सोलापूर : सध्याच्या काळात एखादी जमीन खरेदी करायची म्हटलं, की त्या जमिनीसंदर्भाचा इतिहास माहीत असणे आवश्‍यक ठरते; अन्यथा शेवटी लाखो रुपये मोजून खरेदी केलेल्या जमिनीबाबत अनेक कोर्ट-कचेऱ्यांची वारी करावी लागते. त्यामुळे खरेदीपूर्वी जमीन मूळ कुणाची होती, त्यात वेळोवेळी काय बदल होत गेले याची माहिती असावी लागते. यासाठी फेरफार, सातबारा व खाते उतारे मिळवावे लागतात. 

पूर्वी ही कागदपत्रे व जमिनीचा पूर्वेइतिहास मिळवण्यात अडचणी येत असत. ही माहिती, सातबारा, फेरफार, खाते उतारे संबंधित तहसील आणि भूमी अभिलेख कार्यालयात 1880 पासून उपलब्ध आहेत. आता ही माहिती शासनाने ऑनलाइन उलब्ध करून दिली आहे. संबंधित पोर्टलवर गेल्यावर आपल्याला आवश्‍यक जमिनीसंबंधीची माहिती मिळणे सोयीस्कर झाल्याने अनेकांची तहसील व भूमी अभिलेख कार्यालयांची वारी थांबणार आहे. 

महाराष्ट्र सरकार ई-अभिलेख या कार्यक्रमाद्वारे जवळपास 30 कोटी जुने अभिलेख उतारे उपलब्ध करून देणार आहे. सध्या या वेबसाईटवर 14 लाख 22 हजार 958 दस्तऐवज डाउनलोड केलेले असून वेबसाईटला व्हिजिट केलेल्यांची संख्या 5 लाख 17 हजार 196 आहे. माहिती मिळवण्यासाठी आपल्याला aapleabhilekh.mahabhumi.gov.in या वेबसाईटवर जावे लागेल. त्यात आपल्याला "लॉग इन आयडी' आणि "पासवर्ड' बटणांच्या खाली "मदत' या बटणावरून वेबसाइटद्वारे डाउनलोड करण्यासाठी कोणकोणती कागदपत्रे उपलब्ध आहेत? माहिती शोधासाठी नवीन लॉगइन कसे तयार करावे? पासवर्ड कसा बदलावा? कोणत्या पॅरामीटर्सवर/मापदंडावर दस्तऐवज शोधणे शक्‍य आहे? मूलभूत शोध आणि प्रगत शोधमध्ये काय फरक आहे? मूलभूत शोध पर्याय वापरून शोध कसा घ्यावा? प्रगत शोध पर्याय वापरून शोध कसा घ्यावा? "पुन्हा योजना' बटण कधी वापरावे? आदींसंबंधीची मार्गदर्शक सूचना व आपल्या प्रश्‍नांची उत्तरे मिळतात. 

आता या वेबसाईटवर जुने अभिलेख (फेरफार, सातबारा व खाते उतारे) असे पाहा... 

