चिमण्यांच्या चिवचिवाट वाढण्याचे कारण वाचाल तर थक्क व्हाल

सातारा : वाढते शहरीकरण, शहरात उभे राहणारे सिमेंटचे जंगल, कमी होणारी गाव अन्‌ शहरालगतची झाडी यामुळे सैरभैर झालल्या चिमण्यांना आसरा मिळावा, विणीच्या हंगामात सुरक्षित जागा मिळावी, त्यांच्या पिलांना भरारी घेता यावी, याकरिता सक्षम पंख फुटेपर्यंत तरी सुरक्षित घरटे मिळावे, यासाठी येथील रवींद्र आणि हेमलता शिंदे दांपत्याने स्वतःला झोकून दिले असून, चिमण्यांकरिता हजारो घरटी तयार करत आहेत. दरम्यान, या घरट्यांच्या विक्रीतून येणाऱ्या पैशातील काही वाटा कोरोनामुळे बाधित झालेल्या कुटुंबांना मदतीचा हात देणाऱ्या लायन्स, रोटरी क्‍लब अशा संस्थांना शिंदे दांपत्य देणार आहे. पक्षीप्रेमांबरोबर ते समाजिक बांधिलकीही जपणार आहेत.
 
वाढते शहरीकरण आणि शहरात उभे राहणाऱ्या सिमेंटच्या जंगलामुळे चिमण्यांचा आसरा संपुष्टात येत आहे. पूर्वी घरे मातीची, मातीच्या विटांची होती. चिमण्या विणीच्या हंगामात अशा भिंतीत, भिंत आणि वरील पत्र्यांमध्ये वळचणीला घरटी करत असत. त्यामध्ये विणीच्या हंगामात अंडी घालून उबवीत असत. अंड्यातून पिले बाहेर पडून ती भरारी घेईपर्यंत पिले अशा घरट्यातून सुरक्षितपणे वाढत. मात्र, ता सिमेंटच्या घरात घरटी करायला चिमण्यांना जागाच मिळत नाही. साहजिकच गेल्या काही वर्षांत चिमण्यांची संख्या झपाट्याने कमी झाली. गेल्या 15 वर्षांत सुमारे 32 टक्के चिमण्या कमी झाल्याचे निरीक्षण अनेक पक्षी संशोधन करणाऱ्या संस्थांनी नोंदविले असल्याची माहिती श्री. शिंदे यांनी दिली. चिमण्यांना किमान विणीच्या हंगामात तरी सुरक्षित जागा मिळावी, घरटे मिळावे, यासाठी पक्षीप्रेमी, पर्यावरणप्रेमी सतत धडपडत असताना दिसतात.
 
साताऱ्यातील रवींद्र शिंदे आणि त्यांची पत्नी यामध्ये मोलाचे कृतिशील योगदान देत आहेत. त्यांना या पक्षाचा मोठा लळा लागला आहे. त्यामुळे सन 2015 पासून चिमण्यांसाठी सुरक्षित घरटी करत आहेत. तेव्हापासून त्यांनी चार हजारांहून अधिक घरटी तयार करून पक्षीप्रेमी नागरिकांना दिली आहेत. त्यातील शेकडो घरटी त्यांनी दैनिक सकाळ आणि तनिष्का व्यासपीठाच्या माध्यमातून देवालये, शाळा आणि नागरिकांना मोफतही उपलब्ध करून दिली होती. या वर्षीही त्यांनी जोमाने घरटी तयार केली आहते. दिवसात मिळणाऱ्या मोकळ्या वेळेत ते घरटी तयार करतात. त्यामध्ये पत्नी हेमलता शिंदे त्यांना साथ करत असते. सहा इंच लांबी- रुंदीची आणि सात इंच उचीच असलेली उतरत्या छपराची घरटी ते प्लायवूडपासून तयार करतात. त्याला आकर्षक रुपही देतात. या घरट्याला चिमणी घरट्यात जा- ये करू शकेल असे एक इंच व्यासाचे होल (छिद्र) ठेवण्यात आले आहे.
 
घरटे वळचणीला ठेवल्यानंतर विणीच्या हंगामात चिमण्या येतात. अंडी घालतात. चिमण्या ही उबविण्यासाठी दररोज येतात. पिलांना पंख फुटून ती भरारी घेईपर्यंत चिमण्या घरट्याचा वापर करतात. पुन्ही विणीच्या हंगामात त्या घरट्याकडे येतात, अशी माहिती श्री. शिंदे यांनी दिली. 

मुद्दल वगळून उरलेली रक्कम देणार संस्थांना 

सध्या शिंदे दांपत्य चिमण्यांसाठी घरटी तयार करण्यात मग्न आहेत. दररोज साधरण दहा ते बारा घरटी तयार होत आहेत. या घरट्यांच्या विक्रीतून येणाऱ्या पैशातून मुद्दल वगळता राहणारी रक्कम सामाजिक संस्थांना देणार आहे, असे रवींद्र शिंदे, हेमलता शिंदे (सातारा) यांनी सांगितले. 

लईच भारी ! सातारकरांची त्यांच्या प्रेमास वाट

धक्कादायक : वाढदिवसादिवशीच चौदा वर्षांची मुलगी कोरोनाबाधित

लग्नापुर्वीच या जाेडीची महाराष्ट्रात धमाल 

कोरोनाबाधीतेची रुग्णालयात हेळसांड; नातेवाईकांचा उद्रेक