तात्या लांडगे

सोलापूर : यंदाच्या पावसाळ्यात उजनीतून ११२ टीएमसी पाणी भीमा नदीतून सोडून द्यावे लागले. आता पावसाळा संपून अडीच महिने झाले आहेत. सध्या उजनी धरण १०० टक्के भरलेले असून धरणात सध्या ११७ टीएमसी पाणी आहे. शेतकऱ्यांच्या मागणीनुसार शेतीसाठी १५ जानेवारीनंतर रब्बी पिकांसाठी पहिले आवर्तन सोडले जाणार आहे.

सोलापूर शहराचा संपूर्ण पाणीपुरवठा उजनी धरणावर अवलंबून आहे. याशिवाय ग्रामीणमधील १०० पेक्षा जास्त ग्रामपंचायती, कर्जत-जामखेड, धाराशिव, इंदापूर अशा शहरांसह एमआयडीसी, साखर कारखान्यांना देखील उजनीचाच आधार आहे. उजनी धरणाचे पाणी सद्य:स्थितीत जिल्ह्यातील एक लाख ५२ हजार हेक्टर क्षेत्राला मिळते.

आगामी वर्षांत जिल्ह्यातील एकरुख, शिरापूर, आष्टी, बार्शी व मंगळवेढा या उपसा सिंचन योजना पूर्ण होणार आहेत. त्या माध्यमातून जिल्ह्यातील एक लाख १२ हजार हेक्टर क्षेत्राला देखील पाणी मिळणार आहे. परंतु, सोलापूर शहराला दरवर्षी भीमा नदीतून २० टीएमसी पाणी सोडावे लागत असल्याने मे महिन्यात धरण मायनस पातळीत जायचे. धरण उणे २२ टक्के झाल्यानंतर शेतीला गरज असून देखील कालव्यातून पाणी सोडताच येत नव्हते. पण, आता दरवर्षी गरजेनुसार शेतकऱ्यांना तीन आवर्तने मिळणार आहेत. त्याचे नियोजन पालकमंत्र्यांच्या अध्यक्षतेखालील कालवा सल्लागार समितीत निश्चित होईल.

शेतीला मिळणार एक आवर्तन जास्त

सोलापूर शहरासाठी समांतर जलवाहिनी नसताना भीमा नदीतून दरवर्षी चारवेळा पाणी सोडावे लागत होते. नदीतून २० टीएमसी पाणी सोडल्यावर शहराला पाणीपुरवठा करणाऱ्या औज बंधाऱ्यात चार टीएमसी पाणी साठवले जात होते. त्यामुळे धरण दरवर्षी उणे पातळीत जायचे आणि त्याचा फटका ऐन उन्हाळ्यात शेतकऱ्यांना बसत होता. आता एक हजार कोटी रुपये खर्च करून १७० एमएलडी क्षमतेची पाईपलाइन टाकण्यात आली असून ती कार्यान्वित देखील झाली आहे. त्यामुळे आता भीमा नदीतून तीन-चारवेळा पाणी सोडावे लागणार आहे. या पार्श्वभूमीवर शेतकऱ्यांना उन्हाळ्यात एक आवर्तन जास्त मिळणार आहे.