Ahmednagar : येथील राऊतवस्तीवरील नीकिता राऊत व मिलिंद राऊत या दाम्पत्याने राखी पौर्णिमेनिमित्त गाईचे शेण व तुळशीच्या मंजुळापासून मनमोहक अशा पर्यावरणपूरक राख्या तयार केल्या आहेत.

राशीनमध्ये यशोदानंद गोशाळा चालविण्याचे काम हे दाम्पत्य करीत आहे. गावरान गाईचे शेण आणि तुळशीच्या मंजुळा याचा वापर करून विविध प्रकारची नक्षी, फुले व डिझाईनच्या स्वरूपात साकारलेल्या. या राख्या पाहता क्षणीच अनेकांना भावतात.

मोबाइल व यूट्युबची मदत घेऊन राऊत दाम्पत्याने त्यांना सूचलेल्या संकल्पनेला प्रत्यक्ष साकारून ऑरगॅनिक राखी तयार करून त्यास मूर्त रुप दिले आहे. ही राखी जरी शेणापासून बनविली असली, तरी पाण्यामध्ये लगेच विरघळत नाही. तसेच मातीत पडल्यानंतर त्यामधून तुळशीचे रोप तयार होईल. किंवा ही राखी एखाद्या झाडाच्या बुडाला टाकल्यास त्यास खत म्हणून त्याचा उपयोग होईल.

त्यामुळे या राख्या भावा-बहिणीचे प्रेम अधिक घट्ट करण्यासोबत पर्यावरणाला पूरक ठरणार आहेत. राऊत दाम्पत्याने पर्यावरण पूरक राखी तयार केल्याबद्दल राशीनसह परिसरातील पर्यावरणप्रेमी मंडळीकडून त्यांचे कौतुक होत आहे.

येन बद्धो बलि राजा दानवेंद्रो महाबल ।

तेन त्वामभिबध्नमि रक्षे मा चल मा चल ।।

भारतीय संस्कृतीत रक्षाबंधनाला विशेष महत्त्व आहे. ज्या रक्षासूत्राने महान शक्तिशाली दानवेंद्र राजा बलीला बांधले होते, त्या रक्षाबंधनाने तुला बांधत आहे. ही तुमची रक्षा करेल, संकटात तू माझी रक्षा कर, असे श्लोक संस्कृतमध्ये म्हटले आहे.

भारतीय संस्कृतीक गोरक्षनाला महत्त्व आहे. या राख्या गावरान गाईचे शेण व तुळशीच्या मंजुळेपासून तयार केल्या आहेत. त्यामागे अर्थाजनपेक्षा निसर्गाचा विचार आम्ही केला आहे. आकर्षक व स्वस्त असल्याने ग्राहकांना भावतात.

- नीकिता राऊत

पर्यावरण व संस्कृती यांचा मेळ आम्ही या राख्यांच्या माध्यमातून घातला आहे. वेगळेपण असणारी ही राखी रक्षाबंधनासमवेत पर्यावरण जागृतीचे काम करणार आहे.

मिलिंद राऊत