पिंपरी, ता. ९ ः आगामी निवडणुकीसाठी पिंपरी चिंचवड महापालिकेची आरक्षण सोडत मंगळवारी (ता. ११) सकाळी ११ वाजता चिंचवड येथील प्रा. रामकृष्ण मोरे प्रेक्षागृहात काढण्यात येणार आहे. तीन प्रभागांतील अंशतः बदल वगळता प्रभाग रचना २०१७ प्रमाणेच आहे. त्यामुळे बदलती परिस्थिती, तसेच सर्वच पक्षांतील इच्छुकांची जास्त संख्या पाहता कोणत्या प्रभागात कोणत्या संवर्गाचे आरक्षण पडेल, याकडे सर्वांचे लक्ष लागले आहे.
आरक्षण सोडतीनंतरच निवडणूक लढण्याचे डावपेच खऱ्या अर्थाने आखता येणार आहेत. कोविड प्रतिबंधक नियम, इतर मागासवर्गीय आरक्षणाचे (ओबीसी) न्यायप्रविष्ट प्रकरण आणि राज्यातील बदलती राजकीय समीकरणे आदी कारणांमुळे २०२२ पासून निवडणूक रखडली आहे. २०१७ मध्ये निवडून आलेल्या लोकप्रतिनिधींची मुदत १३ मार्च २०२२ रोजी संपली. १४ मार्च २०२२ पासून महापालिका आयुक्तांची प्रशासक म्हणून सरकारने नियुक्ती केली.
आता ३१ जानेवारी २०२६ पूर्वी निवडणूक घेण्याचा आदेश सर्वोच्च न्यायालयाने दिला आहे. त्यानुसार सरकारने चार सदस्यीय प्रभाग पद्धतीने निवडणूक घेण्याचा निर्णय घेतला आहे. त्याअनुषंगाने राज्य निवडणूक आयोगाने प्रभाग रचना करून तिला अंतिम मान्यताही मिळाली आहे. त्याचीच आरक्षण सोडत मंगळवारी (ता. ११) काढली जाणार आहे. याकडे सर्वांचे लक्ष लागले आहे.

प्रभाग बदलामुळे जास्त लक्ष
महापालिका निवडणूक ३२ प्रभागांतील १२८ जागांसाठी होत आहे. त्यांतील ५० टक्के जागा महिलांसाठी आरक्षित असतील. तसेच, अनुसूचित जाती (एससी) आणि अनुसूचित जमातींसाठी (एसटी) लोकसंख्येच्या प्रमाणात, तर ओबीसींसाठी २७ टक्के जागा आरक्षित असतील. याशिवाय, एससी, एसटी, ओबीसी संवर्गातील एकूण आरक्षित जागांपैकी ५० टक्के जागा संबंधित संवर्गातील महिलांसाठी आरक्षित होतील. मात्र, तीन प्रभागात झालेल्या बदलाचा परिणाम कोणत्या प्रभागांवर होईल, याकडेच सर्वांचे लक्ष आहे.

फार फरक नसेल
यावेळी केवळ तीन प्रभागांमध्ये बदल झाला आहे. चिखली पाटीलनगर प्रभाग एक मधील ताम्हाणे वस्ती तळवडे रुपीनगर प्रभाग १२ ला जोडला आहे. भोसरीतील धावडेवस्ती प्रभाग सहाचा काही भाग भोसरी गावठाण प्रभाग सातला जोडला आहे. तर, थेरगाव गणेशनगर प्रभाग २४ मधील म्हातोबानगर वाकड- ताथवडे- पुनावळे प्रभाग २५ ला जोडला आहे. त्यामुळे आरक्षणात फारसा बदल होणार नाही, अशी स्थिती आहे.

महिलांची संख्या वाढणार
स्थानिक स्वराज्य संस्थांमध्ये महिलांसाठी ५० टक्के जागा आरक्षित आहेत. त्यानुसार पिंपरी चिंचवड महापालिकेतील १२८ पैकी ६४ जागा महिलांसाठी आरक्षित होतील. शिवाय, उर्वरित ६४ खुल्या जागांवरही त्यांना निवडणूक लढविता येईल. त्यामुळे सभागृहात महिलांची संख्या वाढू शकते. शिवाय, एससी, एसटी, ओबीसी संवर्गातील ५० टक्के आरक्षित जागांसह त्यातील खुल्या जागांवरही संबंधित संवर्गातील महिलांना निवडणूक लढवता येईल. त्यामुळे आरक्षित संवर्गातील महिलांची संख्या अधिक असू शकेल.

असे असेल आरक्षण (२०१७ ची स्थिती)
संवर्ग / सर्वसाधारण / महिला / एकूण
एससी / १० / १० / २०
एसटी / १ / २ / ३
ओबीसी / १७ / १८ / ३५
खुला / ३६ / ३४ / ७०
एकूण / ६४ / ६४ / १२८
---