नागपूर  :  मेडिकलमध्ये राज्यस्तरीय विषाणू संशोधन, निदान प्रयोगशाळा (व्हायरल रिसर्च ऍण्ड डायग्नोस्टिक लेबॉरेटरी) उभारण्यासाठी वर्षभरापूर्वी घोषणा करण्यात आली. इंडियन कौन्सिल ऑफ मेडिकल रिसर्चच्या (आयसीएमआर) पथकाने मेडिकलची पाहणी केली; तरीही परवानगी दिली नव्हती. अखेर कोरोना विषाणूच्या प्रादुर्भावाचा धोका लक्षात घेता नमुने तपासणीला वेग यावा, यासाठी आयसीएमआरतर्फे परवानगी प्राप्त झाली. यामुळे नागपुरात मेयो, मेडिकल आणि एम्स या तीन ठिकाणी कोरोना चाचणी होईल. 24 तासांत या तिन्ही प्रयोगशाळांमध्ये सुमारे 300 नमुने तपासता येतील. 1 कोटी 33 लाख रुपये खर्चातून ही प्रयोगशाळा उभारण्यात येत आहे.

चिकन गुनिया, डेंगी, स्क्रब टायफस, स्वाइन फ्लू, मेंदूज्वर, इन्फ्लूएंझा, झिका यांसारखे विषाणूजन्य आजार त्या-त्या ऋतूत आढळून येतात. नागपुरात प्रयोगशाळा नसल्यामुळे विषाणूजन्य संशयितांचे नमुने पुण्याच्या राष्ट्रीय विषाणू प्रयोगशाळेकडे पाठविले जात होते. नमुने पाठविण्यापासून ते त्याचा अहवाल प्राप्त होईपर्यंत चार-पाच दिवसांचा कालावधी लागायचा. यावर खर्चही मोठा व्हायचा. उपचाराला उशीर होत असे. यामुळे मेडिकलमध्ये विषाणू प्रयोगशाळा तयार करण्याचा प्रस्ताव होता. 2013 मध्ये कॉंग्रेस सरकारने दोन प्रादेशिक, चार राज्यस्तरीय व देशातील आठ विषाणू प्रयोगशाळांना मंजुरी दिली होती. याची पुनरावृत्ती केंद्रातील भाजप सरकारने केली होती. नागपुरातील इंदिरा गांधी शासकीय वैद्यकीय महाविद्यालय व रुग्णालयाला (मेयो) ही विषाणू संशोधन व निदान प्रयोगशाळा उभारण्यात आली. मेडिकलमध्येही राष्ट्रीय विषाणू प्रयोगशाळेचे केंद्र तयार होणार होते. परंतु, ते रखडले. कोरोनाची युद्धजन्य परिस्थिती लक्षात घेता विद्यमान अधिष्ठाता डॉ. सजल मित्रा यांच्या प्रयत्नातून मेडिकलमध्ये ही प्रयोगशाळा उभारण्याचे प्रयत्न सुरू झाले. महिन्याभरापूर्वीपासून केलेल्या प्रयत्नाला यश आले. गुरूवारपासून नमुने तपासणीला सुरुवात होईल, असा विश्‍वास मेडिकल प्रशासनाकडून व्यक्त करण्यात आला.

सविस्तर वाचा - खाणीत पकडत होता मासे अचानक जाळ्यात अडकला पाय...मग

पाच प्रयोगशाळांची होती घोषणा
2019 मध्ये नव्याने केंद्र सरकारच्या आरोग्य आणि कुटुंब कल्याण विभागांतर्गत प्रयोगशाळांचे जाळे निर्माण करण्याची योजना आखली. महाराष्ट्रात अकोला, औरंगाबाद, धुळे आणि सोलापूरसह नागपूरच्या मेडिकलमध्ये विषाणू संशोधन, निदान प्रयोगशाळा स्थापन करण्याचा निर्णय घेण्यात आला. यासंदर्भात सामंजस्य करार करण्यास मान्यता देण्यात आली होती. आयसीएमआरचे उपमहासंचालक डॉ. अशोककुमार बग्गा व डॉ. ओम प्रकाश यांच्या द्विसदस्यीय चमूने फेब्रुवारी 2019 मध्ये मेडिकलची पाहणी केली.

नमुने तपासणीला सुरुवात

इंडियन कौन्सिल ऑफ मेडिकल रिसर्चतर्फे परवानगी मिळाली आहे. किट उपलब्ध झाल्या आहेत. ट्रायल सुरू झाली आहे. काही नमुने तपासले. नमुन्याचे निरीक्षण झाले. गुरुवारपासून नमुने तपासणीला सुरुवात करण्यात येईल.
डॉ. सजल मित्रा, अधिष्ठाता, मेडिकल.