कोल्हापूर : महापालिकेच्या निवडणुकीसाठी काल (२१) झालेल्या प्रभाग आरक्षण सोडतीत सर्वाधिक फटका भाजप-ताराराणी आघाडीच्या नगरसेवकांना बसला आहे. याउलट काँग्रेसचे बहुतांश नगरसेवकांचे प्रभाग सुरक्षित राहिले असून, ‘राष्ट्रवादी’च्या तीन नगरसेवकांच्या प्रभागावर अनुसूचित जाती प्रवर्गाचे आरक्षण पडले आहे. 

कोरोना संसर्गामुळे लांबलेल्या महापालिकेच्या निवडणुकीसाठी ८१ प्रभागांचे आरक्षण काल सोडतीद्वारे काढले. प्रत्यक्षात यातील ६० प्रभागांचे आरक्षण हे थेट काढले. आरक्षण सोडतीच्या सुरवातीला अनुसूचित जातीच्या लोकसंख्येच्या उतरत्या क्रमांनुसार अनुसूचित जाती प्रवर्गाचे ११ प्रभाग निश्‍चित केले. या ११ प्रभागातील ताराराणी-भाजप आघाडीच्या सात उमेदवारांचे प्रभाग आरक्षित राहिले आहेत. उर्वरित चार प्रभागांपैकी तीन राष्ट्रवादीचे, तर एक काँग्रेसच्या विद्यमान नगरसेवकांचे आहेत. याउलट काँग्रेस नगरसेवकांच्या प्रभागावरील आरक्षण बदलले, 
पण त्यावर काही ठिकाणी संबंधित उमेदवाराला स्वतः किंवा त्यांच्या घरातील महिलेला उभे करण्याची संधी मिळाली आहे.

हेही वाचा -  कोल्हापुरात पहिल्या दिवशी चाचणीचा डोस सात जणांना -

महापालिकेत ‘ताराराणी’चे १९ नगरसेवक होते, त्यापैकी सात जणांना फटका बसला आहे. आरक्षणाचा फटका बसलेल्या ‘ताराराणी’ उमेदवारांत गटनेते सत्यजित कदम, त्यांच्या भावजय सीमा कदम, अर्चना पागर, राजसिंह शेळके, आशिष ढवळे, किरण शिराळे, विलास वास्कर यांचा समावेश आहे. काँग्रेसच्या सुरेखा शहा व राष्ट्रवादीचे सुनील पाटील, वहिदा सौदागर, मेघा पाटील यांचे प्रभाग अनुसूचित जाती प्रवर्गासाठी आरक्षित राहिले आहेत. यापैकी कदम सोडले तर इतरांना आजूबाजूच्या मतदारसंघातही घुसखोरी करता येत नाही, अशी स्थिती आहे. कदम मात्र कदमवाडी या खुल्या प्रवर्गासाठी राखीव झालेल्या मतदारसंघातून उभे राहू शकतात.

कदमवाडी प्रभागावर खुले आरक्षण आहे, त्यामुळे या प्रभागातील ‘ताराराणी’च्या नगरसेविका कविता वैभव माने यांना किंवा त्यांचे पती वैभव यांना सर्किट हाऊस या अनुसूचित जाती प्रवर्गासाठी राखीव असलेल्या मतदारसंघातून नशीब आजमावावे लागेल. 
देसाई विरुद्ध शिरोळकर लढत? गेल्या निवडणुकीत नागरिकांचा मागास प्रवर्गासाठी आरक्षित असलेल्या प्रभागातून नीलेश देसाई विजयी झाले होते, पण त्यांच्या जातीच्या दाखल्यावर आक्षेप घेतल्याने त्यांची निवड रद्द झाली, पण त्यांच्या सांगण्यावरून रत्नेश शिरोळकर हे पोटनिवडणुकीत ताराराणी-भाजपचे उमेदवार राहिले आणि विजयी झाले. आता हा प्रभाग सर्वसाधारण प्रवर्गातील महिलांसाठी आरक्षित आहे. त्यामुळे या दोघांच्या सौभाग्यवतीच एकमेकांविरोधात ठाकण्याची शक्‍यता आहे. 

हेही वाचा - तलवारीने केक कापणे चांगलेच पडले महागात ; आता भोगताहेत जेलची हवा -

शाहू कॉलेज दुसऱ्यांदा महिलेसाठी खुला

आरक्षण सोडत रोटेशन पद्धतीने काढल्याचा दावा महापालिका प्रशासन करत आहे. त्यासाठी उच्च न्यायालय व राज्य निवडणूक आयोगाच्या मार्गदर्शक सूचनांचा अंमल केल्याचे सांगितले जात असले तरी गेल्या निवडणुकीत खुल्या प्रवर्गातील महिलेसाठी आरक्षित असलेला शाहू कॉलेज प्रभाग पुन्हा त्याच प्रवर्गासाठी कसा आरक्षित राहू शकतो, असा प्रश्‍न आहे. 

संपादन - स्नेहल कदम