मुंबई : दिवसातून 7-8 तास झोपणे तुमच्या आरोग्यासाठी खूप महत्वाचे आहे. पुरेशी झोप न मिळाल्यास त्याचा परिणाम दुसऱ्या दिवशी सकाळीच खराब मूड, थकवा, चिडचिड, अस्थेनिया या स्वरूपात दिसू लागतो.

याशिवाय झोप न लागणे किंवा अपुरी झोप, उच्च रक्तदाब, मधुमेह, लठ्ठपणा, उशिरा झोपणे किंवा कमी झोपणे ही आजच्या काळात बहुतांश लोकांची जीवनशैली बनली आहे. यामुळेच तरुण वयात लोक घातक आजारांना बळी पडत आहेत.

झोप न लागणे हे देखील शरीरात पोषण आणि जीवनसत्त्वांच्या कमतरतेचे लक्षण आहे. अशा परिस्थितीत त्या सर्व जीवनसत्त्वांविषयी जाणून घेऊ या ज्यांच्यामुळे तुम्हाला झोप येत नाही.

व्हिटॅमिन सी

व्हिटॅमिन सी हे अँटिऑक्सिडंट पॉवरहाऊस आहे. जे रोगप्रतिकारक शक्ती वाढवण्याचे काम करते. हृदय व रक्तवाहिन्यासंबंधी आरोग्यासाठी हे देखील महत्त्वाचे आहे आणि शरीराला कोलेजन तयार करण्यासाठी आवश्यक आहे असे मानले जाते.

एनसीबीआयच्या मते, व्हिटॅमिन सी झोपेशी देखील संबंधित आहे. अशा परिस्थितीत जर तुम्हाला झोप येत नसेल तर तुमच्या शरीरात व्हिटॅमिन सीची कमतरता होऊ शकते. लिंबूवर्गीय फळे व्हिटॅमिन सीचा उत्तम स्रोत आहेत. अशा स्थितीत शरीरातील व्हिटॅमिन सीची पातळी वाढवण्यासाठी ब्रोकोली, पालक आणि किवी आणि स्ट्रॉबेरीसारखी फळेही खाऊ शकता.

व्हिटॅमिन डी

याला 'सनशाईन व्हिटॅमिन' असेही म्हणतात. व्हिटॅमिन डी झोपेतही महत्त्वाची भूमिका बजावते. संशोधनात असे दिसून आले आहे की शरीरात व्हिटॅमिन डीच्या कमतरतेमुळे झोपेचा त्रास होऊ शकतो.

हे जीवनसत्व देखील मूड नियंत्रित करते आणि शरीरात जळजळ प्रतिबंधित करते. व्हिटॅमिन डीचा मुख्य आणि नैसर्गिक स्त्रोत सूर्यप्रकाश असला तरी त्याची कमतरता मशरूम, अंड्यातील पिवळे बलक इत्यादी खाऊनही पूर्ण करता येते.

व्हिटॅमिन ई

व्हिटॅमिन ई चांगली त्वचा आणि केसांच्या वाढीसाठी ओळखले जाते. पण हे तुमच्या झोपेच्या नमुन्यांशी जोडलेले एक महत्त्वाचे पोषक तत्व आहे. व्हिटॅमिन ई झोपेची कमतरता, स्मरणशक्ती कमी होण्यापासून रोखण्यास मदत करते आणि दीर्घकाळापर्यंत संज्ञानात्मक घट रोखते.

त्याच्या कमतरतेमुळे निद्रानाशाची समस्या उद्भवू शकते. अशा स्थितीत शरीरातील तृप्तीसाठी सूर्यफुलाच्या बिया आणि तेल, भोपळ्याच्या बिया, पालक, पेपरिका इत्यादींचे सेवन केले जाऊ शकते.

व्हिटॅमिन बी -12

निद्रानाश आणि व्हिटॅमिन बी 12 पातळी यांच्यात थेट संबंध नाही. परंतु व्हिटॅमिन बी 12 च्या कमतरतेमुळे नैराश्य येते, ज्यामुळे निद्रानाश होतो. त्यामुळे तज्ज्ञ व्हिटॅमिन बी-12 हे देखील झोप न येण्याचे एक कारण मानतात. अशा स्थितीत दूध, चीज, दही, अंडी इत्यादींचे सेवन शरीरातील तृप्तीसाठी फायदेशीर ठरते.

व्हिटॅमिन बी 6

सेरोटोनिन आणि मेलाटोनिन या संप्रेरकांच्या निर्मितीमध्ये व्हिटॅमिन बी 6 महत्त्वाची भूमिका बजावते – हे दोन्हीही व्यक्तीला चांगली झोप घेण्यास मदत करण्यात महत्त्वाची भूमिका बजावतात.

त्यामुळे झोपेचा विकार किंवा झोपेच्या विकारांचा सामना करणार्‍या रुग्णांनी केळी, दुग्धजन्य पदार्थ, अंडी, हिरव्या पालेभाज्या यांचे सेवन व्हिटॅमिन बी6 पुरेशा प्रमाणात राखण्यासाठी करावे.

सूचना : हा लेख फक्त सामान्य माहितीसाठी आहे. हे कोणत्याही प्रकारे कोणत्याही औषधाचा किंवा उपचारांचा पर्याय असू शकत नाही. अधिक तपशीलांसाठी नेहमी आपल्या डॉक्टरांशी संपर्क साधा.