Jump-rope 
सप्तरंग

दोरीवरच्या उड्या अन्‌ जोरबैठका

डॉ. राजीव शारंगपाणी

हेल्थ वर्क
दोरीवरच्या उड्या हा एक खूपच प्रचलित व्यायाम प्रकार आहे. हा व्यायाम चालणे किंवा धावणे यापेक्षा जास्त तीव्रतेचा आहे. विशेषतः वजन जास्त आणि अतिशय टणक फरशीवर व्यायाम करतात, त्यांना घोटे, पोटरीचे हाड, गुडघे, पाठ, कंबर यांचे दुखणे मागे लागण्याची शक्‍यता फारच असते.

त्यामुळे वजन अधिक असणाऱ्यांनी ते कमी करण्याकरिता हा व्यायाम करू नये. त्यांनी चालावे तसेच टणक फरशीऐवजी माती अथवा हिरवळीवर हा व्यायाम करावा. शक्‍यतो आटोपशीर वजन असणाऱ्यांनी हा व्यायाम करावा या व्यायामाची तीव्रता अधिक असल्याने तो जास्त वेळ करता येत नाही.

तसेच पहिल्याच दिवशी व्यायामाचा अतिरेक केल्यास पोटरीचे स्नायू आणि गुडघ्याची वाटी फार दुखते. व्यायामाची सुरवात दहापासून करावी आणि रोज दहा वाढवावे. विशेषतः पावसाळ्यात फारच चिखल झाला असल्यास, धावायला जाण्याऐवजी घरच्या घरी हा व्यायाम करता येतो. जोरबैठका दमश्‍वासाचा व्यायाम आहे. त्यात ताकद वाढण्याचा भाग फार कमी आहे.

पूर्वी मातीवरील कुस्त्या दोन-तीन तासदेखील चालायच्या. त्यासाठी दमश्‍वास वाढवायला व्यायाम केला जाई. जोर बैठका एकाआडएक घालण्यास सपाटे म्हणतात. स्वतःचेच वजन हातांनी व पायांनी उचलायचे असल्याने ते वाढविण्यासाठी अजूनही रोज पाव ते अर्धा किलो तूप प्यायले जाते. (त्यामुळे दमश्‍वास वाढतो अशी अजूनही भाबडी समजूत आहे.) हा व्यायाम करणाऱ्याला शरीराचे वजन जेवढे जास्त तेवढ्या जास्त प्रमाणात खांदे, 
कोपरदुखी, गुडघेदुखी, पाठदुखी होण्याची शक्‍यता असते. या व्यायाम प्रकारात खांद्याचे पुढचे, दंडाच्या मागचे तसेच मांडीचे पुढचे स्नायू अवास्तव वाढतात आणि गुडघे, खांदे आणि पाठ यांची हालचाल करणाऱ्या स्नायूंचे संतुलन बिघडते. त्यामुळे सांध्यावर वेडावाकडा ताण येऊन अस्थिबंध जास्त ताणले जातात आणि सांध्याची झीज होते.

सकाळ+ चे सदस्य व्हा

ब्रेक घ्या, डोकं चालवा, कोडे सोडवा!

शॉपिंगसाठी 'सकाळ प्राईम डील्स'च्या भन्नाट ऑफर्स पाहण्यासाठी क्लिक करा.

Read latest Marathi news, Watch Live Streaming on Esakal and Maharashtra News. Breaking news from India, Pune, Mumbai. Get the Politics, Entertainment, Sports, Lifestyle, Jobs, and Education updates. And Live taja batmya on Esakal Mobile App. Download the Esakal Marathi news Channel app for Android and IOS.

12 वर्षांच्या निष्ठेचा सन्मान! जातेगावचे कैलास उगले ठरले मानाचे वारकरी; आषाढी एकादशीला मुख्यमंत्र्यांसोबत शासकीय महापूजेचा मिळाला मान

Ashadhi Ekadashi 2025 Live Updates : मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस विठ्ठल मंदिरात दाखल, महापूजेला सुरुवात

MK Stalin Reaction : ठाकरे बंधूंच्या मेळाव्यावर आता CM स्टॅलिन यांचीही आली प्रतिक्रिया; केलंय मोठं विधान!

IND vs ENG 2nd Test: भारताची ऐतिहासिक विजयाच्या दिशेने कूच! Akash Deep चा भेदक मारा, इंग्लंडची उडवली झोप

Mumbai Airport Wildlife Smuggling : खळबळजनक! मुंबई विमानतळावर प्रवाशाच्या बॅगेत तब्बल ४५ प्राणी सापडले

SCROLL FOR NEXT