सोलापूर : विधानसभा मतदारसंघाच्या विकासासाठी आमदारांना दरवर्षी प्रत्येकी दोन कोटींचा निधी मिळतो. कोरोनामुळे त्यात आता कपात करण्यात आली आहे. परंतु, महापालिकेच्या उत्पन्नात तीन वर्षांत अकराशे कोटींहून अधिक रुपयांची घट झाल्यानंतरही सत्ताधाऱ्यांनी भांडवली निधीसाठी आयुक्‍तांवर दबावतंत्राचा वापर सुरू केल्याची चर्चा आहे. सत्ताधाऱ्यांनी 102 नगरसेवकांसाठी 120 कोटींचा निधी मागितला असून तशी तरतूद बजेटमध्ये केली जात आहे. 

महापालिकेला यंदा 394 कोटी रुपयांचा कर मिळणे अपेक्षित आहे. मात्र, आतापर्यंत केवळ 84 कोटी रुपयेच महापालिकेच्या तिजोरीत जमा झाले आहेत. चार वर्षांत उत्पन्नवाढीकडे लक्ष न देणाऱ्या सत्ताधाऱ्यांनी आता आगामी महापालिका निवडणुकीच्या अनुषंगाने शहरातील नगरसेवकांसाठी प्रत्येकी 40 लाखांचा तर हद्दवाढसाठी प्रत्येकी 60 लाखांच्या भांडवली निधीची तरतूद बजेटमध्ये केली आहे. कोरोनामुळे आता करवसुलीत मोठी घट झाली असून यंदा महापालिकेच्या तिजोरीत सव्वाशे कोटीपर्यंतच कर जमा होईल, असा अंदाज अधिकाऱ्यांनी व्यक्‍त केला आहे. 

अपेक्षित कर वसुली नसल्याने विकासकामांसाठी तिजोरीत पैसाच येत नसल्याने सभागृहनेता श्रीनिवास करली यांनी दोनशे कोटींचे कर्ज काढून भांडवली निधी द्यावा, असे पत्र दिले. मात्र, महापालिकेची आर्थिक स्थिती पाहता महापालिकेला बाहेरील कर्ज मिळणे कठीण आहे. या पार्श्‍वभूमीवर आता सत्ताधाऱ्यांनी अन्य विभागांचा खर्च कमी करून भांडवली निधीची जुळवाजुळव करून त्याचे गणित आयुक्‍तांसमोर मांडले आहे. मात्र, चार वर्षांतील उत्पन्नातील तुटीमुळे तेवढा भांडवली निधी देणे अशक्‍य असल्याचे मत प्रशासनाने व्यक्‍त केले आहे. परंतु, निवडणुकीतील आश्‍वासनांच्या पूर्ततेसाठी निधी द्यावाच लागेल, अशी भूमिका सत्ताधाऱ्यांनी घेतल्याचे वरिष्ठ अधिकाऱ्यांनी सांगितले. 

यंदाची उत्पन्नाची स्थिती 

• अपेक्षित कर वसुली : 394.09 कोटी 
• आतापर्यंतची करवसुली : 82.97 कोटी 
• बजेटमधील तरतूद : 237.43 कोटी 
• कर वसुलीतील अपेक्षित घट : 247 कोटी 

भांडवली निधी कसा मिळेल, याचे गणित जुळले 
शहरातील नगरसेवकांना प्रत्येकी 40 लाखांचा तर हद्दवाढ भागातील नगरसेवकांना प्रत्येकी 60 लाखांचा भांडवली निधी देण्याची तरतूद बजेटमध्ये केली आहे. त्यानुसार नगरसेवकांना कशाप्रकारे भांडवली निधी देता येईल, याचे गणित आयुक्‍तांसमोर मांडले आहे. भांडवली निधी देण्यास काहीच अडचण नसल्याने प्रशासनाने त्यानुसार कार्यवाही करावी. 
- श्रीकांचना यन्नम, 
महापौर 

आयुक्‍तांनी सुरू केले बदलीचे प्रयत्न 
खर्च कमी करून महापालिकेवरील बोजा कमी करण्याचेही आयुक्‍तांचे प्रयत्न सुरू आहेत. मात्र, उत्पन्नवाढीच्या दृष्टीने प्रयत्न करताना सत्ताधारी खोडा घालत आहेत. कोरोना काळात अनपेक्षितपणे सोलापूर महापालिकेच्या आयुक्‍तपदी विराजमान झालेले पी. शिवशंकर हे जिल्हाधिकारी होण्याच्या निकषात अग्रभागी आहेत. यंदा वरिष्ठ अधिकाऱ्यांच्या काही महिन्यांत बदल्या होतील. त्यादृष्टीने आयुक्‍त पी. शिवशंकर यांनी बदलीसाठी प्रयत्न सुरू केल्याची चर्चा आहे. या पार्श्‍वभूमीवर आयुक्‍त सत्ताधाऱ्यांच्या गोंधळास वैतागून काही महिने सत्ताधाऱ्यांच्या "हो'मध्ये "हो' मिसळण्याची भूमिका घेतल्याचीही चर्चा आहे. सध्या मक्‍तेदारांना महापालिकेकडून सुमारे 69 कोटी रुपये देणे आहे. आता भांडवली निधीची तरतूद केल्यास आगामी काळात महापालिकेवरील दायित्व आणखी वाढेल, अशी भीतीही आयुक्‍तांनी व्यक्‍त केली. तरीही सत्ताधारी निवडणुका डोळ्यासमोर ठेवून भांडवली निधीसाठी आग्रही असल्याचेही सूत्रांकडून सांगण्यात आले. 

संपादन : श्रीनिवास दुध्याल