पुणे, ता. २० ः साहित्य संमेलन म्हटल्यावर संमेलनातील परिसंवाद आणि अध्यक्षांच्या भाषणासह उत्सुकता असते, ती स्मरणिकेची. यंदाच्या साताऱ्यातील साहित्य संमेलनानिमित्त देखील वैशिष्ट्यपूर्ण स्मरणिकेचे प्रकाशन करण्यात येणार आहे. ‘अटकेपार’ असे शीर्षक असलेल्या या संमेलनातून साताऱ्याचे वैभव उलगडणार आहे.
साताऱ्याचा इतिहास, संस्कृती, राजकारण, पत्रकारिता, खाद्यसंस्कृती, पर्यटन, क्रीडा, कृषी, अर्थकारण, धार्मिक परंपरा, चळवळी, साहित्यिक योगदान अशा विविध विषयांवरील लेखांचा या स्मरणिकेत समावेश असेल. तसेच, प्रत्येक पानावर सातारचे वेगळे वैशिष्ट्य सांगणाऱ्या तळटिपा असतील.
मराठी साहित्य विश्वाशी संबंधित विषयांवर लेखांचा स्मरणिकेत समावेश आहे. यात डॉ. गणेश देवी यांच्या बोलीभाषांचे महत्त्व या लेखासह मराठी भाषेसमोरील आव्हाने, कृत्रिम बुद्धिमत्ता आणि मराठी भाषा, बाळशास्त्री जांभेकर आणि ज्ञानेश्वरीची पहिली प्रत, अभिजात मराठी भाषेसाठी संघर्ष, अनुवादित साहित्यासमोरील आव्हाने, लेखक आणि साहित्यिकातील फरक हे लेख आहेत. तरुणाईचे वाचन, मराठी प्रकाशकांसमोरील आव्हाने, चित्रपटविषयक लेखन हे साहित्य आहे का, विज्ञानविषयक साहित्य लोकाभिमुख होण्यासाठी काय करायला हवे, इंग्रजी माध्यमाच्या रेट्यात बालसाहित्याची पिछेहाट होत आहे का, साहित्य क्षेत्रासमोर कृत्रिम बुद्धिमत्तेचे आव्हान या विषयांवरील परिसंवादांच्या चर्चेचे लेख स्मरणिकेत आहेत.
----
‘‘सातारा ही मराठा साम्राज्याची राजधानी. मराठ्यांनी अभूतपूर्व पराक्रमाने साम्राज्याचा विस्तार करत अटकेपार झेंडा फडकावला होता. त्यामुळे स्मरणिकेचे नाव ‘अटकेपार’ असे आहे. यातून साहित्य क्षेत्रातील सध्याचे महत्त्वाचे विषय मांडताना साताऱ्याचे वैभव वाचकांसमोर आणण्याचा प्रयत्न आहे.
-विनोद कुलकर्णी, कार्याध्यक्ष, साहित्य संमेलन