शैलीदार आविष्कार!

- विशाखा बाग

भारतीय पर्यटकांमध्ये फारसे परिचित नसलेले इंग्लंडमधील डेवाॅन आणि कॉर्नवॉल प्रदेश समुद्रकिनारे, चुनखडीचे डोंगर, नॅशनल पार्क, जुने चर्च, कॅथेड्रल, किल्ले, नद्या, युनेस्को हेरिटेज साईट आणि हिरव्यागार गवताच्या कुरणांनी आपल्याला मोहवून टाकतात. एक परिपूर्ण पॅकेज तुम्हाला इंग्लंड ट्रिपमध्ये अनुभवायला मिळतं.

डेवाॅन आणि कॉर्नवॉल प्रदेश इंग्लंडच्या दक्षिण पश्चिमेला वसलेले आहेत. त्या भागात फिरताना आपल्याला वेगवेगळी नैसर्गिक आणि भौगोलिक आकर्षणं बघायला मिळतात. भारतीय पर्यटकांमध्ये फारसा परिचित नसलेला तो इंग्लंडमधला भाग आहे.

समुद्र, बीच, चुनखडीचे डोंगर, नॅशनल पार्क, जुने चर्च, कॅथेड्रल, किल्ले, नद्या, युनेस्को हेरिटेज साईट, आकर्षित करणारी हिरवी गवताची प्रचंड मोठी पसरलेली कुरणं अन् त्याचबरोबर मध्ययुगीन शतकातील गाव असं सर्व तुम्हाला इथे बघायला मिळतं. अशा प्रकारे एक परिपूर्ण पॅकेज तुम्हाला ट्रिपमध्ये अनुभवायला मिळतं. साधारण पाच दिवसांत डेवाॅन आणि कॉर्नवॉल अशा दोन्ही काऊंटीमध्ये आरामात फिरून तुम्ही सर्व गोष्टी बघू शकता.

कॉर्नवॉल प्रदेश कॉर्निश नागरिकांसाठी प्रसिद्ध आहे. त्याचबरोबर कॉर्निश पेस्टी आणि चहासाठीही ओळखला जातो. त्या काऊंटीच्या एका बाजूला ब्रिस्टॉलची खाडी आणि दुसरीकडे अटलांटिक महासागर आहे. संपूर्ण परिसरात फिरताना, निसर्गसौंदर्य अनुभवताना आणि समुद्र व वेगवेगळ्या बीचना भेट देताना अजिबात थकल्यासारखं वाटत नाही. ऑगस्ट ते डिसेंबर आणि एप्रिल ते मे महिन्यांमध्ये तुम्ही या भागात भेट देऊ शकता. या काळात वातावरण खूपच आल्हाददायक आणि साधारण थंड असल्यामुळे फिरायलाही छान वाटतं.

ईचेन नदीच्या काठावर वसलेलं विंचेस्टर गाव कॅथेड्रल सिटी, विंचेस्टर युनिव्हर्सिटी, विंचेस्टर कॉलेज आणि वॉल्सविक कॅसलसाठी ओळखलं जातं. लंडनपासून ते फक्त शंभर किलोमीटरवर आहे. गावाच्या मध्य भागातून नदी वाहते. नदीच्या दोन्ही बाजूंना छान प्रकारे राखलेली गवताची लॉन आहेत आणि त्यांच्या बाजूने चालत जाऊनच आपण वॉल्सविक किल्ल्यामध्ये पोहोचतो.

प्रचंड भव्य असं सहाव्या शतकात आणि गॉथिक शैलीमध्ये बांधलेलं विंचेस्टर कॅथेड्रल आम्ही आतून बघितलं. महत्त्वाचं म्हणजे युरोपमधलं ते प्रचंड मोठं असं कॅथेड्रल तर आहेच; परंतु इंग्लंडची ख्यातनाम कादंबरीकार आणि प्रसिद्ध लेखिका जेन ऑस्टिन हिची कबरसुद्धा त्यात आहे. ५३,४८० चौरस फुटांत पसरलेल्या कॅथेड्रलला चार लाख पर्यटक दरवर्षी भेट देत असतात.

चर्च ऑफ इंग्लंडच्या अखत्यारीत येणाऱ्या या कॅथेड्रलमध्ये अद्ययावत सायन्स म्युझियम, लायब्ररी आणि इलेक्ट्रॉनिक बायबल अशी मुख्य आकर्षणं आहेत. डेवाॅन काऊंटीमधील एक्झिटर या शहरापर्यंत जाताना मध्ये पुन्हा एकदा आम्ही थांबलो ते अतिशय महत्त्वाचं पर्यटन केंद्र असलेल्या स्टोन हेज या ठिकाणी.

