Satara 
सातारा

माणदेशात आढळले महाराष्ट्र राज्य फुलपाखरू "निलवंत'

फिरोज तांबोळी

गोंदवले (जि. सातारा) : सातत्याने जलसंधारण व मनसंधारणाची वाट चोखळताना किरकसालकरांनी निसर्गाशी नाते अधिक घट्ट करण्याचा प्रयत्न सुरू ठेवला आहे. या प्रयत्नातूनच राज्य फुलपाखरू "निलवंत'ही प्रजाती माण तालुक्‍यातील किरकसालच्या खोऱ्यात शोधण्यात यश मिळाले आहे. वन्यजीव सप्ताहाच्या पूर्वसंध्येला यानिमित्ताने गावाच्या शिरपेचात आणखी एक मानाचा तुरा रोवला गेला आहे. 

जैवविविधता संरक्षण आणि संवर्धन समितीच्या माध्यमातून व ग्रामपंचायतीच्या सहकार्याने गावातील युवकांनी परिसरात वन्यजीव नोंदी करण्याचे काम हाती घेतलेले आहे. आत्तापर्यंत परिसरामध्ये विविध 100 हून अधिक पशुपक्ष्यांच्या नव्याने नोंदी करण्यात आलेल्या आहेत. 

नुकतेच या "टीम'ला नळीच्या ओढ्याजवळ महाराष्ट्राचे राज्य फुलपाखरू समजले जाणारे ब्लू मॉर्मन (निलवंत) जातीचे फुलपाखरू आढळून आले. दक्षिण भारतात सर्वांत मोठ्या आकाराचे सदर्न बर्डविंग हे फुलपाखरू आढळते. या फुलपाखराच्या खालोखाल महाराष्ट्रात दिसणाऱ्या निलवंत या फुलपाखराचा आकार मोठा आहे. पावसाळ्यात कमी पावसाच्या प्रदेशात हे 
फुलपाखरू स्थलांतर करते. 

मखमली रंगाचे हे फुलपाखरू असून, त्याच्या पंखांवर निळ्या रंगाच्या चमकदार खुणा असतात. श्रीलंका, नेपाळ, भारतातील पश्‍चिम घाट, दक्षिण भारत व पूर्व समुद्रकिनारपट्टीवर हे फुलपाखरू आढळते. खाण्याचे लिंबू, माकड लिंबू, मेनका अशा वृक्षांच्या पानांवर या फुलपाखरांची मादी अंडी घालते. ही पाने खाऊन अळी मोठी होते व तिचे फुलपाखरात रूपांतर होते. जून 2015 मध्ये ब्लू मॉर्मन (निलवंत) हे महाराष्ट्रात राज्य फुलपाखरू म्हणून घोषित करण्यात असल्याची माहिती अभ्यासक चिन्मय सावंत यांनी दिली. 


""वैविध्यपूर्ण उपक्रम राबवून समाजोन्नती करणाऱ्या किरकसाल गावात निलवंत फुलपाखराची तालुक्‍यातील पहिली नोंद झाल्याने अभिमान वाटतो. या कामगिरीचे श्रेय गावातील होतकरू युवकांना जाते.'' 
-अमोल काटकर, अध्यक्ष, जैवविविधता संरक्षण व संवर्धन समिती, किरकसाल 

संपादन : पांडुरंग बर्गे  

सकाळ+ चे सदस्य व्हा

ब्रेक घ्या, डोकं चालवा, कोडे सोडवा!

शॉपिंगसाठी 'सकाळ प्राईम डील्स'च्या भन्नाट ऑफर्स पाहण्यासाठी क्लिक करा.

Read latest Marathi news, Watch Live Streaming on Esakal and Maharashtra News. Breaking news from India, Pune, Mumbai. Get the Politics, Entertainment, Sports, Lifestyle, Jobs, and Education updates. And Live taja batmya on Esakal Mobile App. Download the Esakal Marathi news Channel app for Android and IOS.

Mohan Bhagwat: ७५ वर्षांसंबंधीचं 'ते' विधान भागवतांनी नेमकं का केलं? संघाकडून स्पष्टीकरण, विरोधकांचा मोदींवर रोख

Manchar News : काय सांगता! वृद्ध महिलेचे घरच गेले ‘चोरीला’; न्यायासाठी धावपळ सुरू

Latest Marathi News Updates : चौथ्या दिवशीही शक्तीपीठाची मोजणी शेतकऱ्यांनी रोखली, पोलिसांसोबत वाद

Palghar News: वसई-विरारमध्ये नालासोपाऱ्यात अमली पदार्थांचा पर्दाफाश, 12 आरोपी अटक

IND vs ENG 3rd Test: 'चेंडू'वरून रामायण! शुभमन गिलचं वाद घालणं चुकीचं नव्हतं; अम्पायरने काय केले, ते वाचाच...

SCROLL FOR NEXT