जगातील सर्वात सुंदर , सहज आणि निकोप नाते कोणते असेल तर ते मैत्रीचे नाते ! मैत्रीचे नाते मागणी करते ते केवळ निर्व्याज मैत्रीची ! त्यात कुठलीच व्यावहरिकता नाही की कुठलीच अपेक्षा नाही की देवाणघेवाण नाही ! असते ती फक्त सुलभ , निष्पाप मैत्री! मैत्रीला कुठलेच बंधन नाही! ना वयाचे ना लिंगाचे ना जातीचे ना धर्माचे ना प्रांताचे ना राष्ट्राचे ! मैत्री ही या सर्वांच्या पल्याड आहे ! मैत्री ही एकच अशी गोष्ट आहे की ती वरील कोणत्याही बंधनात न अडकता खुलेपणाने ज्याच्याशी आपल्या मनाची व अर्थात मताची तार जुळते, त्याच्याशी करता येते.

पण हां ! मैत्रीला बंधन जरी नसले तरी एक नियम मात्र पाळावा लागतो बरं ! तो नियम म्हणजे मैत्री निभावण्याचा ! एकदा तुम्ही कोणाला मित्र किंवा मैत्रीण मानले की त्याला त्याच्या गुणदोषांसकट स्वीकारण्याची तयारी मात्र हवी ! मग त्यात मागे हटायचे नाही. आपल्या मित्रात असलेले गुण आपण स्वीकारावे , काही दोष असतील तर ते दूर करण्यास त्याला मदत करावी ! फक्त एवढीच काय ती देवघेव ! बाकी काही अपेक्षा नाही ! एकमेकांवर कुरघोडी करण्याची गरज नाही !

वर म्हटल्याप्रमाणे मैत्रीला कसलेच बंधन नाही. ती कुणाही सोबत होऊ शकते. मग ते पती पत्नी असो नाहीतर तर सासू सून ! नणंद भावजय असो नाहीतर जावाजावा असोत ! काय ? चरकलात ना वाचून ! पण हे खरे आहे. मी या सर्व नात्यातील मैत्री अनुभवतेय ! अश्या नात्यातील मैत्रीमुळे ते नाते अधिक घट्ट होते. आणि नात्यातील वीण घट्ट झाली की त्यातील मैत्री अधिक फुलते , नाही का ! असे सुंदर , सहज , सौहार्दपूर्ण ,अनोखे , मैत्रीचे नाते मी अनुभवतेय !

या अनोख्या मैत्रीमुळे होते काय की नात्यात कधी कटुता येत नाही व ते नाते कधीच जुने होत नाही ! कधीच कोमेजत नाही ! उलट दिवसेंदिवस ते फुलत जाते ! मुरत जाते , जसे जुने मुरलेले लोणचेच जणू ! जसे मुरलेल्या लोणच्यात फोडी एकजीव होतात तसे मुरलेल्या नात्यात आपणही एकजीव होतो ! असे मैत्रीपूर्ण नाते असले की त्यातील गोडवा कमी न होता वाढतच जातो. ते नाते कधीही शिळे होत नाही . त्यातील ताजेपणा कायम राहतो. आपल्याला या नात्यांतून समाधान लाभते .

आपण आपल्या आजुबाजुला असणारे नातेसंबंध पाहतो तेव्हा प्रकर्षाने एक गोष्ट जाणवते की आजकाल नातेसंबंध लवकरच दुरावतात. याचे कारण शोधताना असे लक्षात आले की आपण नाती व मैत्री या दोन बाबी वेगवेगळ्या ठेवतो. परंतु जर नात्यातील मैत्री फुलवली तर नातेसंबंध दुरावणार नाहीत तर त्यात सहजता येईल. एकप्रकारचा हलकेफुलकेपणा येईल ! या नात्यांचा भार न वाटता ती हवीहवीशी वाटतील ! त्यात कटुता निर्माण होणार नाही. नातेवाईकांना त्यांच्या गुणदोषांसकट स्वीकारण्याची आपली मानसिकता तयार होईल सख्यांनो !

एकदा का असे मैत्रीपूर्ण नाते तयार झाले की त्यात काही अपेक्षा राहणार नाहीत आणि जिथे अपेक्षा नाहीत तिथे अपेक्षाभंगाचे दुःख कसले ! तिथे असेल फक्त शुध्द , सच्चे मैत्रीचे नाते ! अशाप्रकारचे अपेक्षाविरहित , सहज , निकोप , मैत्रीपूर्ण नाते ही आज काळाची गरज आहे सख्यांनो ! आधीच अपले जीवन धकाधकीचे झालेय ! त्यात नात्यांतील कटुता आणखी भरच घालतेय ! त्याने नाती तुटण्याची भीती निर्माण होतेय आणि पर्यायाने आपण दुःखी होतोय !

ही जन्मजन्मांतरीची नाती दुरावू नये , तुटू नये यासाठी नात्यातील मैत्री फुलणे खूप महत्त्वाचे आहे. आपल्याला त्यासाठी थोडे कष्ट घ्यावे लागतील ! परंतु ही मैत्री फुलवायचा प्रयत्न करायला काय हरकत आहे ! आपण आज सगळेच कामासाठी म्हणून बाहेर जातोय . नवनवीन परक्या लोकांना भेटतोय . त्यांच्याशी पटवून घेतोय ! मग आपल्याच नातेवाईकांशी पटवून घ्यायला काय हरकत ! हं, त्यासाठी थोडा कमीपणा घ्यावा लागेल पण त्याने नाती दुरावण्यापासून , तुटण्यापासून तर बचावतील ! गुणदोष तर प्रत्येकातच असतात की ! कोणीच शंभर टक्के परफेक्ट नाही ! मग दुसऱ्यांकडूनच का अपेक्षा करायची , नाही का !

चला तर मग आपण सगळे मिळून ही नात्यातील मैत्री फुलविण्याचा प्रयत्न करूया ! एकदा का ही मैत्री फुलली की नाती कधीच तुटणार नाहीत ही आशा नव्हे तर खात्रीच आहे माझी ! प्रयत्न केल्यावर यश नक्कीच मिळेल , हो ना !
संपादन - स्वाती हुद्दार