भारतात बरीच मंदिरे आणि तीर्थक्षेत्र आहेत; जी आश्चर्य आणि रहस्येने परिपूर्ण आहेत. एका देवस्थानात अशी श्रद्धा आहे, की आजही देव आपल्या भक्तांना आशीर्वाद देतो, मग अशा मंदिरात अशी ज्योत पेटविली जात आहे; जी वारादेखील विझू शकत नाही. कर्नाटकातील सिरसी राज्यातील सहस्रलिंग मंदिर एक आश्चर्यजनक मंदिर आहे. हे असे तीर्थक्षेत्र आहे जिथे हजारो शिवलिंग अजूनही शालमाला नदीत दिसतात. जेव्हा नदीचे पाणी किंचित कमी होते, तेव्हा हे सर्व शिवलिंग सहज दिसू शकते. या तीर्थक्षेत्रात काय विशेष आहे आणि त्याचा इतिहासाची माहिती.

सोंदा गावाजवळून वाहते शालमाला नदी
सोंदा गावाजवळ सिरसीपासून जवळ जवळ 17 कि.मी. अंतरावर शांत शालमाला नदी वाहते. जंगलांनी वेढलेल्या या सुंदर नदीचा एक भाग, एक अविश्वसनीय वारसा आणि इतिहास त्यात दिसतो. शालमाला नदीच्या तळाशी प्रचंड खडक आहेत. त्यातील काहींना बोल्डर म्हटले जाऊ शकते. गडद तपकिरी रंगात, ते कठोर ग्रॅनाइट दगडांसारखे दिसतात.

शिवरात्रीमध्ये होते भाविकांची गर्दी
वर्षभर येथे पर्यटक मोठ्या संख्येने येत असले तरी मुख्यतः शिवरात्रात येथे भाविकांचा मेळा भरतो. इथं भेट देण्याचा उत्तम काळ नोव्हेंबर ते मार्च या कालावधीत मानला जातो. कारण या दरम्यान नदीची पातळी बऱ्यापैकी कमी होते. ज्यामुळे शिवलिंग आणि सर्व आकार स्पष्ट दिसतात. पावसाळ्यात नदीची पाण्याची पातळी वाढल्यामुळे सर्व शिवलिंग (शिवलिंगची पूजा कशी करावी) पूर्णपणे पाण्यात बुडतात.

अनेक आकाराचे शिवलिंग 
मोठ्या आणि लहान दगडांवर नदीच्या आतून शिवलिंगाचा आकार स्पष्टपणे दिसतो. मान्यतेनुसार या सर्व शिवलिंगांची संख्या एक हजाराहून अधिक आहे, म्हणूनच हे स्थान सहस्रलिंग तीर्थ म्हणून ओळखले जाते. शिवाचे वाहन नंदीही बहुतेक शिवलिंगांच्या जवळ दिसते. इथल्या काही दगडांमध्ये एकापेक्षा जास्त शिवलिंगही आहेत. त्यातील काही अर्धे काम पूर्ण झाले होते आणि त्यांच्यावर कोरलेल्या शिवलिंगाची रूपरेषा सहजपणे दिसते. प्रत्येक खडकावर शिवलिंग किंवा दोन शिवलिंग आहे जे आश्चर्याने कमी नाही.

सहस्रलिंगाची कहाणी
पौराणिक कथेनुसार, सोंदाच्या राजाचा किंवा स्वदी अकासप्पा नायकला मूल नव्हते. त्यांच्यासाठी निर्मित हजारो शिव लिंगांपैकी एक लिंग मिळवा, असा सल्ला ऋषींनी त्यांना दिला. देवांना प्रसन्न करण्यासाठी, राजाने शालमाला नदीत उपलब्ध असलेल्या प्रत्येक सिलाचे शिवलिंगात रुपांतर केले. तेव्हापासून हे शिवलिंग येथे उपस्थित आहेत आणि सर्व भाविकांच्या इच्छाही येथे पूर्ण झाल्या आहेत.

नंदीचा मोठा पुतळा
नंदीचा पुतळा हा येथील सर्वात मोठा पुतळा आहे. ते सुमारे 12 फूट लांब आणि 5 फूट रुंद आहे. हे विशाल दगड शिल्प अनेकांच्या मनात भारी असू शकते. खरं तर ही नंदी मूर्तीसुद्धा आश्चर्य वाटण्यासारखी नाही.