• aapleabhilekh.mahabhumi.gov.in सर्च करा. 
• महाराष्ट्र सरकारच्या महसूल विभागाची वेबसाईट ओपन होईल. 
• या पेजवरील ई-रेकॉर्डस्‌ पाहण्यासाठी e-Records (Archived Documents) या पर्यायावर केल्यावर "महाराष्ट्र शासन - महसूल विभाग'चे पेज समोर येईल. 
• त्यात उजवीकडील "भाषा' पर्यायावर क्‍लिक करून भाषा निवडा. 
• त्यानंतर डाव्या बाजूच्या चौकटी "लॉगइन' व "मदत' ऑप्शन येईल. तुम्ही वेबसाईटवर नोंदणी केली असेल तर लॉग इन आयडी आणि पासवर्ड वापरून साईटवर जाऊ शकता. 
• नोंदणी केली नसेल "नवीन वापरकर्ता नोंदणी'वर क्‍लिक करा. 
• त्यानंतर या पेजवरील वैयक्तिक माहिती भरा जसे की तुमचं नाव, मधलं नाव, आडनाव, लिंग, राष्ट्रीयत्व, मोबाईल नंबर आदी माहिती भरा. 
• त्यानंतर तुम्ही व्यवसाय काय करता, मेल-आयडी, बर्थ डेट ही वैयक्तिक माहिती भरल्यानंतर सविस्तर पत्त्याविषयीचे रकाने भरा. 
• यानंतर लॉग इन आयडी तयार वेबसाईटच्या निर्देशानुसार लॉग इन आयडी तयार करा. निर्देशानुसार पासवर्ड टाका. 
• त्यानंतर एका चौकटीतील कुठल्याही एका प्रश्नाचं उत्तर द्या. 
• त्यानंतर पुढील चौकटीत दिलेली अक्षरे जसेच्या तसे Captcha चौकटीत टाईप करा. 
• मग शेवटी सबमिट बटण दाबा. 
• त्यानंतर स्क्रीनवर वापरकर्ता नोंदणी यशस्वीपणे पूर्ण केली इथे क्‍लिक करा व लॉगइन करण्यासाठी, असा मेसेज येईल. यावरील "इथे क्‍लिक करा'वर क्‍लिक करा. 
• आता रेजिस्ट्रेशन करताना टाकलेलं युजरनेम आणि पासवर्ड वापरून परत लॉग इन करा. 

असा पाहा फेरफार उतारा... 

• वेबसाईटवर सात जिल्ह्यांपैकी एक जिल्हा निवडा. पुढे तालुका, गावाचं नाव आणि अभिलेख प्रकार, फेरफार उतारा, सातबारा, आठ-अ असे पर्याय निवडा. असे जवळपास 58 अभिलेखांचे प्रकार यात उपलब्ध आहेत. 
• यानंतर गट क्रमांक टाका व "शोध' या पर्यायावर क्‍लिक करा. 
• यानंतर शोध निकाल या पेजवर तुम्ही टाकलेल्या गट क्रमांकाशी संबंधित फेरफाराची माहिती दिसते. 
• फेरफाराचं वर्ष, क्रमांक दिलेला असतो. त्यावर क्‍लिक करून संबंधित वर्षाचा फेरफार पाहा. 
• त्यानंतर पुनरावलोकन कार्ट या पर्यायावर क्‍लिक करा. 
• त्यानंतर तुमचं कार्ट ओपन होईल. त्याखाली असलेल्या "पुढे जा' या पर्यायावर क्‍लिक केलं की "डाउनलोड सारांश' पेज ओपन होईल. 
• इथं "तुमच्या फाइलची सद्य:स्थिती उपलब्ध आहे' असे दिसेल. 
• त्यासमोरील "फाइल पाहा' या पर्यायावर क्‍लिक केलं की फेरफार पत्रक ओपन होईल. 

पाहा जमिनीचा नकाशा ऑनलाइन... 
पीएम किसान योजनेसाठी ऑनलाइन नोंदणी कशी करायची? किसान क्रेडिट कार्डसाठी अर्ज कसा करायचा? या कार्डचे नेमके फायदे काय? सातबारा उताऱ्यात महाराष्ट्र सरकारने केलेले 11 बदल, ऑनलाइन सातबारा उतारा कसा काढायचा? तो कसा वाचायचा? या पत्रकावरील खाली बाण असलेल्या चिन्हावर तुम्ही क्‍लिक केलं की ते डाउनलोड होईल. त्यानंतर फेरफार उतारा पाहू शकता. याच पद्धतीनं तुम्ही सातबारा असा अभिलेखाचा प्रकार निवडला आणि आधी सांगितल्याप्रमाणे प्रकिया केली तर जुना सातबारा उताराही इथं पाहू शकता.