पिंपरी, ता. १४ : पिंपरी चिंचवड शहराची जीवनवाहिनी ‘पवना’ आणि वारकरी संप्रदायाची श्रद्धास्थान ‘इंद्रायणी’ या दोन्ही नद्यांच्या संवर्धन व स्वच्छतेचा मार्ग दिसू लागला आहे. यासाठी महापालिका आणि पुणे महानगर क्षेत्र विकास प्राधिकरणाने (पीएमआरडीए) पुनरुज्जीवन प्रकल्प हाती घेतला आहे. त्यासाठी ‘पीएमआरडीए’ने निविदा प्रक्रिया सुरू केली आहे.

पिंपरी चिंचवड शहराच्या मध्यातून पवना नदी वाहते. पवना धरणातून सोडलेले पाणी रावेत बंधाऱ्यातून उचलले जाते. तेथून निगडी प्राधिकरण सेक्टर २३ मधील जलशुद्धीकरण केंद्रात प्रक्रिया केले जाते. तसेच, शहराच्या उत्तरेकडून इंद्रायणी नदी वाहते. आंद्रा धरणातून सोडलेले पाणी इंद्रायणी नदी मार्गे तळवडे-निघोजे येथील बंधाऱ्यातून उचलले जाते. त्यावर चिखली जलशुद्घीकरण केंद्रात प्रक्रिया केले जाते. सेक्टर २३ व चिखली जलशुद्धीकरण केंद्रातून शहरात पाणीपुरवठा केला जात आहे. मात्र, दोन्ही नद्यांचे प्रदूषण झाले आहे. त्यामुळे नद्यांच्या शुद्धीकरणासाठी पर्यावरणप्रेमींसह सामान्य नागरिकांनी वेळोवेळी मागणी केली. आंदोलनेही झाली. त्यावर महापालिकेने दोन्ही नद्यांच्या पुनरुज्जीवनासाठी प्रकल्प हाती घेतला आहे. त्याची कार्यवाहीही सुरू आहे. मात्र, शहरातील घरघुती व औद्योगिक सांडपाण्याप्रमाणेच ग्रामीण भागातील कंपन्या व गावांमधील सांडपाणीही थेट नद्यांमध्ये मिसळते. यावर प्रक्रिया करण्यासाठी प्रकल्प उभारणे आवश्यक आहे. त्यासाठी आता ‘पीएमआरडीए’ने निविदा प्रक्रिया सुरू केली आहे. शिवाय, नदी सुधार प्रकल्पांतर्गत सविस्तर प्रकल्प अहवालही (डीपीआर) तयार आहे.

उगमापासून संगमांपर्यंत....
पिंपरी चिंचवड महापालिका हद्दीतील इंद्रायणी नदी सुधार प्रकल्पासाठी मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांनी ५२६ कोटी रुपयांचा निधी यापूर्वीच मंजूर केला आहे. आता ‘पीएमआरडीए’ने पवना व इंद्रायणी नद्यांच्या संवर्धनासाठी सुमारे एक हजार कोटी रुपयांच्या विविध निविदा प्रक्रिया प्रसिद्ध केल्या आहेत. त्यामुळे उगम ते संगम असा पवना व इंद्रायणी या दोन्ही नद्यांच्या किनारी आवश्यक ठिकाणी सांडपाणी प्रक्रिया प्रकल्प, मलनि:सारण योजना, प्रदूषण नियंत्रण व नदी पुनरुज्जीवनाची कामे करण्याचा मार्ग मोकळा झाला आहे.

अशा आहेत निविदा
- हवेली तालुक्यातील आठ गावांच्या मलनि:स्सारण प्रकल्प
- उगमापासून महापालिका हद्दीपर्यंत पवना नदी प्रदूषण नियंत्रण प्रकल्प
- ‘पीएमआरडीए’ पद्दीत इंद्रायणी नदी प्रदूषण नियंत्रण प्रकल्प
- मुळशी तालुक्यातील तीन क्लस्टर व सहा गावांसाठी मलनि:स्सारण प्रकल्प
- शिरूर तालुक्यातील चार नागरी विकास केंद्र व चार गावांसाठी मलनि:स्सारण प्रकल्प
- मावळ तालुक्यातील एक क्लस्टर व दोन गावांसाठी मलनि:स्सारण प्रकल्प
- खेड तालुक्यातील तीन क्लस्टर व सात गावांसाठी मलनि:स्सारण प्रकल्प
---