सोलापूर : सार्वजनिक ठिकाणी, रस्त्यावर थुंकणे किंवा सिगारेटचा झुरका घेणे स्मार्ट सोलापूरकरांना भलतेच महाग पडणार आहे. थुंकणे आणि झुरका घेण्याचा गुन्हा तीन वेळेला करणाऱ्या व्यक्तींना तब्बल पाच हजार रुपये दंड आणि पाच दिवस सार्वजनिक सेवा करावी लागणार आहे. राज्य शासनाच्या सूचनेेनुसार या संदर्भातील आदेश महापालिकेचे उपायुक्त डॅा. पंकज जावळे यांनी सोमवारी जारी केले. 

सार्वजनिक ठिकाणी थुंकल्यामुळे अनेक संसर्गजन्य व प्राणघातक आजारांचा फैलाव होतो. आता तर करोनाच्या साथीमुळे थुंकीच्या माध्यमातून संसर्ग आणखी वाढण्याची भीती आहे. याबाबत दक्षता घेऊन जनतेच्या हितासाठी प्रतिबंधात्मक उपाययोजना करण्यासाठी हा निर्णय घेण्यात आला आहे. या निर्णयाची अंमलबजावणी करण्यासाठी साथरोग अधिनियम, आपत्ती व्यवस्थापन कायद्यातील तरतुदींनुसार राज्यात सार्वजनिक ठिकाणी तंबाखू, सुपारी, पान, पानमसाला, गुटखा; तसेच अन्य तंबाखूजन्य पदार्थांचे सेवन करून थुंकण्यास व धूम्रपानास प्रतिबंध करण्याचा महत्त्वाचा निर्णय घेण्यात आला आहे. या निर्णयाची अंमलबजावणी पूर्ण राज्यात करण्यात येईल, असे आरोग्यमंत्री राजेश टोपे यांनी गेल्या आठवड्यात सांगितले होते. त्यानुसार डाॅ. जावळे यांनी या संदर्भातील आदेश जारी केले आहेत. 

मुंबई पोलिस अधिनियमातील तरतुदीनुसार सार्वजनिक ठिकाणी थुंकणे आणि धु्म्रपान करणे यास बंदी आहे. केंद्र शासनाच्या आदेशानुसार सिगारेट आणि तंबाखूजन्य उत्पादनावर बंदी घालण्यात आली आहे. लोकांच्या आरोग्याच्या दृष्टीने सुगंधित सुपारी, तंबाखूंची साठवण व विक्रीलाही बंदी घालण्यात आली आहे. सध्या कोविड महामारीचा संसर्ग हा थुंकीतून होत असल्याने सार्वजनिक ठिकाणी थुंकणे आणि धुम्रपान करणाऱ्यांना आता जबर दंड भरावा लागणार आहे. ही कारवाई महापालिकेच्या आठ विभागीय कार्यालयातील आरोग्य निरीक्षकांमार्फत केली जाणार आहे. त्यामुळे सार्वजनिक रस्त्यावर थुंकताना कुणी आढळल्यास त्याला जागेवर दंड भरावा लागणार आहे. 

थुंकणे आणि धुम्रपान करताना पहिल्यांदा सापडल्यास मुंबई पोलिस अधिनियमातील तरतुदीनुसार एक हजार रुपये दंड व एक दिवस समाजसेवा, दुसऱ्यांदा गुन्हा करताना सापडल्यास तीन हजार रुपये दंड आणि तीन दिवस समाजसेवा आणि तिसऱ्यांदा सापडल्यास पाच हजार रुपये दंड आणि पाच दिवस समाजसेवा अशी शिक्षा केली जाणार आहे. या शिवाय, या तीन्ही वेळेस भारतीय दंड अधिनियमातील तरतुदीनुसार सहा महिने शिक्षा किंवा दंड किंवा दोन्हीही शिक्षा होऊ शकते. सिगारेट किंवा तंबाखूजन्य उत्पादन करणाऱ्या उत्पादकांवर पहिल्या गुन्ह्यात पाच हजार रुपये दंड आणि दोन वर्षे शिक्षा, तर विक्रेत्यांना पहिल्या गुन्ह्यात एक हजार रुपये दंड व एक हजार रुपये शिक्षा ठोठावली जाणार आहे. 

312 जणांकडून 40 हजार दंड वसूल 
सार्वजनिक रस्त्यावर फिरताना मास्क न लावल्याबद्दल महापालिकेने आतापर्यंत 312 जणांवर कारवाई केली असून, त्यांच्याकडून 40 हजार रुपये दंड वसूल केला आहे. याशिवाय बायोमेडिकल वेस्ट सार्वजनिक ठिकाणी टाकल्याप्रकरणी एका रुग्णालयाला दोन हजार रुपयांचा दंड केला आहे. 
 

आपत्ती व्यवस्थापनांतर्गत या कायद्यानुसार शिक्षेची अंमलबजावणी केली जाणार आहे. महापालिकेचे आरोग्य निरीक्षक दंडात्मक कारवाई करणार आहेत. कार्यवाही योग्य पद्धतीने होते की नाही यावर वरिष्ठांचे नियंत्रण असणार आहे.
- डॅा. पंकज जावळे, उपायुक्त, सोलापूर महापालिका