यवतमाळ : जून महिन्यात पावसाळा सुरू होताच या कालावधीत हिवताप, डेंगी व इतर कीटकजन्य आजार डोके वर काढतात. हिवताप टाळण्यासाठी प्रशासन अ‍ॅलर्ट मोडवर (Administration Alert mode) आले असून, आरोग्य कर्मचाऱ्‍यांद्वारे सर्वेक्षण (Survey by staff) करण्यात येत आहे. राज्यात हिवताप जंतूंच्या दोनच जाती आहेत. त्यामुळे या जंतूंपासून होणाऱ्या हिवतापाची काळजी घेणे आवश्‍यक (Care must be taken) आहे. (There-are-only-two-strains-of-malaria-in-the-state)

हिवतापाचा प्रसार अ‍ॅनाफिलिस डासांच्या मादीपासून होतो; तर लागण परोपजीवी जंतूमुळे होते. हिवताप जंतूंच्या एकूण चार जाती असल्या, तरी राज्यात प्लाझ्मोडीयम व्हायव्हॅक्स व प्लाझाडियम फॅल्सिीपेरम या दोनच जाती प्रामुख्याने आढळतात. हिवताप व इतर कीटकजन्य आजारांना डासांची उत्पत्ती कारणीभूत आहे. पाण्याचे साचलेले डबके, घरोघरी साचवून ठेवलेले वाराचे पाणी, निरुपयोगी टायर्स, भंगार साहित्य आदींमध्ये डासांची उत्पत्ती होते.

हिवतापाला आळा घालण्यासाठी डासांची उत्पत्ती रोखणे हाच एकमेव उपाय आहे. शासनस्तरावर हिवतापाला आळा घालण्यासाठी गाव, पाडे, वस्त्या आदी ठिकाणी आरोग्य कर्मचाऱ्‍यांकडून ताप रुग्ण सर्वेक्षण, कीटकशास्त्रीय सर्वेक्षण, गप्पी मासे सोडणे आदी प्रतिबंधात्मक उपाययोजना राबविण्यात येत आहेत. सहायक संचालकांच्या मार्गदर्शक सूचनेनुसार आशांना गप्पी मासे सोडणे, खासगी रुग्णालयातील ताप रुग्णाचे रक्त नमुने गोळा करणे आदी उपाययोजना घेण्यात येत आहेत. जोखमी पीएचसी केंद्रांवर आशांना कीटकजन्य आजार व प्रतिबंधबाबत प्रशिक्षण देण्यात येत आहे.

(There-are-only-two-strains-of-malaria-in-the-state)