पिंपरी, ता. १५ ः घरावर आकाशकंदील लागला की दिवाळीला सुरवात होते. दारात रांगोळी, मंद तेवणाऱ्या पणत्या आणि आकाशकंदील हे चित्र दिवाळीत घरोघरी दिसतेच, म्हणूनच दिवाळीमध्ये आकाशकंदिलाची आवर्जून खरेदी केली जाते. वैविध्यपूर्ण आकारातील तसेच कापड, लाकूड यांच्यापासून बनवलेले आकाशकंदील सध्या बाजारात आले आहेत. मात्र, पारंपरिक आकाशकंदिलांनाही बाजारात मोठी मागणी आहे. यामध्ये घरी साहित्य मागवून स्वतः आकाशकंदील बनविण्याकडेही नागरिकांचा कल वाढत आहे.

‘डीआयवाय’ आकाशकंदिलांना मागणी
काही वर्षांपूर्वी घरोघरी सर्रास कागदापासून आकाशकंदील बनवले जात असतं. शाळकरी मुलांनाही ही कृती शाळेकडून दिली जात असते. मात्र, बदलणाऱ्या काळानुसार राहणीमान बदलले तसे कामाचे तास वाढून व्यस्ततेचे प्रमाण वाढले. त्यामुळे तयार कंदील बाजारातून विकत घेण्याचे प्रमाण वाढले. मात्र, बाजारातून साहित्य विकत घेऊन आकाशकंदील बनविण्याचा अर्थात ‘डीआयवाय ट्रेंड’ नव्या पिढीमध्ये वाढताना दिसत आहे. हे साहित्य ऑनलाइन बाजारात मोठ्या प्रमाणावर उपलब्ध आहे. अगदी काही इंचांच्या साहित्यापासून ते मोठमोठे आकाशकंदील बनवता येणारे साहित्य घरपोच मिळत असल्याने स्वनिर्मितीचा आनंद घेण्यासाठी हे आकाशकंदील ऑर्डर करत आहेत.

वैविध्यपूर्ण कंदील
दिवाळीला पारंपरिक आकाशकंदिलांना सर्वाधिक मागणी असली तरी विविध आकारातील आकाशकंदील लक्ष वेधून घेत आहेत. लाकूड, प्लायवूड, चटई, वेत यांच्यासोबतच कापड, लोकर, कागद यांच्यापासून बनविण्यात आलेल्या या कंदिलांनी बाजारपेठा सजल्या आहेत. या कंदिलांना आकर्षक बनविण्यासाठी क्रिस्टल, मणी, नकली फुले, काचा यांचाही वापर करण्यात आलेला आहे. लाकडाच्या फ्रेममध्ये देवी-देवतांचे तसेच छत्रपती शिवाजी महाराज यांचे लावण्यात आलेले फोटो, गणपती, स्वामी समर्थ त्यांच्या प्रतिकृतींनी सजवलेल्या कंदिलांना विशेष मागणी आहे. या वर्षी कंदिलांचे दरही स्थिर आहेत. मोठ्या आकाशदिव्यांसोबत लहान-लहान माळांतील आकाशदिवेही बाजारात दाखल झाले आहेत. या माळांची किंमत १०० रुपयांपासून पुढे आहे.

‘‘आम्ही घरी आकाशकंदील बनवतो. दरवर्षी बाजारातील मागणी लक्षात घेऊन आम्ही निर्मिती करतो. लाकडातील फ्रेममध्ये बसवण्यात आलेल्या देवी-देवतांचे फोटो व त्या आकारात तयार करण्यात आलेल्या आकाशकंदिलांना यंदा मोठी मागणी आहे.
- भारत सावंत, विक्रेता, चिखली
---