नागपूर : मस्क्‍युलर डिस्ट्रोफी या अंथरुणाला खिळवून ठेवणाऱ्या आजाराचा रुग्ण असूनही आयुष्यावर जगण्याची छाप सोडणारा जयराज मुकुंद सरमुकद्दमचे (वय 28) आज निधन झाले. एखादा धडधाकट माणूस जे करू शकणार नाही ते जयराजने आपल्या छोट्या आयुष्यात करून दाखविले. आजार बळावल्यामुळे जून 2018 त्याचा जगण्याशी संघर्ष सुरू होता.
वयाच्या आठ-नऊ वर्षांपर्यंत सामान्य बालकांप्रमाणे असलेल्या जयराजचे चवथ्या वर्गात असल्यापासून एकेक अवयव निकामी होणे सुरू झाले. वैद्यकीय तपासण्यांमध्ये तो मस्क्‍युलर डिस्ट्रोफीचा रुग्ण असल्याचे निदान झाले. या आजाराच्या रुग्णांचे सरासरी आयुष्यमान 28 ते 30 च्या आसपास असते. जयराज चालू शकत नव्हता, हातही हलवू शकत नव्हता. अशाही परिस्थितीत अभियांत्रिकीची परीक्षा 72 टक्‍के गुणांनी उत्तीर्ण करून मस्क्‍युलर डिस्ट्रोफी असलेला जगातील एकमेव अभियंता होण्याचा मान त्याने पटकावला. जयराजने मॅट्रिकच्या परीक्षेत 82 टक्‍के आणि पॉलिटेक्‍निक इंजिनिअरिंगमध्ये 70 टक्‍के गुण मिळविले होते.
अपंग असूनही लहान वयापासूनच जयराजने अनेक साहसी खेळांमध्ये भाग घेतला. त्याने अरबी समुद्रावर पॅरासेलिंग केले, हिमालयात गंगा नदीत रिव्हर राफ्टिंग, गंगेच्या उगमस्थानी 14 हजार फूट उंचीवरील गोमुख ग्लेशियरला त्याने भेट दिली. दुबईतील वाळवंटात डेझर्ट सफारीही त्याने केली होती.
शिक्षण आणि क्रीडा प्रकारांमध्ये कर्तृत्व दाखवणाऱ्या जयराजने चार धाम यात्रा सात वेळा तर वैष्णोदेवीची यात्रा चार वेळा केली. बारा ज्योतिर्लिंगांचे दर्शन घेतले, जम्मू-काश्‍मीर ते कन्याकुमारी, द्वारका ते कोलकाता असे भारतभ्रमणही केले. काही परदेश दौरेही त्याने केले.
जयराजला अनेक पुरस्कार आणि पारितोषिके मिळाली आहेत. क्रिकेटपटू सचिन तेंडुलकर, समाजसेवक डॉ. विकास आमटे, केंद्रीय मंत्री नितीन गडकरी, महाराष्ट्राचे मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस, योगमहर्षी राम खांडवे, अभिनेता अभिषेक बच्चन, विवेक ओबेराय अशा अनेक सुप्रसिद्ध व्यक्‍तींनी जयराजच्या जिद्दीला सलाम करून त्याचा गौरव केला आहे.