आणि धूमकेतू आकाशात फिरताना पाहण्यासाठी तुम्हाला दुर्बिणीची आवश्यकता असेल.

धूमकेतू उघड्या डोळ्यांना दिसणार नाही. स्टारगेझर्सना धूमकेतू पाहण्यासाठी दुर्बिणीच्या आणि स्वच्छ गडद आकाशाची आवश्यकता असेल. चांगल्या निरीक्षणासाठी प्रकाश प्रदूषण कमी करण्यासाठी त्यांना शहरापासून दूर जावे लागेल.

स्वच्छ आकाश आणि बाहेर काळोख यामुळे धूमकेतू रात्री ९.३० नंतर आकाशात दिसेल. भारताच्या वरच्या आकाशात धूमकेतू पाहण्यासाठी, आकाशातील ध्रुव ताऱ्याकडे थोडेसे दक्षिणेकडे पाहा आणि आपण आकाशात हिरवट रंग पाहू शकता. धूमकेतू दक्षिणेकडे प्रवास करत ओरियन नक्षत्राच्या डोक्यावर पोहोचेल.

पश्चिम बंगाल, ओडिशा, लडाख आणि देशाच्या अनेक ईशान्येकडील राज्यांसह भारताच्या अनेक भागात धूमकेतू दिसणार आहे.

धूमकेतू हिरवा का आहे ?

हिरवा धूमकेतू २ मार्च २०२२ रोजी सॅन दिएगो येथील कॅलटेकच्या पालोमार वेधशाळेत झ्विकी ट्रान्झिएंट फॅसिलिटी दुर्बिणीचा वापर करून खगोलशास्त्रज्ञांनी शोधला होता. त्याचा हिरवा रंग धूमकेतूची रासायनिक रचना प्रतिबिंबित करतो.

सूर्यप्रकाश आणि कार्बन-आधारित रेणू यांच्यातील संघर्षाचा परिणाम म्हणून धुमकेतू हिरवा आहे. नासाने आपल्या जेम्स वेब स्पेस टेलिस्कोप (JWST) सह धूमकेतूचे निरीक्षण करण्याची योजना आखली आहे, जे सौर यंत्रणेच्या निर्मितीबद्दल संकेत देऊ शकेल.