आदिमानवाने किंवा एलिअन्सने पाच हजार वर्षांपूर्वी ब्ल्यू स्टोन आणि सॅण्ड स्टोनने साकारलेलं एक प्रचंड मोठ वर्तुळ म्हणजेच सध्याची युनेस्को वर्ल्ड हेरिटेज साईट, स्टोन हेज. पुरातत्त्व शास्त्रज्ञाने आतापर्यंत या ठिकाणाबद्दल वेगवेगळ्या थिअरीज आणि निष्कर्ष काढले आहेत, की नक्की ही दगडांची रांग आणि वर्तुळ कोणी उभं केलं... आदिमानवाने की एलिअन्सने?

एवढे मोठे दगड इथे कसे आणले? मुळात ब्ल्यू स्टोन आणि सॅण्ड स्टोन हा खडक या भागात सहजासहजी अजूनही उपलब्ध नाहीय, मग इतक्या वर्षांपूर्वी ते कोणी, कसे व कुठून आणले? ते अशा वर्तुळाच्या स्वरूपात इथे का मांडून ठेवले आहेत, हे एक प्रचंड मोठं कोडं पुरातत्त्व शास्त्रज्ञाला अजूनही उलगडलेलं नाहीय. हे सगळं बघत असताना आपल्याही मनात दहा प्रश्न उपस्थित होतात आणि आपणही निःशब्द होतो.

या ठिकाणी आदिमानवाच्या त्या काळातील झोपड्यासुद्धा बांधल्या आहेत आणि त्याचबरोबर एक म्युझियमही इथे पर्यटकांसाठी खुलं आहे. व्हिजिटर सेंटरच्या जवळ रेस्टॉरंट आणि रेस्ट रूम्स आहेत; पण मुख्य स्टोन हेज या साईटला भेट देण्यासाठी व्हिजिटर सेंटरपासून दोन किलोमीटरपर्यंत पायी जावं लागतं किंवा बॅटरीवरील गाड्यासुद्धा उपलब्ध आहेत.

पहिल्या दिवशी संध्याकाळी आम्ही येऊन पोहोचलो फक्त दीड लाख लोकसंख्या असलेल्या आणि एक्झी नदीच्या काठावर वसलेल्या एक्झिटर शहरात. रोमन सिटी म्हणून प्रसिद्ध असलेल्या या शहरात एक्झिटर कॅथेड्रल हा एक महत्त्वाचा लॅण्डमार्क आहे. विंचेस्टरप्रमाणेच इथलं कॅथेड्रलही भव्य असून प्रचंड मोठ्या आवारात पसरलेलं आहे.

या शहराच्याही मध्य भागातून एक्झी नदी वाहते. असं असलं तरी या नदीच्या दोन्ही बाजूंना छान बागा, बसायला बाकडी, वॉक-वे आणि नदीमध्ये किंवा नदीच्या आजूबाजूला कुठेही अस्वच्छता, घाण आणि कचरा आढळला नाही. खरं तर परदेशातल्या प्रत्येक नदीच्या आजूबाजूला असंच चित्र असतं.

दुसऱ्या दिवशी सकाळी आम्ही निघालो ते थेट डार्टमूरच्या जंगलात. आपल्याला नॅशनल पार्क म्हणजे जंगलच माहिती आहे. इंग्लंडमध्ये मात्र असं कुठेही घनदाट जंगल नाही तरीही डार्टमूर हे नॅशनल पार्क म्हणून ओळखलं जातं. या पार्कमध्ये थोडंफार जंगल, नद्या, खडकाळ प्रदेश आणि लांबवर पसरलेली गवताची कुरणं आणि त्याचबरोबर विविध जातींचे घोडे, मेंढ्या आणि इतर प्राणी पाहायला मिळतात.

साधारण साडेतीन-चार हजार वर्षांपूर्वी झालेल्या ज्वालामुखीच्या उद्रेकातून तयार झालेले ग्रॅनाईटचे प्रचंड मोठे खडक बघायला मिळतात. कॅम्पिंग, हायकिंग आणि ट्रेकिंगसारख्या ॲक्टिव्हिटीज इथे करायला परवानगी आहे. शेरलॉक होम्सच्या ‘द हाऊंड ऑफ द बास्कर व्हिलेज’ कादंबरीतील संपूर्ण घटना या डार्टमूर नॅशनल पार्कच्या परिसरात घडलेली आहे, असं दाखवलं आहे.

या कादंबरीचं कथानक आणि या नॅशनल पार्कचा परिसर हे सगळंच रहस्यमय आणि खिळवून ठेवणारं आहे. डेवाॅन आणि कॉर्नवॉल या दोन प्रदेशांची ट्रिप अजूनही संपलेली नाहीय. नॅशनल पार्कमधली अजून काही ठिकाणं आणि कॉर्नवॉल प्रदेशामधील आकर्षक अन् निसर्गरम्य पर्यटनस्थळं बघूयात पुढील भागात.

gauribag7@gmail.com

(लेखिका या वित्त सल्लागार आणि कॉर्पोरेट ट्रेनर आहेत.)