जग मंदीच्या दिशेने; 'या' गोष्टी आहेत कारणीभूत

World Economy Recession

जागतिक अर्थव्यवस्था मंदीच्या दिशेने जात आहे. 'रॉयटर्स'च्या सर्वेक्षणात याचे संकेत मिळाले आहेत. सर्वेक्षणात जगातील प्रमुख अर्थव्यवस्थांचा विकास दर पूर्वीच्या तुलनेत कमी होत असल्याचे दिसून आले आहे. दुसरीकडे,  महागाई वाढ कमी करण्यासाठी मध्यवर्ती बँका व्याजदरात सातत्याने वाढ करत आहेत. त्याचा सर्वात वाईट परिणाम विकास दरावर होताना दिसत आहे. काही देश मंदीत गेले आहेत किंवा वेगाने मंदीकडे वाटचाल करत आहेत. याचे महत्वाचे कारण म्हणजे रोजगाराचा दर खूपच कमी झाला आहे. रॉयटर्सच्या सर्वेक्षणात विकास दर आणि बेरोजगारीचा दर यांच्यातील अंतर गेल्या चार दशकांतील सर्वात कमी असेल, असा अंदाज वर्तवण्यात आला आहे.

सर्वेक्षणानुसार महागाई अपेक्षेपेक्षा जास्त राहण्याची शक्यता आहे. महागाईला आळा घालण्यासाठी जगातील मध्यवर्ती बँका व्याजदर वाढवत आहेत. पण ज्या अपेक्षेने व्याजदर वाढवले ​​जात आहेत त्याचा पुरेपूर फायदा होताना दिसत नाही.

अर्थतज्ज्ञांचे काय आहे मत ?

महागाई कमी करण्यासाठी मध्यवर्ती बँका पुढील वर्षापर्यंत व्याजदर वाढवण्याचे लक्ष्य ठेवू शकतात, असे अर्थतज्ज्ञांचे मत आहे. या सर्वेक्षणात एकूण 22 मध्यवर्ती बँकांचे मत जाणून घेण्यात आले, त्यापैकी केवळ सहा बँकाच पुढील वर्षी महागाईचे लक्ष्य पूर्ण करू शकतील. जुलैमध्ये असेच सर्वेक्षण करण्यात आले होते. ज्यामध्ये 18 पैकी दोन तृतीयांश बँकांनी त्यांचे उद्दिष्ट पूर्ण करण्याचा अंदाज व्यक्त केला होता. मात्र आता या यादीत 22 पैकी केवळ 6 बँकांचा समावेश असल्याचे सांगण्यात येत आहे.

जागतिक इक्विटी आणि बाँड मार्केटमध्ये घसरण झाल्यामुळे परिस्थिति नियंत्रित असल्याचे दिसून येत आहे, तर दुसरीकडे अमेरिकन डॉलर अनेक वर्षांच्या उच्चांकावर दिसत आहे. जगातील अनेक चलने डॉलरसमोर कोसळताना दिसत आहेत. सर्वेक्षण केलेल्या 257 अर्थतज्ञांपैकी 179 अर्थतज्ञांचा असा विश्वास आहे की येत्या वर्षात बेरोजगारीमध्ये तीव्र वाढ होणार आहे. त्यामुळे जागतिक मंदी येऊ शकते असे तज्ञांचे मत आहे.