लॉकडाउनमुळे घसरला देहदानाचा टक्का

नागपूर : कोरोनाचा वाढता प्रादुर्भाव आणि वाढत्या रुग्णसंख्येमुळे वैद्यकीय क्षेत्रावर कमालीचा ताण निर्माण झाला आहे. कोरोनाबाधित रुग्णांच्या उपचारांवर सरकारी आणि खासगी रुग्णालयांत भर दिला जात आहे. याचा परिणाम अवयव प्रत्यारोपणावर झाला आहे. २३ मार्चनंतर नागपुरात एकही प्रत्यारोपण झालेले नाही. अनेक शस्त्रक्रिया लांबणीवर टाकण्यात आल्या आहेत. पाच महिन्यात नागपुरात एकही प्रत्यारोपण झालेले नाही. तर मृत्यूनंतर शरीराच्या मरणोत्तर होणाऱ्या देहदानालाही लॉकडाउनचा फटका बसला. पाच महिन्यात अवघे ३ देहाचे दान मेडिकलमध्ये प्राप्त झाले आहे. 

त्यांच्या बोनस आयुष्याला कशाची आहे प्रतीक्षा...वाचा - 

वैद्यकीय अभ्यासक्रमातील विद्यार्थ्यांना शरीररचना शास्त्र विषयाचा सखोल अभ्यास करण्यासाठी मृतदेहाची गरज असते. ही गरज देहदानातून पूर्ण होते. परंतु गेल्या दहा वर्षापासून अत्यल्प देहदान होत आहे. यामुळे बेवारस मृतदेहांतून मेडिकलच्या विद्यार्थ्यांच्या प्रात्यक्षिक अभ्यासाची गरज भागविली जात होती. देहदानाबाबत हळूहळू जागरूकता निर्माण होत आहे. सहा तासांच्या आता देहदान झाल्यास अंध व्यक्तीला नेत्रदानातून उगवत्या सूर्याचे दृश्‍य बघावयाची संधी मिळते. तर इतरही अवयवदानातून अनेकांना लाभ मिळतो. २०१७ या वर्षात उपराजधानीत तब्बल 32 जणांनी देहदान केले. यावरून देहदानाची चळवळ उपराजधानीत रुजत असल्याचे समाधानकारक चित्र दिसत आहे. नुकतेच चंद्रपूर, गोंदिया जिल्ह्यात शासकीय वैद्यकीय महाविद्यालय व रुग्णालय सुरू झाले. परंतु येथील शरीररचनाशास्त्र अभ्यासक्रमाच्या विद्यार्थ्यांना अभ्यास करण्यासाठी मृतदेह नव्हते. ही गरज मेडिकलने भागवली.

शासकीय वैद्यकीय महाविद्यालय व रुग्णालयात (मेडिकल) २०१८ मध्ये 27 जणांचे देहदान झाले. तर मेयोत 5 जणांनी मरणोत्तर देहदान केले होते. २०१९ मध्ये मेडिकलमध्ये ३६ जणांनी देहदान केले होते. मेयोत ९ जणांनी केले होते. मात्र २०२० मध्ये देहदानाचा टक्का एकदम खाली आला आहे. जानेवारी, फेब्रूवारी या दोन महिन्यात १० देहदान झाले. मात्र मार्च ते ऑगस्ट या दरम्यान केवळ ३ जणांचे देहदान झाल्यामुळे हा टक्का घसरला आहे. 

मृतदेहाची होते कोरोना चाचणी 

अलिकडे कोण कधी कोरोनाबाधित होईल, हे सांगणे कठिण आहे. यामुळे देहदान स्वीकारताना ज्या डॉक्टरने उपचार केले होते, त्यांचे कोरोन नसल्यासंदर्भातील प्रमाणपत्र असावे लागते. जर असे पत्र नसेल तर मग मृतदेहाची कोरोना चाचणी केली जाते. कोरोना नसेल तोच मृतदेहाचे दान स्वीकारले जाते, असे मेडिकलच्या शरीररचनाशास्त्र विभागाचे प्रमुख डॉ. एन. कामडी यांनी सांगितले.