कामेरी (जि. सांगली) ः बाळा तुला कुठला देऊ मी मोबाईल, पोट भरायंची इथं पंचायत झालीया. लॉकडाऊनमुळे ऑनलाइन शिक्षणाचा ट्रेंड सुरू होऊ पाहत आहे. पण ग्रामीण भागातील गरीब मुलांच्या आई वडिलांची पंचायत झाली आहे. "कोरोना'च्या पार्श्वभूमीवर लॉकडाउनमुळे ही स्थिती झाली आहे.

शाळांना सुट्टी मिळाली. परीक्षा रद्द झाल्या. मात्र मुलांनी शिक्षणाच्या प्रवाहात राहावे या हेतूने विद्यार्थ्यांना घरातूनच ऑनलाइनच्या माध्यमातून अभ्यास घेण्याचा उपक्रम शाळांनी सुरू केला आहे. सुटीचा कालावधी शिक्षकांनी होमवर्क करावे, असेही शासनाने सांगितले. शासनाचा हेतू चांगला आहे. मात्र ग्रामीण भागातील मुलांना ऑनलाईन शिक्षण प्रणालीचा फटका बसत आहे.

ग्रामीण भागात अनेक विद्यार्थ्यांच्या पालकांकडे अँड्रॉइड मोबाईल नाहीत. काही ठिकाणी इंटरनेटची रेंज मिळत नाही. मोलमजुरी करणाऱ्या लोकांकडे अँड्रॉइड मोबाईल कुठला. अँड्रॉइड मोबाईल नसल्याने त्यांची मुले शिक्षणाचे धडे तरी कसे घेणार ? असा प्रश्‍न उपस्थित केला जात आहे. शिक्षकांनी ऑनलाइन उपक्रम सुरु केला. शाळांतील विद्यार्थ्यांचे मोबाईल क्रमांक घेऊन त्यांचे ग्रुप तयार केले आहेत. ग्रुपच्या माध्यमातून ऑनलाईन शिक्षण प्रणाली राबविण्यात येत आहे.

मात्र ज्यांच्याकडे मोबाईलच नाही अशांची अवस्था वाईट झाली आहे. ही अद्यावत शिक्षण प्रणाली ग्रामीण भागातील तळागाळातील विद्यार्थ्यांपर्यंत पोहोचते का हेही पाहणे गरजेचे आहे. त्यामुळे ऑनलाईन शिक्षण प्रणालीच्या फायद्यापासून अनेक मुलं वंचितच राहिली. ज्या मुलांच्या घरातील पालक रोज मोलमजुरी करतात. त्यांना कुठला आलाय अँड्रॉइड मोबाईल. मात्र काही मुले पालकांकडे अँड्रॉइड मोबाईल मागू लागली आहेत.

शेजारच्या मुलांकडे मोबाईल आहे, तर आपल्याकडे का नाही ? हा न्युनगंड ही मुलांत निर्माण होऊ शकतो. जर मिळालाचं मुलांना मोबाईल तर मग या मोबाईलचं व्यसनही लागू शकते. मग ते लवकर सुटेल की नाही सांगता येत नाही. घरातच खायला नाही पोटभर भाकर, मग कुठून देणार आपल्या पाल्यासाठी मोबाईल. मात्र ही प्रणाली इंग्रजी माध्यमाच्या शाळांना मात्र प्रभावीपणे लाभदायी ठरल आहे. 

शैक्षणिक चॅनल सुरू करून अभ्यासक्रम राबवता येईल का पहावे

ऑनलाइन अभ्यासक्रम हा शासनाचा उपक्रम स्तुत्य आहे. मात्र विद्यार्थ्यांच्या हातात मोबाईल दिल्यानंतर पालक जागरूक असणे महत्वाचे आहे. मोबाईल दुधारी शस्त्र आहे. त्याचा योग्य वापर झाला पाहिजे. नेटवर्किंगमुळे मुले अभ्यासक्रमात सक्रिय आहेत का, कुठे भरकटत तर गेली नाहीत ना हे पाहणे गरजेचे आहे. टेलीव्हीजनच्या माध्यमातून शैक्षणिक चॅनल सुरू करून अभ्यासक्रम राबवता येईल का हेही शासनाने पहावे.

- डॉ. राहुल मोरे, मानसोपचार तज्ञ, इस्लामपूर.