येसगाव (जि. नाशिक) : गाव व परिसरात रांगडा कांदा लावण्याची लगबग सुरू झाली आहे. कांदा हे नगदी पीक आहे. ते वर्षातून तीनदा घेता येते. खरिपात पावसाळी, लेट खरीप हंगामात हा लाल कांदा व उन्हाळ भगवा कांदा असे कांद्याचे उत्पादन शेतकरी त्याच्या नियोजनाप्रमाणे घेत असतात. रांगडा कांदा करण्यासाठी शेतकरी शेत राखून ठेवतात. तर बऱ्याच शेतकऱ्यांनी बाजरीचे पीक घेतल्यानंतर खरीप हंगामातील लाल कांद्याची लागवड करतात. साधारणत: कांद्याचे बी जुलै किंवा ऑगस्टमध्ये गादी वाफ्यावर तयार करतात व सप्टेंबरच्या दुसऱ्या आठवड्यापासून ऑक्टोबरच्या आत या लाल कांद्याची लागवड करतात.

रांगडा कांद्यासाठी वाफा पद्धतीचा उपयोग

यांत्रिकी साधनांमुळे ट्रॅक्टरने शेतीकामांना वेग येतो. रांगड्या कांद्याचे बियाणे वेगळे नसून पावसाळी लाल कांद्याची बी यासाठी वापरतात. अनेक शेतकरी प्रमाणीत बियाणे वापरतात. परंतु, बियाणे खराब निघाल्यास जोड कांदे, डोंगळे निघणे, कांद्याची वाढ न होणे अशा समस्या निर्माण होतात. त्यामुळे उत्पादनात घट येते. यासाठी अनेक शेतकरी घरचे उत्कृष्ट बियाणे तयार करतात. या कांद्यावर वातावरणाचा परिणाम झाल्यास कांद्याच्या पातीवर रोग पडतो. रांगडा कांद्यासाठी बहुतेक शेतकरी वाफा पद्धतीचा उपयोग करतात. तर उर्वरित खरिपातील वरंबा पद्धत व सिंचन पद्धतीचाही उपयोग करतात.

मजुरांची जमवाजमव...

सध्या मजूर टंचाई भासत असल्यामुळे अनेक शेतकरी इतर गावांतून मजुरांची स्वखर्चाने ने-आण करतात. शेतकऱ्यांना वाहनांची सोय करावी लागते. अनेक गावांमध्ये मक्ता पद्धतीने कांदालागवड केली जाते. त्यामुळे वेगवेगळ्या गावांचा दर वेगवेगळा असू शकतो. तर काही गावांमध्ये वाफ्यांवर दर ठरविला जातो.