सरळगाव : मुरबाड तालुक्‍यातील प्रसिद्ध म्हसा यात्रेला शुक्रवारपासून (ता. 10) मोठ्या उत्साहा सुरुवात झाली. 200 वर्षांची परंपरा असलेल्या या यात्रेच्या निमित्ताने अनेक गोरगरीब आदिवासी बांधवांना रोजगाराची संधी उपलब्ध होते. गुरे, घोंगडी, रंगीत टोपल्यांसाठी ही यात्रा प्रसिद्ध आहे. तालुक्‍यातील आदिवासी ठाकर समाजातील लोक बांबुपासून विविध वस्तू बनवतात. त्यातील रंगीत टोपल्यांना या यात्रेत विशेष मागणी असते. यंदाही विविध रंगी टोपल्या यात्रेत दाखल झाल्या आहेत. 

ठाणे पोलिसांना सॅल्युट...

मुरबाड तालुक्‍यातील आदिवासी बांधवांनी आपल्या कलाकुसरीने बांबूपासून बनवलेल्या रंगीत टोपल्या, सूप, बांबूचे करंटे अशा अनेक वस्तू या यात्रेचे प्रमुख आकर्षण ठरत असतात. या वर्षीही खुटारवाडी, खपाचीवाडी, रामपूर, वडाचीवाडी तसेच चिमणीचीवाडी, डोंबेरेवाडी अशा अनेक गाव-वाड्यातील आदिवासींनी महिनाभरापूर्वीच या वस्तू बनवण्यास सुरुवात केली होती.

या आदिवासींना वर्षातून एकदाच या यात्रेसाठी रंगीत टोपली विक्रीची संधी मिळते. रंगीत टोपली फक्त म्हसा यात्रेतच मिळत असल्याने यात्रेकरूही मोठ्या संख्येने या टोपल्या विकत घेतात. म्हसा यात्रेमध्ये वर्षानुवर्ष हे आदिवासी बांधव रंगीत टोपल्या बनवून आपला रोजगार उभा करतात. 

कुक्कुटपालन व्यवसायाला चालणा देणारे साहित्य बांबूपासून तयार केले जाते. टोपलीसारखे दिसणारे चाफही आदिवासी बांधव तयार करतात. या साहित्याच्या वापर ग्रामीण भागातील लोक कोंबडी पालन करण्यासाठी करत असल्याने या बांबूपासून बनवलेल्या चाफाला म्हसा यात्रेत मोठी मागणी असते. तसेच कांदे-लसूण ठेवण्यासाठी करंटे या बांबूच्या साहित्यालाही गृहिणींची चांगलीच मागणी असते. 

अघोरी कृत्यासाठी तो मारहाण करायचा 

म्हसा यात्रेत रंगीत टोपल्यांना मोठी मागणी असते. यात्रेच्या एक महिना आगोदरच आम्ही या टोपल्या बनवण्यास सुरुवात करतो. या यात्रेच्या निमित्ताने आम्हाला चांगला रोजगार मिळतो. 
- महादु वाघ, 
टोपली विक्रेता 

एकात्मिक आदिवासी विकास प्रकल्प कार्यालयाकडून बुरुडकाम योजनेचे अनुदान मिळते. त्यामुळे लाभार्थी बुरुडकाम व्यवसाय करून त्यांच्या आर्थिक उत्पन्नात वाढ करतात. त्यातून कुटुंबाची आर्थिक स्थिती सुधारण्यास मदत होत आहे. 
- अरुणकुमार जाधव, अधिकारी, 
एकात्मिक आदिवासी विकास प्रकल्प शहापूर