लडाख हे जगासह तसेच भारतासाठी एक सुंदर पर्यटनस्थळ आहे. दरवर्षी सुमारे लाखो पर्यटक येथे भेट देण्यासाठी येतात. हे शहर सौंदर्याच्या दृष्टीने इतके परिपूर्ण आहे की येथे जो कोणी फिरू शकतो. त्याने येथे असावे अशी इच्छा आहे. इथल्या सुंदर दाव्यांमध्ये अशी अनेक ठिकाणे आहेत, ज्याबद्दल फारच कमी लोकांना माहिती असेल. होय, आम्ही 'फुकल मठ किंवा फुगटल गोम्पा' बद्दल बोलत आहोत. झेंस्कर खोऱ्यातील हे मठ आश्चर्यकारक पोत आणि सौंदर्यासाठी जगभर प्रसिद्ध आहे. या मठ बद्दलची तथ्ये जाणून घेतल्यानंतर, जेव्हा आपण लडाखला भेट देण्याची योजना कराल; तेव्हा नक्कीच या मठात जाणे आवडेल.

मठाचा इतिहास

भारताबरोबरच हे मठ जगातील सर्वात प्राचीन आणि आश्चर्यकारक मठांपैकी एक मानले जाते. दोन हजार वर्षांहून अधिक काळासाठी, हे प्राचीन मठ बौद्ध भिक्षू, संत आणि विद्वानांच्या आध्यात्मिक शिक्षणाचे केंद्र मानले जाते. हे मठ १२ व्या शतकाच्या आसपास स्थापित केले गेले. असे मानले जाते की त्यावेळी बुद्धांचे सुमारे १६ अनुयायी येथे वास्तव्य करीत होते. या मठातून बुद्ध अनुयायी जवळपासच्या ठिकाणी भेट देत असत आणि बुद्धांच्या शिकवणींबद्दल सांगत असत. १४ व्या शतकाच्या आसपास देखील बऱ्याच लोकांवर उपचार केले गेले.

मठांची रचना

हे मठ खडक कापून तयार केले आहे. लेखातील उपस्थित चित्रे पाहून लोकांनी खडकावर हे मठ उभारण्यासाठी किती कठोर प्रयत्न केले असतील याची आपल्याला कल्पना येऊ शकते. या मठाच्या प्रवेशद्वारापासून अनेक ठिकाणी चिखल व लाकडाचे बांधकाम केले गेले आहे. आजही मठातील भिंतींवर पौराणिक अनुयायांची प्रतिमा दिसते. या मठात एक दिवाणखाना, खाण्याची पिण्याची जागा आणि सातशेहून अधिक भिक्षुंसाठी प्रार्थना हॉल आहे.

ट्रेकिंग आणि इतर ठिकाणे

लडाखच्या मैदानावर असणारा हा मठ केवळ पायीच जाऊ शकतो. ट्रेकिंगचा अनुभव घेत या मठात सहज पोहोचू शकता. सुमारे पाच किलोमीटरचा हा ट्रेक आहे. या मठात भेट देण्याशिवाय तुम्ही इथल्या काही उत्तम ठिकाणांना भेट देऊ शकता, जसे की त्सोकर लेक, शांग गोम्पा, पॅनोंग लेक, मॅग्नेटिक हिल आणि झांस्कर व्हॅली. इथल्या प्रमुख सणांनाही हजेरी लावता येते.

कसे आणि केव्हा जायचे

तसे, लडाखला भेट द्यायला काही वेळ नाही. तथापि, या मठ आणि आसपासच्या दर्शनासाठी सर्वात योग्य वेळ एप्रिल ते जून या कालावधीत मानली जाते. अनेक पर्यटक सप्टेंबर ते ऑक्टोबरच्या मध्यात फेरफटका मारण्यासाठीही जातात. विमानाने जाण्यासाठी प्रथम लेहला जावे लागेल आणि तेथून आपण लोकल ट्रेनमध्ये जाऊ शकता. ट्रेनमार्गे जाण्यासाठी तुम्हाला कात्राला जावे लागेल, त्यानंतर तुम्ही येथून टॅक्सीने किंवा इतर कोणत्याही ट्रेनने जाऊ शकता. या मठात सकाळी ६ ते संध्याकाळी ४ या दरम्यान फिरायला जाऊ शकता.