- के. रवींद्र

भारतीय वायुसेनेत प्रवेश मिळवू इच्छिणाऱ्या पुरुष आणि महिला उमेदवारांकरिता येत्या २४ ते २६ फेब्रुवारी २०२३ दरम्यान राबविली जाणार आहे. यात फ्लाइंग ब्रँचमधील शॉर्ट सर्व्हिस कमिशन आणि तांत्रिक आणि गैरतांत्रिक अशा दोन्ही व्यवसायांसाठी ग्राउंड ड्युटीमध्ये कायमस्वरूपी कमिशन/शॉर्ट सर्व्हिस या दोन्हीसाठी AFCAT ही परीक्षा वर्षातून दोनदा म्हणजेच जूनमध्ये नोंदणी केलेल्या उमेदवारांची परीक्षा साधारणपणे ऑगस्ट महिन्यात घेतली जाते आणि डिसेंबरमध्ये नोंदणी केलेल्या उमेदवारांची परीक्षा साधारणपणे पुढील वर्षाच्या फेब्रुवारी महिन्यात घेतली जाते.

१) पात्रता निकष -

भारताचा रहिवासी असणे आवश्यक आहे, तसेच पुरुष आणि महिला दोघेही पात्र आहेत.

फ्लाइंग ब्रँच - बारावीमध्ये गणित आणि भौतिकशास्त्रात प्रत्येकी ५० टक्के गुणांसह उत्तीर्ण असणे आवश्यक आहे. पदवी असल्यास मान्यताप्राप्त विद्यापीठाकडून कोणत्याही शाखेतून किमान ६० टक्के गुणांसह उत्तीर्ण आवश्यक.

ग्राउंड ड्यूटी (तांत्रिक) शाखा - वैमानिक अभियंता (इलेक्ट्रॉनिक्स) (AE (L))(एरोनॉटिकल इंजिनिअरिंग) बारावीमध्ये गणित आणि भौतिकशास्त्रात प्रत्येकी ५० टक्के गुणांसह उत्तीर्ण असणे आवश्यक आहे. मान्यताप्राप्त विद्यापीठातून अभियांत्रिकी/तंत्रज्ञानातील किमान चार वर्षांची पदवी पदवी/एकात्मिक पदव्युत्तर पात्रता किंवा असोसिएट मेंबरशिपची विभाग ‘अ’ आणि ‘ब’ परीक्षा उत्तीर्ण इन्स्टिट्यूशन ऑफ इंजिनिअर्स (इंडिया) किंवा एरोनॉटिकल सोसायटी ऑफ इंडिया किंवा इन्स्टिट्यूशन ऑफ इलेक्ट्रॉनिक्स अँड टेलिकम्युनिकेशन इंजिनिअर्सची पदवीधर सदस्यत्व परीक्षेमध्ये किमान ६० टक्के गुणांसह किंवा समतूल्य असलेल्या अभ्यासाद्वारे उत्तीर्ण आवश्यक.

ग्राउंड ड्यूटी (नॉन-टेक्निकल) शाखा - वेपन सिस्टम (WS) शाखा बारावीमध्ये गणित आणि भौतिकशास्त्रात प्रत्येकी ५० टक्के गुणांसह उत्तीर्ण असणे आवश्यक आहे. आणि पदवी असल्यास मान्यताप्राप्त विद्यापीठाकडून कोणत्याही शाखेतून किमान ६० टक्के गुणांसह उत्तीर्ण आवश्यक.

२) अभ्यासक्रम -

इंग्रजी - आकलन, वाक्यातील त्रुटी शोधणे, वाक्य पूर्ण करणे/योग्य शब्द भरणे, समानार्थी/विपरीत शब्द, परिच्छेदातील क्लोज टेस्ट किंवा फिल इन द गॅप्स, वाक्‍प्रचार आणि वाक्यांश, वाक्याची पुनर्रचना, वाक्यातील बदल/एक शब्द बदलणे. इ.

सामान्य ज्ञान - इतिहास, भूगोल, क्रीडा, राष्ट्रीय आणि आंतरराष्ट्रीय संस्था, कला आणि संस्कृती, व्यक्तिमत्व, पर्यावरण आणि पर्यावरणशास्त्र, भारतीय राजकारण, अर्थव्यवस्था, मूलभूत विज्ञान आधारित ज्ञान, विज्ञान आणि तंत्रज्ञान, चालू घडामोडी (राष्ट्रीय आणि आंतरराष्ट्रीय), संरक्षण. इ.

संख्यात्मक क्षमता - दशांश अपूर्णांक, वेळ आणि कार्य, सरासरी/टक्केवारी, नफा आणि तोटा, गुणोत्तर आणि प्रमाण, साधे आणि चक्रवाढ व्याज, वेळ आणि अंतर आणि शर्यती (गाड्या/बोट आणि प्रवाह), क्षेत्रफळ आणि परिमिती, संभाव्यता, संख्या प्रणाली आणि संख्या मालिका, मिश्रण आणि आरोप नियम, घड्याळे इ. तर्क आणि लष्करी योग्यता चाचणी - शाब्दिक आणि गैर-मौखिक तर्क इ.

३) प्रश्नपत्रिकेचे स्वरूप -

• एकूण प्रश्न - १००

• वेळ - २ तास

• एकूण गुण - ३००

ऑनलाइन परीक्षेत वस्तुनिष्ठ प्रकारचे प्रश्न असतात आणि ते फक्त इंग्रजीत भाषेमध्येच असतात.

प्रत्येक बरोबर उत्तरासाठी तीन गुण दिले जातात.

प्रत्येक चुकीच्या उत्तरासाठी एक गुण वजा केला जाईल.

प्रयत्न न केलेल्या प्रश्नांसाठी कोणतेही गुण नाहीत.

प्रश्न जेथे लागू असतील तेथे वजन मापांच्या मेट्रिक प्रणालीवर आधारित असतील.

(लेखक ‘विद्यार्थिमित्र’ www.VidyarthiMitra.org चे संस्थापक आहेत.)