डॉ. अनन्या बिबवे
पर्यावरण रक्षण हे अत्यंत महत्त्वाचे कार्य आहे, जे आपण सर्वांनी पार पाडायचे आहे. मात्र, आपल्या आजूबाजूला असे लोक खूप कमी आहेत, जे पर्यावरणाच्या संरक्षणात खरोखर सकारात्मक प्रभाव टाकू शकतात.
पर्यावरण कायदा हे असेच एक क्षेत्र आहे, ज्यामध्ये आपण या क्षेत्रात उपलब्ध असलेल्या विविध करिअर संधींद्वारे या जगाला राहण्यासाठी चांगले ठिकाण बनविण्याच्या प्रक्रियेत सहभागी होऊ शकतो. केंद्र सरकारचे पर्यावरण वने आणि हवामान बदल मंत्रालय पर्यावरण संरक्षणाच्या सरकारच्या अजेंडाच्या सुरळीत कामकाजासाठी काम करते.
त्याचप्रमाणे प्रत्येक राज्य सरकारचा पर्यावरण आणि हवामान बदल विभाग असतो. या मंत्रालयात कायदेतज्ज्ञांची पदे आहेत. त्याचप्रमाणे, नॅशनल ग्रीन ट्रिब्युनल, जे पश्चिम विभागासाठी पुण्यात आहे, ते आणखी एक ठिकाण आहे जिथे पर्यावरण कायद्याचा अभ्यास केला जातो. पर्यावरण कायद्यात प्रावीण्य असलेल्या वकिलांना या क्षेत्रात करिअर करण्याची चांगली संधी आहे.
करिअरची आणखी एक महत्त्वाची संधी म्हणजे पर्यावरणीय अनुपालन क्षेत्र. कोणताही उद्योग सुरू करण्यापूर्वी विविध पर्यावरणीय परवानग्या घ्याव्या लागतात. नवीन उद्योगांच्या दाव्यांचे समर्थन करण्यासाठी चांगल्या, तांत्रिकदृष्ट्या योग्य आणि संकल्पनात्मकदृष्ट्या स्पष्ट वकिलांची नितांत आवश्यकता आहे.
अशा प्रकारे या क्षेत्रात करिअरच्या मोठ्या संधी आहेत, कारण आपल्या सर्वांना स्टार्टअप्सची वाढती संख्या व पुढील वर्षांमध्ये येणारे मोठे उद्योग माहीत आहेत. तसेच, कोणत्याही उद्योगाच्या कामकाजादरम्यान, अनुपालन अहवाल वेळेवर सादर करणे आवश्यक आहे, अन्यथा संबंधित मालकांवर दंड आकारला जातो.
हे काम विहित मुदतीत पूर्ण करणे आवश्यक आहे. या क्षेत्रात खास फ्रीलान्स वकील आहेत आणि हे करिअरचे एक अतिशय वैशिष्ट्यपूर्ण क्षेत्र असल्याने, नेहमी नवीन प्रतिभेची आवश्यकता असते.
सर्वसाधारणपणे, पर्यावरण वकील पर्यावरण आणि सार्वजनिक आरोग्यावर परिणाम करणाऱ्या कोणत्याही समस्यांशी संबंधित असतात. हवामान बदल वकील पर्यावरण नियमांचे पुनर्लेखन करतात आणि बदलत्या हवामान परिस्थितीला तोंड देण्यासाठी वर्तमान कायद्यांचे स्पष्टीकरण आणि सुधारणा करतात.
नैसर्गिक संसाधने वकील नियम लिहितात आणि पाणी, खनिजे, लाकूड आणि जमीन यासारख्या नैसर्गिक संसाधनांचे संरक्षण सुनिश्चित करण्यासाठी खटला भरतात. समुदायांना सुरक्षित आणि विश्वासार्ह पिण्याचे पाणी उपलब्ध आहे, याची खात्री करण्यासाठी जल कायदा वकील खटला भरतात आणि मोहीम करतात.
ऊर्जा कायदा वकील अनुपालनामध्ये कार्य करतात, याची खात्री करून ऊर्जा कंपन्या आणि इतर सहभागी पक्ष किंमत संरचना, ऊर्जा संवर्धन आणि उत्सर्जन संबंधित कायदे आणि नियमांचे पालन करतात.
पर्यावरण वकील आणि जबाबदाऱ्या
केंद्र किंवा राज्य सरकारसाठी वकील
वकील – सार्वजनिक हित संस्था
आंतरराष्ट्रीय पर्यावरण कायदा वकील
वकील - हवामान बदल, नैसर्गिक संसाधने, पाण्याची गुणवत्ता आणि वापर, ऊर्जा, इत्यादी.
पर्यावरण क्षेत्रात वकिली सोडून आणखीन काही वेगळ्या संधी सुद्धा उपलब्ध आहेत. जसे की विभाग संचालक आणि धोरण सल्लागार. डिपार्टमेंट डायरेक्टर्स कॉर्पोरेशनला पर्यावरणाच्या दृष्टीने योग्य व्यवसाय निर्णय घेण्यासाठी सर्वोत्तम पद्धतींचा सल्ला देतात. या प्रकारच्या स्थितीसाठी आवश्यक असलेल्या गुणधर्मांमध्ये कायद्याचे ज्ञान आणि अपवादात्मक संस्थात्मक आणि नेतृत्व कौशल्ये यांचा समावेश होतो.
ब्रेक घ्या, डोकं चालवा, कोडे सोडवा!
Read latest Marathi news, Watch Live Streaming on Esakal and Maharashtra News. Breaking news from India, Pune, Mumbai. Get the Politics, Entertainment, Sports, Lifestyle, Jobs, and Education updates. And Live taja batmya on Esakal Mobile App. Download the Esakal Marathi news Channel app for Android and IOS.