नांदेड : भजन कलेमध्ये महत्त्वाची साथ देणारी चर्मवाद्ये दुरुस्ती व बनविण्याचे काम गणेशोत्सव सुरु झालातरी ठप्पच आहे. कारण गणेशोत्सवाला सुरुवात झाल्यापासूनच घरोघरी चर्मवाद्यांचे आवाज ऐकू येतात. यंदा मात्र, कोरोनामुळे हे आवाज बंदच राहणार असल्याने वाद्य दुरुस्त करणारे कारागीरही संकटात आले आहेत. 

गणोशोत्सवामध्येच नाहीतर भजन हा प्रकार वर्षभरच सुरु असतो. परंतु, गणेश चतुर्थीला गणरायाच्या स्वागतासाठी भजन मंडळांची संख्या वाढलेली असते. अलिकडे तबला व पखवाज शिकविण्याचे क्लासेस ठिकठिकाणी सुरु आहेत. त्यामुळे लहान मुलांबरोबरच तरुणांचाही तबला व पखवाज शिकण्याकडे कल वाढला आहे. नवीन भजनी मंडळाची निर्मिती झाल्याने तबला, पखवाज, ढोलकी यांची मागणीही अलिकडे मोठ्या प्रमाणावर वाढली आहे. कारागीर वादकांच्या मागणीनुसार तबला, पखवाज व ढोलकी बनवत असतात. त्यासाठी लागणारे चामडे शोधणे, त्यावर प्रक्रिया करणे आदी खूपच जिकिरीचे असते. तसेच ते बनविणे हेही शारीरिकदृष्ट्या कष्टाचे असल्याचे कारागीर सुदाम साबळे यांनी सांगितले.

गणेशोत्सवात असते भजनाची पर्वणी 
वाद्य बनविणे जिकिरीचे असलेतरी तमा न बाळगता कारागीर कितीही कष्ट पडले तरी बाप्पाची सेवा मानून वादकांना त्यांच्या मनाप्रमाणे वाद्ये बनवून देतात. भाविकांबरोबर रसिकांसाठीही गणेश चतुर्थी उत्सवामध्ये भजनाची एक पर्वणीच असते. या संगीतमय भजनाचा आस्वाद घेत रसिक तृप्त होतात. आणि हेच भजनी कलाकारांना कौतुकाची थाप खूप मोलाची वाटते. 

तबली, मृदंगाचा नाद एकू येईना
गणेशोत्सवाच्या तयारीसाठी तबला, पखवाज दुरुस्त करणाऱ्या कारागीरांसोबतच भजनी मंडळांचीही विद्ये दुरुस्त करण्याची लगबग असते. यंदा मात्र कोरोनाच्या प्रादुर्भावामुळे भजनी साहित्यांची दुरुस्ती करण्यासाठी मंडळांची धावपळ दिसली नाही. गणेशोत्सवाच्या एक महिना अगोदरपासून मृदुंग, तबला साहित्य दुरुस्ती दुकानांमध्ये नाद घूमू लागतात. गणेशोत्सवामध्ये ठिकठिकाणी भक्तिमय वातावरण असते. घराघरांमध्ये आरती, भजने असे कार्यक्रम होतात. त्याची पूर्वतयारी म्हणून पेटी, मृदंग, डगा, ढोलकी अशा साहित्यांची दुरुस्तीच्या कामांना जोर चढतो. यासाटी स्थानिकसह जिल्ह्याबाहेरूनही येणारे कारागीर या कामात गुंतलेले असतात. मात्र, यंदा कोरोनामुळे तबला, मृदंगाचा नाद काही ऐकायला मिळत नाही.