पुणे : शहराच्या वेगवेगळ्या भागात घरोघरी जाऊन कचरा गोळा करणाऱ्या "स्वच्छ' संस्थेचे काम काढून घेऊ नका. या बाबत महापालिकेने संस्थेबरोबर केलेल्या कराचाचे पालन करावे, अशी मागणी विविध शहरातील 50 स्वयंसेवी संस्था आणि नागरिकांच्या दबाव गटांच्या प्रतिनिधींनी महापालिका आयुक्त विक्रमकुमार यांच्याकडे एका निवेदनाद्वारे मंगळवारी केली.

ताज्या बातम्यासाठी डाऊनलोड करा ई-सकाळचे अॅप

पुण्याच्या बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा

"स्वच्छ' संस्थचे कचरा वेचक गेल्या अनेक वर्षांपासून शहरात घरोघरी जाऊन कचरा गोळा करतात. त्याचे वर्गीकरण करून ओला आणि सुका कचरा वेगळा करतात. त्यानुसार तो कचरा संबंधित कचरा प्रक्रिया प्रकल्पापर्यंत जातो. सुमारे 3 हजार 500 पेक्षा जास्त कचरा वेचक शहरात आहेत. त्यांच्याकडून सुमारे 8 लाख घरांमधील कचऱ्याचे संकलन दररोज होते. तसेच अनेक व्यावसायिकांचाही कचरा स्वच्छकडून गोळा केला जातो. नागरिकही आता स्वच्छच्या कचरा वेचकांना महापालिकेने ठरवून दिलेले शुल्क देत आहेत. त्यामुळे शहराच्या विविध कष्टकऱ्यांना रोजगार उपलब्ध झाला आहे. शहरातील सुमारे 80 टक्के भागात हे कचरा वेचक कार्यरत आहेत.

कोरोनामुळे लॉकडाउनच्या काळातही स्वच्छचे कचरा वेचक कार्यरत होते. त्यामुळे घरातील कचरा रस्त्यांवर आला नाही. परिणामी सार्वजनिक स्वच्छता राखली गेली. तसेच नागरिकांनीही उत्स्फूर्तपणे स्वच्छच्या कचरा वेचकांना विविध प्रकारची मदत केली आहे. स्वच्छच्या पुणे मॉडेलची ख्याती आंतरराष्ट्रीय स्तरावर पोचली आहे. ही व्यवस्था संपूर्णपणे पारदर्शक आहे. तसेच महापालिकेच्या सर्वसाधारण सभेत सर्व राजकीय पक्षांच्या सदस्यांनी मंजूर केलेल्या ठरावातील नियमांनुसार स्वच्छचे कामकाज सुरू आहे. अशा परिस्थितीत एखादा ठेकेदार त्याच्या फायद्यासाठी विशिष्ट भागात कचरा मोफत गोळा करण्याचे आमिष महापालिकेला दाखवत आहे. तो ठेकेदार किती काळ कचरा संकलन करणार, त्यासाठी कचरा वेचक कोण असतील, त्यांना मोबदला किती मिळणार, कचरा महापालिकेच्या प्रक्रिया प्रकल्पांपर्यंत पोचणार का, राहिलेल्या कचऱ्याचे काय होणार आदी अनेक प्रश्‍न अनुत्तरीत आहेत.

तसेच, ठेकेदाराच्या व्यक्तिगत फायद्यासाठी महापालिका कायद्याचे आणि नियमांचे उल्लंघन करणार का, असा प्रश्‍न शहरातील 50 स्वयंसेवी संस्था आणि नागरिकांच्या दबाव गटांच्या प्रतिनिधींनी महापालिका आयुक्त विक्रमकुमार यांना सादर केलेल्या निवेदनात उपस्थित केला आहे. शहरात "स्वच्छ'मार्फत कचरा संकलन करण्याची बसलेली घडी विस्कळीत करू नका. स्वच्छचे काम अधिक चांगल्या प्रकारे कशा पद्धतीने करता येईल, यावर लक्ष केंद्रीत करावे, असे आवाहन या प्रतिनिधींनी केली आहे. त्यामध्ये संस्कृती मेनन, मेजर जनरल सुधीर जटार, अविनाश मधाले, सुशील कांदळगावकर, अमृता पटवर्धन, अतुल महाजन, गीता सुंदरेश, अमिता देशपांडे, संतोष म्हस्के, नरेंद्र कुलकर्णी, देवेश भाटीया आदींचा समावेश आहे.