सोलापूर : ग्रामपंचायत असो की लोकसभा, राज्यात कोणतीही निवडणूक लागली की नेहमी एक शब्द चर्चेत येतो तो म्हणजे ‘तळीराम’!  सध्या कोरोना व्हायरसला रोखण्यासाठी लॉकडाउन सुरू आहे. लॉकडाउन सुरू झाला तेव्हा अत्यावश्‍यक सेवा सोडून सर्व दुकाने व उद्योग-व्यवसाय बंद झाले. तेव्हाही तळीराम हा शब्द चर्चेत आला. दोन दिवसांपासून पुन्हा हा शब्द चर्चेत आला आहे.
लॉकडाउनचा सर्वात मोठा फटका हा अर्थव्यवस्थेला बसत आहे. हा तोटा भरून काढण्यासाठी काही उपाययोजना सुरू आहेत. त्यातूनच लोकप्रतिनिधी, अधिकारी यांच्या पगारीला कात्री लावण्यात आली आहे. याबरोबर काही उद्योग- व्यवसायही सुरू करण्यासाठी परवानगी देण्यात आली आहे. असाच दोन दिवसांपूर्वी काही अटी घालून सरकारने वॉईनशॉप (मद्यविक्री) सुरू करण्याचा निर्णय घेतला. आणि तेव्हापासून ‘तळीराम’ हा शब्द पुन्हा चर्चेत आला. अनेकांच्या तोंडी सध्या हाच शब्द आहे. सोशल मीडियावर सुद्धा तळीराम चर्चेत आहे. पण नेमका हा शब्द आला कोठून आणि तळीराम म्हणजे नेमकं काय, हा प्रश्‍न पडला असेल ना? दारू पिणाऱ्याबद्दल हा शब्द आपल्याकडे वापरला जातो. बेवडा याप्रमाणेच तळीराम हा शब्द वापरला जात आहे.

सोलापुरातील बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा
का रंगवले तळीरामचे पात्र?
ज्येष्ठ रंगकर्मी शशिकांत लावणीस म्हणाले, ‘एकच प्याला’ हे राम गणेश गडकरी यांच्या नाटकातील ‘तळीराम' हे पात्र आहे. गडकरी यांना मराठीचे शेक्सपिअर मानले जातात. त्यांच्या नावाला महत्त्व आहे. ‘एकच प्याला’मधील ‘तळीराम’ हा दारूच्या आहारी गेला आहे. त्याचा मित्र सुधाकर याला तो त्याच्या जाळ्यात ओढून घेतो. तळीराम म्हणतो, मी शेवटपर्यंत दारू पीत राहीन. मदिरा खुली करून ठेवा. माझ्या नावाने दारू पिऊ देत. दारूचे वेड असलेल्या तळीरामाचे पात्र गडकरींनी रंगवलं. मात्र, त्यामागचा त्यांचा उद्देश हा तशी अवस्था कोणाची होऊ नये, असा आहे. त्या नाटकाचा शेवट हा दु:खद झालेला आहे. म्हणून हे पात्र रंगवले होते. नाविन्याच्या नावाखाली आपण कुठे चाललो आहोत, याचा शोध घेण्याची गरज आहे. दारूच्या दुकानांना परवानगी दिल्यानंतर जी छायाचित्रे व्हायरल झाली, ती विचार करायला लावणारी आहेत. तहानलेल्यांना प्यायला पाणी द्यावे मदिरा नाही. हे ‘भुकेले कम, प्यासे ज्यादा’ आहेत असं दिसत आहे.

कोणाला म्हणतात तळीराम...
दारू पिणाऱ्या व्यक्तीला किंवा दारूच्या शौकिनाला बेवडा किंवा तळीराम म्हटले जाते. प्रसारमाध्यमे व सोशल मीडियावर सध्या हा शब्द अनेकजण वापरत आहेत. 

काय आहे नाटक
तळीराम हा शब्द वापरला जातो. मात्र हे पात्र थोर साहित्यिक राम गणेश गडकरी यांच्या ‘एकच प्याला’मधील आहे. दारूमध्ये त्याच्या आयुष्याचे वाटोळे झालेले असते. तरी तो दारू कशी चांगली आहे, हे सांगत असतो. तळीराम हे नाव गडकरी यांनी दिलेले आहे जो बाटली हातात घेतली की तळापर्यंत जात असे, तो तळीराम. तळीराम संपूर्ण नाटकात दारू किती चांगली हे सांगत असतो. तो म्हणतो, प्रेमात राजा सुद्धा अगदी गुलाम होतो, पण मदिरेत गुलामसुद्धा अगदी सहज राजासारखा स्वतंत्र होतो. प्रेमासाठी प्रेयसीच्या लाथा खाव्या लागतात, तर मदिरेच्या जोरावर सगळ्या जगाला लाथा खाव्या लागतात. दारू पिणे चुकीचे नाही, याचे स्पष्टीकरण देताना तळीराम म्हणतो, मद्यपान नीतिमत्तेला फार पोषक आहे. मद्यपी कधी खोटं बोलत नाही. कारण खोटं रचून त्याला कधी सांगताच येत नाही. तो कधी कोणाची चहाडी करत नाही. कारण त्याच्यावर कोणीच विश्‍वास ठेवत नाही, असे अनेक संवाद यामध्ये आहेत. मराठी रंगभूमीवर हे नाटक अजरामर झाले.