कोल्हापूर : राज्यात आणि देशातही मोठ्या प्रमाणात दूध पावडर शिल्लक असताना केंद्र सरकारने दहा हजार टन दूध पावडर आयात करण्याचा निर्णय घेतल्याने मोठ्या दूध संघांच्या अडचणीत भर पडली आहे.
राज्यात सुमारे 15 हजार टन दूध पावडर तर 8 हजार टन लोणी शिल्लक असताना आयात पावडर बाजारात आल्यास त्याचा स्थानिक पावडर उत्पादन आणि विक्रीवरही परिणाम होणार आहे. दरम्यान, दूध पावडर निर्यातीला परवानगी असली तरी आंतरराष्ट्रीय बाजारातील पावडरचे दर कमी आहेत. उत्पादन खर्चापेक्षाही हे दर कमी असल्याने संघांनी पावडर निर्यातीकडे पाठ फिरवली आहे. त्यातच कोरोनामुळे दुधाची विक्री काही दिवस ठप्प होती, त्यामुळे शिल्लक दुधापासून पावडर व लोणी निर्मिती करून संघ अगोदरच अडचणीत असताना पावडर आयातीच्या निर्णयाने त्यात भरच पडली आहे.
राज्यात मार्चपासून कोरोनाचा प्रादुर्भाव रोखण्यासाठी लॉकडाउन जाहीर केले. तीन महिन्यांत कडक लॉकडाउन असल्याने दुधाच्या विक्रीवर त्याचा परिणाम झाला आहे. मोठी हॉटेल, चहा टपऱ्या, मेवामिठाई तयार करणाऱ्या कंपन्या बंद असल्याचा फटका संघांना बसला आहे. दुधाची विक्री ठप्प झाल्याने शिल्लक दुधापासून पावडर किंवा लोणी हे उपपदार्थ तयार करण्याशिवाय पर्याय संघांसमोर राहिला नाही. त्यातून या दोन्हीही उपपदार्थांचा मोठा साठा संघांकडे आहे.
देशात दूध पावडरचे दर चांगले असले तरी लॉकडाउनमुळे मागणी ठप्प आहे. परदेशांतही दर कोसळल्याने तीन महिन्यांत एक किलोही पावडर निर्यात झालेली नाही. अशा परिस्थितीत दहा हजार टन दूध पावडरची आयात करण्याचा निर्णय संघांच्या दृष्टीने अडचणीचा आहे. त्यामुळे हा निर्णय मागे घेऊन शिल्लक दूध पावडर व लोणी शासनाने खरेदी करावे, अशी मागणी संघांकडून होत आहे.
निर्यात अनुदान थकीत
ज्या संघाकडे दुधावर प्रक्रिया करण्याची सोय नाही, अशा महाराष्ट्रातील पाच ते सहा दूध संघांकडील दुधावर "गोकुळ'ने प्रक्रिया करून दिली आहे. त्यापोटी मिळणारा प्रक्रिया खर्चही थकीत आहे. दूध पावडर निर्यातीला केंद्र सरकार प्रतिटन 10 रुपये तर राज्य सरकार 50 रुपये अनुदान देणार होते, तेही मिळालेले नाही. "गोकुळ'ने 850 पावडर निर्यात केली, यापोटी मिळणारे 50 कोटीचे अनुदान मिळालेले नाही.
एनडीडीबीला परवानगी
केंद्र सरकारने दहा हजार टन पावडर आयातीचा निर्णय घेतला असला तरी याची अंमलबजावणी करण्याचे अधिकार एनडीडीबीला देण्यात आले आहेत. सद्यःस्थितीचा विचार करताना एनडीडीबी दूध पावडर आयात करण्याची शक्‍यता आहे.
सकाळ+ चे सदस्य व्हा
ब्रेक घ्या, डोकं चालवा, कोडे सोडवा!
शॉपिंगसाठी 'सकाळ प्राईम डील्स'च्या भन्नाट ऑफर्स पाहण्यासाठी क्लिक करा.
Read latest Marathi news, Watch Live Streaming on Esakal and Maharashtra News. Breaking news from India, Pune, Mumbai. Get the Politics, Entertainment, Sports, Lifestyle, Jobs, and Education updates. And Live taja batmya on Esakal Mobile App. Download the Esakal Marathi news Channel app for Android and IOS.