विद्यापीठ अनुदान आयोगाच्या नव्या धोरणामुळे संशोधनातील नीतिमत्तेचा प्रश्‍न पुन्हा ऐरणीवर आला आहे. खरे तर प्रामाणिकपणा हा संशोधनाचा अंगभूत भाग आहे. मात्र मानवी प्रवृत्तीमुळे संशोधनात फसवेगिरीच्या घटना घडत असतात. अलीकडच्या काळात, विशेषतः भारतात फसवणुकीच्या प्रश्‍नाने उग्र रूप धारण केलेले दिसत

भगवान गौतम बुद्धांच्या जीवनात महत्त्वाचे स्थान असलेल्या कोषांबी परिसराला मी नुकतीच भेट दिली. कोषांबी हे अलाहाबादपासून साधारण सव्वातासाच्या अंतरावर आहे. तिथे उतरल्यानंतर बुद्धांशी संबंधित विहार आहेत ते पाहिले. त्यानंतर बुद्ध काळातील म्हणजे जवळजवळ अडीच हजार वर्षांपूर्वीच्या किल्ल्याचे अवशेष

भारताच्या आर्थिक विकास दरासंबंधी रोज एक नवीन भाकीत केले जात आहे. मध्यवर्ती सांख्यिकी कार्यालय (सीएसओ) ते जागतिक बॅंक आदी संस्थांनी आर्थिक विकासाचा दर पाच टक्‍क्‍यांपेक्षा जास्त राहणार नाही, असा अंदाज व्यक्त केला आहे. गेल्या वर्षाच्या सुरुवातीला विकासाचा दर ६.८ टक्के होता. भांडवल संचयाच्या

गेल्या सहा वर्षांत भारतात एक नवी ‘भक्त-परंपरा’ सुरू आहे. ‘अंधत्व’ हा त्याचा आधार आहे. या नव्या व्यवस्थेत सत्तेचे पाठबळ लाभलेल्या गुंडांकडून झालेल्या जीवघेण्या हल्ल्यातील जखमी विद्यार्थ्यांविरुद्धच प्रथम माहिती अहवाल (एफआयआर) दाखल केले जातात. निर्घृण अपराधांच्या आरोपातून सत्तारूढ नेते बिनधा

आपल्या देशात सर्वसाधारण शिक्षणाची पातळी वाढूनही सुशिक्षित बेरोजगारांची वाढती संख्या ही चिंतेची बाब आहे. त्याचबरोबर स्त्री-शिक्षणाचा प्रसार होऊनही स्त्रियांचे बेरोजगारीचे प्रमाण पुरुषांतील बेरोजगारीच्या प्रमाणापेक्षा जास्त आहे. अशा वेळी गरज आहे ती या आव्हानाचा वेगळ्या पद्धतीने सामना करण्याच

‘सातत्यपूर्ण बदल’ हे वैशिष्ट्य आता माध्यमविश्वाची नवी ओळख म्हणून पुढे येत आहे. त्याला संधी मानून माध्यम व्यवहार करणारेच टिकाव धरू शकतील. तंत्रज्ञान, खर्चिक सुविधा, प्रसारणाची व्यापकता यापेक्षाही बदलांशी सुसंगत राहण्याची लवचिकता हीच आता यशावर शिक्कामोर्तब करणार आहे.

अमेरिका तेलाच्या बाबतीत स्वयंपूर्ण झाली असली तरी पश्‍चिम आशियातील नियंत्रण सोडण्यास अजिबात तयार नाही. आपल्या हितसंबंधांसाठी आणि वर्चस्वासाठी जगाला संघर्षाच्या आवर्तात ढकलण्याचा धटिंगणपणा अमेरिकेने अनेकवेळा केलेला आहे. 

इतर देशांमधील अल्पसंख्याकांवर अन्याय होत असल्याचा दावा करीत, त्यांना आपल्या देशात निमंत्रित करण्याचा भारताला अधिकार नाही. यातून सार्वभौमत्वाला आव्हान मिळाल्यामुळे शेजारी देश निश्‍चितच नाराज होणार. बांगलादेशाला नुकत्याच दिलेल्या भेटीतील निरीक्षणे.

उदारमतवादी लोकशाही व्यवस्था असल्याच्या भारताच्या प्रतिमेला सुधारित नागरिकत्व कायद्यामुळे तडा गेला आहे. दुसरीकडे सर्वसामान्य लोकांकडून या कायद्याला सुरू असलेल्या तीव्र विरोधामुळे भाजप नेतृत्व चिंताग्रस्त झाले असून, त्याचा प्रतिवाद करण्यासाठी पक्षाने देशव्यापी मोहीम उघडली आहे.

सुधारित नागरिकत्व कायद्यावरून सध्या देशात मोठे वादंग सुरू आहेत. यानिमित्ताने मूळ नागरिकत्व कायदा आणि सुधारित नागरिकत्व कायद्यातील तरतुदी, तसेच त्यांच्या समर्थनार्थ आणि विरोधात मांडल्या जाणाऱ्या मुद्द्यांवर टाकलेला दृष्टिक्षेप.