पाकिस्तान आणि तिबेटमध्ये आज मंगळवारी पहाटे भूकंपाचे धक्के जाणवले. पाकिस्तानमध्ये भूकंपाची तीव्रता रिश्टर स्केलवर 4.2 तर तिबेटमध्ये 5.0 इतकी नोंदवण्यात आली. पापुआ न्यू गिनीमध्येही भूकंपाचे धक्के जाणवले. येथील भूकंपाची तीव्रता रिश्टर स्केलवर 6.5 इतकी होती.
अचानक जमीन हादरल्याने नागरिकांमध्ये भीतीचे वातावरण निर्माण झाले. घरातील भाड्यांची पडझड झाली. त्यामुळे गाढ झोपेत असलेले लोक दचकून उठले. भूकंपाचे धक्के जाणवताच अनेकजण घराबाहेर पडले होते. यामध्ये कुठलीही जीवित किंवा वित्तहानी झाल्याचे वृत्त नाही.
भूकंप का होतात?
पृथ्वीच्या आत सात प्लेट्स आहेत. ज्या सतत फिरत असतात. ज्या ठिकाणी या प्लेट्स सर्वात जास्त आदळतात त्यांना फॉल्ट लाइन झोन म्हणतात. प्लेट्सचे कोपरे वारंवार टक्कर झाल्यामुळे वाकतात. जेव्हा दाब खूप वाढतो तेव्हा प्लेट्स तुटू लागतात. त्यांच्या तुटण्यामुळे आतल्या उर्जेला बाहेर येण्याचा मार्ग सापडतो. या गडबडीनंतर भूकंप होतो.
जाणून घ्या कोणता भूकंप धोकादायक आहे?
भूकंपाची कमाल तीव्रता अद्याप निश्चित करण्यात आलेली नाही. तर, रिश्टर स्केलवर ७.० किंवा त्याहून अधिक तीव्रतेचा भूकंप सामान्य ते धोकादायक मानला जातो. या प्रमाणात, 2 किंवा त्यापेक्षा कमी तीव्रतेच्या भूकंपांना सूक्ष्म भूकंप म्हणतात जे बहुतेक जाणवत नाहीत. ४.५ रिश्टर स्केलच्या भूकंपामुळे घरांचे नुकसान होऊ शकते.
तीव्रता कशी मोजली जाते?
भूकंप रिश्टर स्केलवर मोजले जातात. भूकंपाच्या लहरींची तीव्रता मोजण्यासाठी रिश्टर स्केल हे गणितीय स्केल आहे, त्याला रिश्टर मॅग्निट्युड टेस्ट स्केल म्हणतात. रिश्टर स्केलवर, भूकंप 1 ते 9 पर्यंत त्याच्या केंद्रापासून म्हणजे केंद्रापासून मोजले जातात. भूकंपाच्या वेळी पृथ्वीमधून बाहेर पडलेल्या ऊर्जेवर आधारित हे प्रमाण तीव्रतेचे मोजमाप करते.
रिश्टर स्केलवर भूकंपाच्या तीव्रतेनुसार काय परिणाम होऊ शकतो हे जाणून घ्या:
- 0 ते 1.9 रिश्टर स्केलचा भूकंप केवळ सिस्मोग्राफद्वारे ओळखला जाऊ शकतो.
- 2 ते 2.9 रिश्टर स्केलवर भूकंप झाल्यास सौम्य धक्के बसतात.
- जेव्हा 3 ते 3.9 रिश्टर स्केलचा भूकंप होतो तेव्हा त्याचा परिणाम तुमच्या जवळून जाणाऱ्या ट्रकसारखा जाणवतो.
- 4 ते 4.9 रिश्टर स्केलवर भूकंप झाल्यास खिडक्या फुटू शकतात. भिंतींवर टांगलेल्या फ्रेम्स पडू शकतात.
- 5 ते 5.9 रिश्टर स्केलवर भूकंप झाल्यास फर्निचर हलू शकते.
- 6 ते 6.9 रिश्टर स्केलचा भूकंप झाल्यास इमारतींना तडे जाऊ शकतात. वरच्या मजल्यांचे नुकसान होऊ शकते.
सकाळ+ चे सदस्य व्हा
ब्रेक घ्या, डोकं चालवा, कोडे सोडवा!
शॉपिंगसाठी 'सकाळ प्राईम डील्स'च्या भन्नाट ऑफर्स पाहण्यासाठी क्लिक करा.
Read latest Marathi news, Watch Live Streaming on Esakal and Maharashtra News. Breaking news from India, Pune, Mumbai. Get the Politics, Entertainment, Sports, Lifestyle, Jobs, and Education updates. And Live taja batmya on Esakal Mobile App. Download the Esakal Marathi news Channel app for Android and IOS.